Tygodnik Powszechny TP 05/2005

Data wydania:
Numer wydania:
05
Rok wydania:
2005

Obraz tygodnia

Na skróty

W Warszawie w wieku 91 lat zmarł Jan Nowak Jeziorański, podczas wojny “kurier z Warszawy" podróżujący między okupowaną Polską a Londynem, uczestnik Powstania…

Obraz tygodnia

W wieku 91 lat zmarł Jan Nowak Jeziorański, legendarny kurier Komendy Głównej AK między Londynem i Warszawą, wieloletni dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna…

Kronika religijna

Stolica Apostolska

Kronika religijna

Stolica Apostolska

Na skróty przez rok 2004

Styczeń

Obraz tygodnia

Co najmniej 22 tys. ludzi zginęło pod wysoką falą tsunami, wywołaną trzęsieniem ziemi u wybrzeży Indonezji, Tajlandii, Sri Lanki, Indii i Malediwów. Siła…

Komentarze

Ukraina: dość wiecowania!

Andrzej Brzeziecki
W niedzielę 23 stycznia Pomarańczowa Rewolucja została ostatecznie zalegalizowana. Zorganizowane z rozmachem imprezy towarzyszące zaprzysiężeniu Wiktora…

Dyplomacja pod kontrolą

Piotr T. Milewski z Nowego Jorku
Nikt w Waszyngtonie nie miał wątpliwości, że kandydatka George’a Busha na stanowisko sekretarza stanu, Condolezza Rice zda na piątkę egzamin przed senacką…

Nowy-stary SLD

Krzysztof Kozłowski
Mamy nowy-stary Sojusz Lewicy Demokratycznej z nowym-starym przewodniczącym, skazanym na dodatek za kłamstwo lustracyjne (Józef Oleksy) i dość starym…

Pociągi przyjaźni

Wojciech Pięciak
Czy ktoś pamięta, kim jest Joschka Fischer? To, przypomnijmy, minister spraw zagranicznych Niemiec, wywodzący się z partii Zieloni/Sojusz 90 (druga, dziś nie…

Nie tylko środki nadzwyczajne

Krzysztof Burnetko
Dwóch i pół roku więzienia dla byłego wiceministra spraw wewnętrznych, dwóch lat dla byłego regionalnego szefa rządzącej partii oraz półtora roku dla eksposła…

Temat Tygodnika

Albo Trójca, albo pchły

Ewa Jabłońska-Deptuła
Trzeba mieć dużo odwagi, aby bliżej przyjrzeć się życiu zakonnemu. Tu nie wystarczy dziennikarska sygnalizacja, oparta na kilku wywiadach z aktualnymi lub…

Gdy sól wietrzeje

O. Stanisław Morgalla SJ
Życie zakonne jest ważnym, choć... niekoniecznym elementem życia Kościoła. Można go przyrównać do ewangelicznej soli, której nawet szczypta wystarczy, by…

Czytania

Sztuka radości

Abp Józef Życiński
Starosta weselny jest jedyną osobą, która nie potrafi dzielić radości pierwszego cudu Jezusa. Siedząc wśród radosnych biesiadników zamartwia się konwenansami…

Gwałt zadany egoizmowi

Paweł Kozacki OP
Przyznam, że lubię zwiększoną dawkę adrenaliny w moim organizmie. Gdy po raz pierwszy zobaczyłem w kinie ludzi skaczących z mostu Golden Gate na gumowej linie…

Ciało staje się słowem

Paweł Kozacki OP
Czasem na Mszach, podczas których błogosławię ślub, zachęcam nowożeńców, by spojrzeli na sakrament małżeństwa w świetle słów prologu św. Jana o Słowie, które…

Kraj i świat

/

"Nic tak nie zaspokaja mojej nostalgii..."

Teka listów Jana Nowaka Jeziorańskiego w Archiwum Jerzego Turowicza jest wcale pokaźna: od 1989 roku Kurier z Warszawy wielokrotnie gościł zarówno na łamach…
/

Europa idzie na wojnę

Rocco Buttiglione: - Byłem przyjacielem wielkiego mistrza teatru włoskiego Gianniego Testori. Gianni był homoseksualistą i jednocześnie chrześcijaninem. Mówił…
Styczeń 1984, Zhao Ziyang spotyka się z Ronaldem Reaganem w Białym Domu /

Dramat reformatora

Jakub Polit
Był niegdyś nominalnym przywódcą partii i premierem w ostatnim komunistycznym mocarstwie świata. Mimo to jego śmierć oficjalny Dziennik Ludowy (Renmin Ribao)…
/

Dajcie nam miesiąc!

