Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Już po raz dwudziesty przyznajemy Medal Św. Jerzego, nagrodę honorową redakcji „Tygodnika Powszechnego”. W tym roku jej laureatami są Agnieszka Holland i ks. Michał Heller.
Wybitną reżyserkę nagradzamy za duchowy niepokój i szukanie dla niego artystycznego wyrazu – jak w ostatnim jej dziele, serialu „Gorejący krzew”, poświęconym historii Jana Palacha; za odwagę stawiania metafizycznych pytań i powagę w traktowaniu kwestii etycznych.
Ks. Michała Hellera – teologa, kosmologa i filozofa przyrody – za heroiczną walkę z ignorancją: pychą rozumu i zachłannością wiary; za cierpliwe tłumaczenie, czego dotyczą kompetencje nauki i niesprzeczny z nimi zamysł Stwórcy.
Ustanowiony jeszcze w czasach Jerzego Turowicza Medal Świętego Jerzego redakcja „TP” przyznaje za zmagania ze złem i uparte budowanie dobra w życiu społecznym ludziom, którzy wykazują szczególną wrażliwość na biedę, krzywdę, niesprawiedliwość, duchową gnuśność i wyrażają ją czynem. Na medalu, który projektował Maciej Zychowicz, wypisany jest fragment Psalmu 37. w przekładzie Marka Skwarnickiego: „Powierz Panu swą drogę, zaufaj Mu, a On sam będzie działał. On sprawi, że twa sprawiedliwość zabłyśnie jak światło, a prawość Twoja, jak blask południa”.
Laureatów nagrody wybiera Kapituła, w której skład wchodzą: ks. Adam Boniecki, prof. Władysław Stróżewski, prof. Andrzej Zoll i Piotr Mucharski (w latach poprzednich współtworzyli ją także: Józefa Hennelowa, Barbara Skarga, abp Józef Życiński, Krzysztof Kozłowski, Tomasz Fiałkowski, Henryk Woźniakowski, Jan Józef Szczepański, ks. Józef Tischner, Jerzy Turowicz i Tadeusz Żychiewicz). Nominacje zgłaszają czytelnicy „Tygodnika Powszechnego”.
Dotychczasowymi laureatami nagrody byli:
1993 r. – ks. Arkadiusz Nowak, duszpasterz i opiekun nosicieli wirusa HIV.
1994 r. – Janina Ochojska z fundacji EquiLibre (później Polskiej Akcji Humanitarnej), organizatorka pomocy dla krajów dotkniętych wojną i klęskami żywiołowymi, oraz Jacek Kuroń, polityk i społecznik.
1995 r. – Jerzy Adam Marszałkowicz, opiekun bezdomnych.
1996 r. – s. Małgorzata Chmielewska, opiekunka bezdomnych ze Wspólnoty Chleb Życia, oraz Marek Nowicki, prawnik i działacz Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka.
1997 r. – Zofia Tetelowska i ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski, opiekunowie osób niepełnosprawnych intelektualnie z Fundacji im. Brata Alberta, oraz Jerzy Owsiak z Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.
1998 r. – Krystyna Mrugalska z Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym i bp Tadeusz Pieronek, były sekretarz Konferencji Episkopatu Polski, działający na rzecz otwarcia Kościoła na świat (także medialny).
1999 r. – Marek Edelman, przywódca Powstania w Getcie Warszawskim, obrońca krzywdzonych na całym świecie, oraz abp Alfons Nossol, teolog, ekumenista, rzecznik pojednania między narodami.
2000 r. – Krzysztof Czyżewski z fundacji „Pogranicze”, budującej kulturowe pomosty na pograniczu polsko-litewskim, oraz Tadeusz Mazowiecki, pierwszy niekomunistyczny premier i współtwórca konstytucji III RP, specjalny sprawozdawca Komisji Praw Człowieka ONZ w Bośni.
2001 r. – Zbigniew Gluza z zajmującego się przywracaniem pamięci o historii Ośrodka Karta, oraz ks. Jan Sikorski, duszpasterz więźniów.
2002 r. – Ewa Woydyłło-Osiatyńska, terapeutka specjalizująca się w pracy z uzależnionymi, oraz Leon Kieres, prezes IPN, zaangażowany w proces oczyszczania pamięci w związku ze zbrodnią w Jedwabnem.
2003 r. – Adam Michnik i Václav Havel, politycy, publicyści i działacze opozycji z Polski i Czech, nagrodzeni w 25-lecie wydarzeń 1968 roku w obu krajach.
2004 r. – Stana Buchowska z fundacji La Strada, zajmującej się walką z handlem kobietami, i Norman Davies, opowiadający światu historię Polski.
2005 r. – prof. Barbara Skarga i abp Józef Życiński, rzecznicy dialogu między światem wiary i niewiary.
2006 r. – prof. Leszek Kołakowski, filozof, obrońca zdrowego rozsądku i budowania mostów między rozumem a wiarą, oraz Anna Dymna, aktorka i opiekunka niepełnosprawnych intelektualnie.
2008 r. – Anna Otffinowska z fundacji „Rodzić po ludzku” i Michael Schudrich, naczelny Rabin Polski, jeden z uczestników dialogu polsko- i chrześcijańsko-żydowskiego.
2009 r. – Krystyna Starczewska, wzór nauczyciela, założycielka i dyrektorka Zespołu Społecznych Szkół Ogólnokształcących „Bednarska” w Warszawie oraz Leszek Balcerowicz, pionier polskich reform wolnorynkowych.
2010 r. – ks. Wacław Hryniewicz, wybitny teolog i ekumenista, oraz Aleksander Gurjanow z rosyjskiego Stowarzyszenia „Memoriał”, zajmującego się przywracaniem prawdy o zbrodni katyńskiej.
2011 r. – prof. Jerzy Jedlicki, badacz dziejów polskiej inteligencji i działacz stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita, oraz o. Ludwik Wiśniewski OP, duszpasterz opozycji w PRL, dziś wzór mówienia prawdy w polskim Kościele.
2012 r. – Danuta Wałęsa, autorka książki „Marzenia i tajemnice”, oraz ks. Andrzej Augustyński z zajmującego się wyrównywaniem szans dla młodzieży Stowarzyszenia Siemacha.
Nasi laureaci reprezentują różne dziedziny, różne światopoglądy i wyznania. Czasem – półżartem – buntowali się przeciwko retorycznej formule „pogromcy smoka”, co w dzisiejszych czasach sugeruje raczej eksterminatora ginących gatunków. Nasz metaforyczny smok, z którym zmaga się święty Jerzy, ma jednak niejedno życie i niejedną postać: potrzebujemy tych cierpliwych śmiałków, którzy swoją wrażliwość i niepogodzenie przekuwają w czyn. Smoki nie wyginęły i oby ich pogromców – przyszłych laureatów Medalu – też nie zabrakło.
