Tygodnik Powszechny TP 05/2016

Data wydania:
Numer wydania:
05
Rok wydania:
2016

Edytorial

/ / fot. Grażyna Makara

Krytyka i blask Kościoła

Ks. Adam Boniecki
W tym numerze „Tygodnika” znajdziecie niepublikowany wcześniej wywiad, w którym Joanna Wozińska w 1996 r. przepytuje księdza Józefa Tischnera o krytykę…

Obraz tygodnia

Kultura w skrócie

TP
19 - 25 stycznia 2016
/ Fot. Agata Grzybowska / AGENCJA GAZETA

Mateusz Matyszkowicz nowym szefem TVP Kultura

TP
Redaktor naczelny kwartalnika „Fronda Lux”, współpracownik TV Republika i „Teologii Politycznej” objął stanowisko po Katarzynie Janowskiej, która złożyła…
/ Fot. Joerg Carstensen / EPA

Nie żyje lord Weidenfeld, żydowski przyjaciel chrześcijan

Marcin Żyła
„Mam wobec nich dług do spłacenia”.

Kościół w skrócie

TP
19 - 25 stycznia 2016

Kraj w skrócie

TP
19 - 25 stycznia 2016

Gdzie tu logika

Jan Wróbel
Zawziętość, z jaką część radykalnej prawicy w Polsce chce „powstrzymać falę uchodźców na Europę”, jest wzruszająca. Przecież uchodźcy nie walą do Polski, ale…

Rosja i ropa

Wojciech Konończuk
„Nasza gospodarka wciąż nie została zdywersyfikowana. Poziom uzależnienia od ceny ropy pozostaje bardzo wysoki.
Konferencja prasowa Prezesa Trybunału Konstytucyjnego. Na zdjęciu profesor Andrzej Rzepliński/ Warszawa, 12.01.2016 r. / / Fot. Jacek Dominski/REPORTER/EASTNEWS

Manewry wokół TK

Paweł Bravo
Kompromis – polska polityka nigdy cierpiała na jego nadmiar. Stąd wszyscy zastrzygli uszami, gdy w zeszłym tygodniu dwukrotnie była mowa o kompromisowych…
Jacob i Wilhelm Grimm / / EAST NEWS/AKG-IMAGES

Bajki starsze od języków

Michał Kuźmiński
Dawno, dawno temu… – czyli właściwie kiedy? Najnowsze badania nad ludowymi podaniami dowodzą, że o wiele dawniej, niż sądzono: rodowód niektórych sięga tysiące…
Anna Goc / / Fot. Grażyna Makara

Bez kontekstu

Anna Goc
„W Polsce doszedł do głosu chory nacjonalizm, który uważa, że szacunek dla kraju wyraża się w nienawiści do obcych. To ludzie, którzy zgubili swoją tożsamość…
VI Kongres Sojuszu Lewicy Demokratycznej, wybory przewodniczącego partii. Na zdjęciu Leszek Miller i nowy przewodniczacy SLD, Włodzimierz Czarzasty. Warszawa, 23.01.2016 r. / / Fot. Jan Bielecki/East News

SLD w żółtym swetrze

Paweł Reszka
Włodzimierz Czarzasty został szefem SLD. Wszyscy się zastanawiają, czy po nim będzie ktoś jeszcze? Czy też nowy lider pochowa starą partię?
Polacy i Ukraińcy przeszli wspólnie w manifestacji przeciwko rosyjskiej agresji na Ukrainie pod Konsulatem Generalnym Federacji Rosyjskiej w Krakowie. 01.02.2015 r. / / Fot. Beata Zawrzel/REPORTER

Ukraińcy w Polsce

Wojciech Pięciak
Uchodźcy, imigranci, gastarbajterzy? Często ich historie wymykają się formalno-prawnym kategoriom opisu.