Stara władza mówiła jedno w Warszawie, drugie w Brukseli, trzecie w Moskwie. My wszędzie będziemy mówić to samo.
/

Kwaśniewski też był komunistą

Wierzę, że demokracja zacznie funkcjonować. Ale widzę zagrożenia.

Cegły Nabuchodonozora

Tomasz Lisiecki z prowincji Wasit (środkowy Irak)
Kilometry drutu kolczastego, worki z piaskiem, kilkumetrowe bloki betonowe, kontenery mieszkalne dla żołnierzy, wozy bojowe, cysterny z ropą... A także…

Gorzka lekcja

Edward N. Luttwak
Popularny ostatnio w Waszyngtonie pogląd mówi, że powinno się sięgnąć po pieniądze, które w tej chwili są wydawane na nowe myśliwce, nowe okręty, na system…
Takie zestawy szkolne dostały w darze od USA dzieci ze szkoły podstawowej w irackiej Taji /

"Homo hussein" i "homo sovieticus"

Wyborów nie chcą terroryści. Ale nie bardzo wiadomo, czego chcą w zamian. Niszczą gospodarkę, uderzają w rafinerie, w centra wyborcze, w szkoły. Niszczą i…

Zgnębienie i wdzięczność

Jacek Wożniakowski
Wiemy dobrze, jakie zwaliły się na nasz naród nieszczęścia w ostatnich stu latach. Ale przeżyliśmy także w tym czasie chwile promienne i pełne nadziei.…
/

Ostatnia misja "Kuriera z Wirginii"

Maciej Kozłowski
Wielokrotnie mawiało się, jeszcze za jego życia, że Polska w kluczowym momencie swych dziejów, miała w Waszyngtonie, czyli tam, gdzie w istocie ważyły się losy…

Struktura kryształu

Abp Józef Życiński
Trudno znaleźć człowieka o bogatszym i piękniejszym życiorysie - napisał w księdze pamiątkowej ofiarowanej Władysławowi Bartoszewskiemu w 80. rocznicę urodzin…

Żołnierz, dziennikarz, polityk

/

Bezpieka przeciw RWE

Paweł Machcewicz
Władze PRL nieodmiennie postrzegały Radio Wolna Europa jako jedno z najważniejszych zagrożeń, które należało zwalczać wszystkimi dostępnymi metodami. Jan Nowak…
/

Pont des Arts

Stanisław Stomma
Jana Nowaka Jeziorańskiego poznałem w roku 1957 w Paryżu, gdzie przebywałem na zaproszenie osiadłych tam polskich polityków. Zgodziłem się niechętnie,…
/

Europa i ruskie pierogi

Róża Thun
Siedział łysy i roześmiany, lśniący schludnością w otoczeniu znacznie młodszych od siebie ludzi. Przyprowadził mnie Wuj Ludwik, pracujący wtedy w Wolnej…
Jan Nowak Jeziorański z Jerzym Turowiczem w redakcji "TP", lata 90. /

"Tygodnikowi" nie odmawiam

Ks. Adam Boniecki
Wielkie autobiograficzne książki Zdzisława Jeziorańskiego (Jana Nowaka): Kurier z Warszawy, Wojna w eterze i Polska z oddali, to nade wszystko opowieści…
/

Auschwitz, 60 lat pamięci

Wojciech Pięciak
Było zimowe popołudnie 27 stycznia 1945 roku, gdy zwiadowcy Armii Czerwonej dotarli - ku swojemu zaskoczeniu - do drutów kolczastych, otaczających kompleks…
Kijów, 23 listopada 2004, jedna z pierwszych polskich flag podczas Pomarańczowej Rewolucji /

Dwugłowy orzeł i butna kurica

Andrzej Łukowski
Ta wizyta najpewniej nie posłuży ocieplaniu napiętych stosunków polsko-rosyjskich: udział rosyjskiego prezydenta w obchodach wyzwolenia Auschwitz jest na…

Nowe przedmurze Europy

Witold Szabłowski ze Stambułu i ze wschodniej Turcji
Pokój w Europie zależy dziś też od tego, co dzieje się na Bałkanach, Bliskim Wschodzie i Kaukazie. Kraj, który graniczy z tymi regionami - a także z Irakiem,…

Przyjaciel znad Renu

Władysław Bartoszewski
20 grudnia, na cmentarzu parafialnym w Bonn-Küdinghoven pożegnano naszego niemieckiego przyjaciela Vincensa Lisska. Zmarł przedwcześnie, po długiej i ciężkiej…

Eksperyment nad Eufratem

Edward N. Luttwak
Zwolennicy obalonego reżimu i terroryści robią, co mogą, by storpedować zbliżające się wybory lub przynajmniej uczynić je niewiarygodnymi.

