Szanowni Państwo

Grecki rzeczownik anamnesis, który na język polski tłumaczymy jako „odpominanie”, przechowuje w swym rdzeniu sens przeciwstawny: amnezję, absolutną niepamięć.

18.11.2013

Czyta się kilka minut

 / Fot. Grażyna Makara
/ Fot. Grażyna Makara

Dla historyka, który chce poznać i przekazać innym prawdę o minionych zdarzeniach, nie ma dotkliwszej dolegliwości. Amnezja niszczy nasz obraz przeszłości, zaciera ślady zdarzeń, ruguje z naszej pamięci to, co może być podstawą sprawiedliwego osądu działań bohaterów historii: pojedynczych ludzi i całych społeczeństw. W sztuce odpominania musimy się ćwiczyć każdego dnia, albowiem ratowanie historycznych świadectw jest jednym z naszych najważniejszych obowiązków jako twórców i członków wspólnoty społecznej.

Międzynarodowy Festiwal Historyczny Wiek XX. Anamneses stanowi przestrzeń dla wspólnej debaty historyków, pisarzy, filmowców i artystów, których zainteresowania naukowe i twórcze koncentrują się wokół istotnych momentów dwudziestowiecznej historii. Druga edycja Festiwalu nosi tytuł „Rok 1989. Korzenie wolności”. Stawiamy pytania dotyczące przełomowego dla historii Polski, Europy i świata momentu, który zmusił nas do przewartościowania wszystkich wartości, przedefiniowania podstawowych kategorii społecznych i politycznych, przeformułowania zadań i celów wspólnoty europejskiej i światowej, uczynił z wolności realny fundament życia, a nie tylko majaczące na horyzoncie naszych działań marzenie. Fundament, do którego w tak wspaniały sposób nawiązał nieodżałowany Premier Tadeusz Mazowiecki, wznosząc w gmachu sejmowym dłoń ze znakiem wiktorii. Niech mi będzie wolno właśnie Premierowi zadedykować tę edycję Festiwalu.

Gdzie zatem szukać korzeni naszej wolności? Kiedy naprawdę zaczęły się przemiany, które zamknęły wiek XX, wyprowadzając wiele narodów świata z sideł niewoli? Czy źródeł wolności winniśmy szukać w 1980 r. w Gdańsku? A może w pamiętnym roku 1978 – roku wyboru Jana Pawła II? Jaki wpływ na procesy wolnościowe miało dojście do władzy Michaiła Gorbaczowa w 1985 r.? Co tak naprawdę oznaczała dla nas wolność w tamtym czasie?

Pytamy także o rzeczy dla nas, Polaków, najważniejsze: kto nadawał ton wydarzeniom, które zaowocowały transformacją naszego życia? Przypominamy zdarzenia, o których dziś nie pamiętamy, które giną w wielości faktów i dat, a w rzeczywistości posiadają zasadnicze znaczenie dla zrozumienia tego, co się stało – z nami i z naszym państwem. Wreszcie zadajemy pytanie o teraźniejszość, o schedę po bezkrwawej rewolucji, o dziedzictwo wolności, które przekazali nam twórcy przełomu. Czy potrafimy wykorzystać lekcję, która stała się podówczas naszym udziałem? Czy wiemy, co zrobić z wolnością, gdy mamy jej pod dostatkiem? I czy nie ma na horyzoncie nowych zagrożeń, które mogłyby ją nam odebrać?

Serdecznie zapraszamy Państwa do udziału w Festiwalu Anamneses, a także do lektury materiałów, które wprowadzają w jego tematykę. Podejmijmy wspólnie trud odpominania, dzięki któremu kształt naszej przeszłości umożliwi nam zrozumienie teraźniejszości i pozwoli wyobrazić sobie przyszłość dla kolejnych pokoleń. Pokoleń wolnych od ciężaru historii, ale znających wagę historycznej refleksji.

Jacek Ślusarczyk, dyrektor artystyczny Festiwalu

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Wydawca "Tygodnika Powszechnego", prezes zarządu spółki "Tygodnik Powszechny sp. z o.o.". Inicjator i dyrektor artystyczny festiwalu historycznego "Anamneses", inicjator Międzynarodowego Festiwalu Literatury im. Josepha Conrada w… więcej

Artykuł pochodzi z numeru TP 47/2013