Temat Tygodnika

/ Fot. Jacek Wajszczak / REPORTER

Demografia na cztery nogi

Piotr Szukalski, Przemysław Wilczyński
Dr Piotr Szukalski, demograf i gerontolog: Efekt programu 500 plus może się okazać jedynie krótkookresowy. Ci, którzy i tak chcieli mieć dzieci, zdecydują się…
/ Fot. Bogdan Myśliwiec / REPORTER

Skąd się biorą tarnobrzeskie dzieci

Przemysław Wilczyński
Oto miasto, w którym statystyczna kobieta rodzi mniej niż jedno dziecko. Miejsce jak cała Polska, tylko jeszcze bardziej.

Czytania

Czytania liturgiczne

TP
31 I - 7 II
/ il. Domena publiczna x 2

Widzenia

TP
Bp Grzegorz Ryś / / Fot. Grażyna Makara

Dobry wzrok

Kard. Grzegorz Ryś
W środę 20 stycznia czytaliśmy Ewangelię zaczerpniętą ze św. Marka. Jezus wszedł do synagogi. „Był tam człowiek, który miał uschłą rękę. A śledzili Go, czy…
O. Wacław Oszajca /

Gdzie są chrześcijanie?

O. Wacław Oszajca SJ
Będą walczyć przeciw tobie, ale nie zdołają cię zwyciężyć, gdyż Ja jestem z tobą, mówi Pan, by cię ochraniać” – zapewnia Bóg proroka Jeremiasza.
Paweł Śpiewak / Fot. Grażyna Makara

Księga Kapłańska

Paweł Śpiewak
W starożytnej księdze midraszy znajduje się pytanie: „Dlaczego nauczanie dzieci zaczyna się od studiowania Księgi Kapłańskiej, a nie od Księgi Rodzaju?…

Kraj

Paweł „Popek” Rak w wideoklipie do utworu „Dirty Diana”. / Fot. youtube.com

Młoda Polska albańska

Mariusz Sepioło
Znają jego piosenki na pamięć. Chcą się na nim wzorować, niektórzy już go naśladują. Czego nastolatki uczą się od rapera Popka?
Demonstracja Komitetu Obrony Demokracji, Poznań, 9 stycznia 2016 r. / Fot. Paweł F. Matysiak / REPORTER

Dyktatura pustych słów

Paulina Wilk
Po latach zaaresztowania „Polaka” w prawym rogu sceny politycznej, a „obywatela” w muzeum przykrych wspomnień z PRL, przydarza nam się właśnie zbiorowe…
Prezydent RP Andrzej Duda desygnował Beatę Szydło na stanowisko Prezesa Rady Ministrów. Warszawa 13.11.2015 r. / / Fot. Bartosz Krupa/East News

Republika, rebelia, rewanż

Jarosław Flis
Troska o dobro wspólne, walka z zastanym ładem i obsadzenie go swoimi ludźmi: Jarosław Kaczyński rozgrywa w swojej partii te trzy nurty.
Posłanki i posłowie PiS wyjeżdżają na posiedzenie swojego klubu w Jachrance, Warszawa, 15 stycznia 2016 r. / Fot. Andrzej Hulimka / REPORTER

Prawo i Samozachwyt

Paweł Reszka
W PiS panuje coraz większy entuzjazm. Gorąca wiara w to, że w imieniu narodu uda się zmienić Polskę od samych fundamentów.

Wiara

Piotr Sikora / / Fot. Grażyna Makara

Pokorny Jezus, pokorny papież, opór Kongregacji

Piotr Sikora
21 stycznia 2016 r. Kongregacja Kultu Bożego, w odpowiedzi na list papieża Franciszka, wprowadziła zmianę przepisów liturgicznych dotyczących obrzędu obmycia…
Pustelnia w Beskidach – dom wspólnoty, którą opiekuje się ks. Andrzej Muszala / Fot. Pustelnia.pl

Ludzie z głębi

Dorota Bidzińska
Mnożymy byty ponad miarę. Organizujemy nabożeństwa do świętych, nowenny i litanie tak, że ten nasz biedny parafianin już nie znajduje czasu, żeby po prostu…
Ojciec James Martin zapowiada grupę Metallica w programie „The Colbert Report” / Fot. Screen z programu „The Colbert Report”

Jezus Martina

Zuzanna Radzik
Trzeba mieć trochę bezczelności, by nie będąc biblistą pisać książkę o Jezusie przez pryzmat swojej pierwszej pielgrzymki do Ziemi Świętej. Mógł to zrobić…
Ks. prof. Józef Tischner, 1994 r. / Fot. Wojciech Surdziel / AGENCJA GAZETA

Lekcja krytyki

Ks. Józef Tischner, Joanna Wozińska
Oto nigdy wcześniej niepublikowany wywiad z ks. Józefem Tischnerem.