Jak Sundus uczy angielskiego

Tomasz Lisiecki ze wsi Nil i z miasta Al-Hilla (środkowy Irak)
Dzieci na całym świecie są takie same. Także dzieci z Iraku, od lat pozbawione porządnej edukacji.

Chętka do strzelania

Wojciech Bonowicz
Tischnerowska filozofia wychowania nie daje odpowiedzi na wszystkie pytania, jakie rodzi współczesna sytuacja rodziny i szkoły, ale znakomicie pokazuje, jak…
/

Problemy niebieskiego mundurka

Andrzej Kaczmarczyk
Zbliżająca się premiera nowej matury oraz publikacja wyników międzynarodowych badań umiejętności polskich uczniów ponownie obudziły zainteresowanie reformą…

Raport ze stajni Augiasza

Anna Mateja
Minister zdrowia przyjął tzw. Zieloną Księgę - raport o finansowaniu ochrony zdrowia w Polsce. Eksperci potwierdzili to, co nie mogło być tajemnicą ani dla…
/

Sprawa Małgorzaty N.

Niezabitowską zatrzymano 15 grudnia i przesłuchiwano przez ponad 6 godzin. Przez ten czas opowiadała różne rzeczy na temat redakcji Tygodnika Solidarność. To…

Nowy Rok. Nowa Ukraina?

Andrzej Brzeziecki
Pięciotygodniowe party na Majdanie dobiega końca. Największa parada wolności w Europie kończy się sukcesem. W niedzielny wieczór w centrum Kijowa trudno było…

Wiara

Albo Trójca, albo pchły

Ewa Jabłońska-Deptuła
Trzeba mieć dużo odwagi, aby bliżej przyjrzeć się życiu zakonnemu. Tu nie wystarczy dziennikarska sygnalizacja, oparta na kilku wywiadach z aktualnymi lub…
Bartłomiej I z Janem Pawłem II w Watykanie, czerwiec 2004 /

Ekumenizm wieży Babel

Józef Majewski
Rok 2004 okazał się dla ekumenizmu trudny. Kościoły, które często i głośno mówiły o nieodwołalnym imperatywie jedności, nie bardzo dziś wiedzą, na czym ma…
/

W cieniu trzech świątyń

Ks. Marek Łuczak
Gdy do dziennikarzy dotarła wiadomość o zorganizowaniu głównych obchodów Dnia Judaizmu w Katowicach, niektórzy nie kryli zdziwienia. Większość wolałaby Kraków…

Zasypie nie wszystko

Ks. Adam Boniecki
W 2004 roku Karaganda skończyła 70 lat. Pięknie - myślę. - Jesteśmy więc równolatkami. Niegdyś była wioską, potem zaczęto wydobywać węgiel i pojawili się…

"Chcę się przyjrzeć temu cudowi"

Ks. Wacław Popławski
W drodze przez step opowiadał o Królestwie Czeskim w X wieku, o Golgocie i Krzyżu Jezusowym, o poranku Zmartwychwstania i innych wydarzeniach, o których…
Bp Adam Śmigielski udziela sakramentu namaszczenia chorych w sosnowieckiej katedrze, luty 2003 /

"Jak na księdza przystało"

Kiedyś traktowało się związki niesakramentalne z dystansem. Dziś - na szczęście - organizujemy dla nich rekolekcje, spotkania. Choć nie przystępują do Komunii…
/

Gdy sól wietrzeje

O. Stanisław Morgalla SJ
Życie zakonne jest ważnym, choć... niekoniecznym elementem życia Kościoła. Można go przyrównać do ewangelicznej soli, której nawet szczypta wystarczy, by…

Dom Chleba

Jan Paweł II - mocniejszy niż przed kilkoma tygodniami - apelował w Boże Narodzenie o pokój i opiekę nad rodzinami. Na radosnych obchodach drugiego dnia świąt…

Dał nam przykład Buttiglione

W bożonarodzeniowych kazaniach wielu biskupów stanęło w obronie miejsca chrześcijaństwa w życiu publicznym. Skrytykowali plany liberalizacji ustawy…

Kultura

/

Domenico Scarlatti: "Essercizi" K. 1-30

Tomasz Cyz
Nie wiadomo dokładnie, ile ćwiczeń (sonat) napisał Domenico Scarlatti (1685-1757). Podobno ponad 500, niedawno odnaleziono dwie następne. To jedna z…
/

Helmut Lachenmann: "Das Mädchen mit den Schwefelhölzern"

Daniel Cichy
Wobec kryzysu opery, z którym bezskutecznie zmagali się dwudziestowieczni kompozytorzy, na prapremierę pierwszego dzieła scenicznego Helmuta Lachenmanna…
/

Krzysztof Penderecki: "Polskie Requiem"

Ewa Szczecińska
Człowiek sam w obliczu własnego losu i człowiek we wspólnocie - modlący się, błagający Boga o zmiłowanie. Polskie Requiem Krzysztofa Pendereckiego rozgrywa się…
/

Miles Davis

Krzysztof Burnetko
W epokowej serii dzieł wszystkich Milesa Davisa nagranej dla wytwórni Columbia pojawił się kolejny, siódmy już zbiór. Po wydawnictwach zawierających nagrania z…
/

Andreas Vollenweider: "Vox"

Janusz Drzewucki
Kiedy ćwierć wieku temu Andreas Vollenweider nagrywał swoją pierwszą płytę Eine Art Suite, zapewne nie spodziewał się, że jego nad wyraz oryginalna muzyka na…
/

Janga: "Strona A"

Adam Poprawa
Janga, czyli Jan Tomaszewski, jest tu wykonawcą partii gitarowych, kompozytorem, współaranżerem i współproducentem oraz, w jednym wypadku, wokalistą. Śpiewają…
/

Voo Voo: "Trójdźwięki" (2 cd)

Michał Okoński
W przypadku Nim stanie się tak, jak gdyby nigdy nic nie było, wystarczyła pierwsza linijka pierwszej zwrotki, by publiczność zaśpiewała resztę. Uważam, że…
/

Groteskowy underground

Bartosz Staszczyszyn
Ruchomymi schodami zjeżdża pijana kobieta. Z trudem otwiera butelkę szampana. Wraz z nią wchodzimy do podziemnego świata; kamera kontempluje ten moment. Mijamy…
/

Portret kolekcjonerki

Siwowłosa, w mieniącej się złotem długiej sukni, siedzi na marmurowym bizantyjskim tronie w ogrodzie swej weneckiej siedziby; towarzyszą jej trzy małe psy…
Joanna Tylkowska (krakowska Eurydyka) /

Mit i rzeczywistość

Tomasz Cyz
Według jednej z wersji mitu Orfeusz po powtórnej śmierci Eurydyki przestał interesować się kobietami, kochał młodych chłopców; z zazdrości i zemsty rozszarpały…

Dziś wieczór udajemy

Piotr Gruszczyński
Są przedstawienia, które stają się wydarzeniami, zanim staną się czymkolwiek. Aby osiągnąć status wydarzenia, trzeba gwiazd. Z okazji “Dr Hausta" w…

Janusz Szuber: Czerteż

Patrząc przez uchylone żaluzje
/

W stronę śmierci

Anita Piotrowska
Ramón 26 lat temu został przykuty do łóżka. Jego ciało jest bezwładne, odarte z intymności, zdane na pomoc innych. Jego umysł pozostał jednak porażająco…
/

Mikołaj z Kuzy

Leszek Kołakowski
Można się spierać o to, czy Mikołaj z Kuzy (Kuzańczyk, Cusanus) jest pisarzem schyłku średniowiecza czy już człowiekiem Renesansu. Ale taka lub inna na to…

Koncert w trzech odsłonach

Ewa Szczecińska
1. Odsłona pierwsza: modernistyczna blacha, cement i szkło oplecione cienką srebrną nitką.
/

Portrety (1)

Na koniec Roku Gombrowicza w popularnej, lecz ambitnej serii A to Polska właśnie ukazała się jego biografia. Mieliśmy dotąd szereg tytułów dających obraz…

Piekło albo śmierć

Tomasz Cyz
Na początku muzyka uruchamia wyobraźnię. Rodzą się pierwsze pytania: o kolor, kierunek energii, rytm. O przestrzeń, rodzaj materiału, formę. Zamknięta czy…

Showbiznes opera

Piotr Gruszczyński
Staruszek John Gay, a nawet Brecht z Weillem nie przewidzieli, jak na początku III tysiąclecia będzie wyglądał biznes pana Peachum.