Świat

Opytne, wschodnia Ukraina, styczeń 2016 r. / Fot. Monika Andruszewska

Mieszkańcy strefy zero

Monika Andruszewska
„Żyjemy między wrogimi pozycjami – mówi Natasza z Opytnego koło Doniecka. – My, którzyśmy tu zostali. Ludzie, którzy nie powinni już żyć, ale złośliwie ciągle…
Demonstracja w Kiszyniowie, 16 stycznia 2016 r. / Fot. Dumitru Doru / EPA / PAP

Europejska satrapia

Piotr Oleksy
Mołdawia to laboratorium, gdzie ścierają się wartości, geopolityka i pragnienie dobrobytu. W szczególnych konstelacjach: nowy prounijny rząd powstał dzięki…
Aleksander Litwinienko, Londyn, maj 2002 r. / Fot. David Levene / FOTOLINK / EYEVINE / EAST NEWS

Tak zabija Rosja

Marcin Żyła
Brytyjski raport w sprawie śmierci Aleksandra Litwinienki oskarża Władimira Putina. Nie zmieni jednak polityki wobec Kremla. Jego gospodarz jest dziś Zachodowi…

Historia

Beevor, pisarz historyczny

Wojciech Pięciak
Jest historykiem, choć trafniejsze byłoby określenie: pisarz historyczny.
Antony Beevor w swojej pracowni, okolice Canterbury, Anglia, 2011 r. / Fot. David Sandison / WRITER PICTURES / FORUM

Historia dla wszystkich

Antony Beevor, Patrycja Bukalska
Antony Beevor, brytyjski historyk: W ostatnich dekadach zmienił się sposób opowiadania o przeszłości oraz profil czytelnika takich książek. Ludzie chętnie chcą…

Nauka

Astronom Mike Brown prezentuje hipotetyczną orbitę „Planety Dziewięć” (na żółto), Kalifornijski Instytut Technologiczny – Caltech, Pasadena, 20 stycznia 2016 r. / Fot. Frederic J. Brown / AFP / EAST NEWS

Mroczny pasterz planetek

Wojciech Brzeziński
Czy Układ Słoneczny, po degradacji Plutona, znów będzie miał dziewięć planet? Rzekomą Planetę X odkrywano już wiele razy. Ale astronomowie twierdzą: „tym razem…

Kultura

Przed i po

Lektor
Nadużywa się terminu „esej”, określając często tym mianem teksty będące nieuporządkowanym zbiorem banalnych bądź wtórnych refleksji. Nowa książka Piotra…

Tytus potrzebny od zaraz

Dorota Kozińska
Dziwiłam się wątłym oklaskom po ostatniej premierze w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej. Przecież ten spektakl był skazany na sukces.

Warto zobaczyć w TV

AP
30 stycznia – 5 lutego
Gabino Rodríguez w roli Lucyfera / Fot. T-MOBILE NOWE HORYZONTY

Diabeł w pueblu

Anita Piotrowska
„Lucyfer” zadowoli kolekcjonerów filmowych kuriozów, wielbicieli latynoskiego realizmu magicznego i tych, którzy szukają w kinie nieoczywistych napięć.
Zdjęcie ze zbiorów Ośrodka Brama Grodzka - Teatr NN w Lublinie /

Nędza od święta

Wojciech Nowicki
Te fotografie pokazują, czego brakuje w naszej zbiorowej pamięci, w życiu po prostu. Szklane negatywy Zylberberga to wiadomość wydobyta z muru po latach.
Stefan Chwin, Gdańsk, 2011 r. / F / Fot. Dominik Sadowski / AGENCJA GAZETA

Kultura kompleksu niższości

Stefan Chwin
Jestem dumny z Polski, która nie chowa pod dywan trudnych faktów ze swojej historii, tylko mówi o nich bez kompleksów.

Kraków

Nasz pasaż

KB
15 – 22 stycznia
/ Fot. Stanisław Barański dla „TP”

Przyjemność pisania litery


Olga Święcicka
Po co w dzisiejszych czasach uczyć się kaligrafii? Anna Jeziorna ma na to dziesiątki odpowiedzi.

Felietony

Stanisław Mancewicz / / Fot. Grażyna Makara

Medycyna władzy

Stanisław Mancewicz
Zaiste, ojczyzna nasza jest bez wątpienia wyjątkowa w skali globu, nie tylko dlatego, że jest najładniejsza.
Jan Klata /

Twarz Makbeta

Jan Klata
Wiedziałem już, że chodzi o „Idź i patrz”. O najbardziej wstrząsający film, jaki w życiu widziałem.
Andrzej Stasiuk /

Wyklęty lud ziemi

Andrzej Stasiuk
Jakiś czas temu odwiedziło nas dwóch młodych norweskich dziennikarzy.
Marek Zając / / Fot. Grażyna Makara

Nienawiść i amnezja

Marek Zając
Mój drogi Piołunie, dochodzą mnie słuchy, że aż rżysz z uciechy na całe to polityczne qui pro quo.
Paweł Reszka / / Fot. Grażyna Makara

Nowa Targowica

Paweł Reszka
Siedzieliśmy w cieple, przy kawie, w eleganckim gabinecie. Narzekaliśmy, jak to Polak z Polakiem, co wyraźnie poprawiało nam humor.

Smaki

/ Fot. Deirdre Rooney / THE FOOD PASSIONATES / CORBIS

Wstydem się nie najesz

Paweł Bravo
Chociaż kinowy zwiastun z niespotykaną dziś w reklamach szczerością głosił: „To nie jest film dla każdego, to jest film dla nielicznych”, wszyscy pamiętają tę…

Dodatki w numerze TP 05/2016

Auschwitz. Pytania o przyszłość

Okładka dodatku: Auschwitz. Pytania o przyszłość /

Holokaust w niemieckiej kulturze pamięci

Piotr Womela
Po 1945 r. dzieje niemieckiej pamięci zbiorowej kształtowały się w sposób zróżnicowany. Jedna z czołowych jej badaczek pisała wręcz o drodze Niemiec od „…
/

Auschwitz, pytania o przyszłość

Marek Zając
Marek Zając: To nie miejsce na gładkie słowa. Tu się przyjeżdża, by wiedzieć. A wie się po to, żeby żyć ze strasznym przeczuciem.

Katalog zbiorów Miejsca Pamięci

WP
Zdjęcia Michała Dziewulskiego, którymi ilustrujemy dodatek, pochodzą z katalogu wydanego przez Muzeum Auschwitz-Birkenau.
/

Spojrzenie niemieckie, 71 lat później

Gerhard Gnauck
W Berlinie mamy pomnik ofiar Holokaustu: stele z kamienia, macewy jakby. Turyści mogą między nimi chodzić. Abstrakcja. Żeby zobaczyć konkret, trzeba przyjechać…
/ Fot. Bogdan Krężel / FORUM

Ksiądz u progu Auschwitz

Ks. Manfred Deselaers, Anna Goc
Ks. Manfred Deselaers, wiceprezes Fundacji Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu: Ludzie pytają mnie, co znalazłem w biografii Rudolfa Hössa, komendanta…
/ Fot. Archiwum rodzinne

Najstarszy ocalony

Karolina Przewrocka-Aderet
Przeżył Auschwitz i getto Litzmannstadt o ponad 70 lat. Izraelczyk polskiego pochodzenia, wybitny cukiernik, pretenduje do tytułu najstarszego mężczyzny na…