Zmarli w roku 2004

Roman Aftanazy, twórca "Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej"
/

Portrety (2)

To biografia zakrojona bardzo szeroko; solidny portret artysty na tle epoki nakreślony przez angielskiego badacza w oparciu o świadectwa pamiętnikarskie i…
/

Poza słowa, spoza słów

Jacek Gutorow
Kolejna książka Tadeusza Różewicza. Ten sam niepokój, to samo zmęczenie. I poczucie, że ta poezja, pisana na czarno, jest poezją zakneblowaną, poezją…
/

Karnawał z Bollywoodem

Anita Piotrowska
Blednie przy nim Dynastia, Titanic i ociekające przepychem inscenizacje operowe. Emocje, które wyzwala, graniczą z histerią. Kino z Bollywood, hinduskiej…
Gian Lorenzo Bernini (1598-1680) "Ekstaza św. Teresy", kościół Santa Maria della Vittoria w Rzymie /

Avila - cień Szatana

Irek Grin
Avila położona jest wysoko. Więcej niż tysiąc metrów ponad morzem. W październiku wiatr w miasteczku jest wszechobecny. W XII wieku mury dawały być może jakieś…

Felietony

Potem

Józefa Hennelowa
W jednej z radiowych dyskusji dziennikarskich usłyszałam niedawno bardzo energicznie wygłoszone zdanie, iż nie warto niepokoić się prognozami negatywnych…

Wolność i racjonalność

Marcin Król
W zasadzie, jeżeli ktokolwiek dobrowolnie godzi się na umowę zawieraną z drugim człowiekiem, czy też z instytucją, nie może potem zgłaszać pretensji. Dlatego…

Lekcja

Ewa Szumańska
Wielkie, nieporównywalne z niczym nieszczęście - i wielka, o niespotykanej dotąd skali pomoc. Tsunami - paradoksalnie - zbliżyła na chwilę do siebie dwa…

Pisane za wcześnie

Józefa Hennelowa
Żadna refleksja na temat noworocznych prognoz nie powinna powstawać w Święta Bożego Narodzenia. Rozlewa się wtedy po Polsce z zadziwiającą powszechnością…

Proroctwo noworoczne. Dokąd świat zmierza?

Marcin Król
Przepowiednia moja została już sformułowana przez innych, tyle że ograniczali się oni przede wszystkim do dziedziny polityki, ja zaś sądzę, że zmiany, o…

Nowy rok

Ewa Szumańska
Nie ma żadnej rozsądnej przyczyny, dla której czas między l stycznia i 31 grudnia miałby być traktowany jako okres zamknięty i rządzić się jakimiś własnymi…

Przegląd prasy

Dobry start w nowy rok

Prawo III RP jest niemal w pełni zgodne z wymogami Unii Europejskiej. Tylko na Litwie, w Hiszpanii i Finlandii jest mniej luk w ustawodawstwie niż w Polsce.…

Tygodnik Czytelników

Uczeń na manowcach

Próbne matury w tzw. liceach profilowanych, zwłaszcza z języka polskiego, wypadły bardzo słabo. W niektórych szkołach egzaminu nie zdała większość uczniów. Być…

Zaginione wiersze

Bezpośrednio po wojnie znalazł się w moim domu zbiór wierszy napisanych pod okupacją sowiecką. Tomik liczył około 30 stron i zawierał kilkanaście wierszy. Był…

Lotnik z Ostrowa

Omawiając książkę Lynne Olson i Stanleya Clouda “Sprawa honoru" (recenzja Wojciecha Pięciaka “Normalni bohaterowie", “Książki w Tygodniku" w “TP…

Dla ciekawych Biblii

Wydział Pedagogiczny Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej “Ignatianum" w Krakowie organizuje korespondencyjny kurs biblijny. Jego celem jest lepsze…

Pomoc dla Leszka

Dwa lata temu nasz kolega Leszek Kruszczyński doznał w wypadku urazu kręgosłupa. Po dwóch operacjach i rehabilitacji jego stan poprawił się do tego stopnia, że…