Prawdziwa historia

Na tydzień przed Triduum Paschalnym (w środę V tygodnia Wielkiego Postu) czytaliśmy podczas Mszy św. historię Szadraka, Meszaka i Abed-Nega (właściwie: Ananiasza, Miszaela i Azariasza) –

14.04.2014

Czyta się kilka minut

– trzech młodzieńców uprowadzonych z Ziemi Świętej do Babilonii, których król Nabuchodonozor kazał spalić żywcem, gdyż odmówili czci ulanemu na jego rozkaz złotemu bałwanowi. Biblia mówi, że w samym środku rozpalonego pieca zostali rozwiązani przez „Kogoś Czwartego”, który nie tylko ochronił ich przed ogniem, ale uzdolnił do wychwalania Boga.

Historia sięga VI wieku prz. Chr. – to wtedy Żydzi zostali uprowadzeni do Babilonu. Spisano ją wszakże – w Księdze Daniela – w II wieku prz. Chr., a więc po czterystu latach jej ustnego przekazu. Dlaczego ją spisano? Zapewne dlatego, że Żydzi znaleźli się wtedy pod panowaniem syryjskiego władcy Antiocha IV Epifanesa, który poddał ich wręcz totalitarnej hellenizacji – zakazał przestrzegania Prawa Mojżeszowego (z obrzezaniem włącznie!), a w świątyni Jerozolimskiej postawił na ołtarzu posąg Zeusa. Każdy przejaw wierności Bogu karany był straszliwie – także śmiercią przez spalenie: m.in. spalonych zostało tysiąc osób – wśród nich kobiety i dzieci – gdyż nie podjęli walki w szabat...

Nietrudno zrozumieć, że w kontekście takich wyzwań historia, w której Bóg okazał się zdolny przeprowadzić człowieka przez ogień/śmierć do życia i uzdolnić go do wierności aż do męczeństwa, stała się prawdziwie krzepiącym punktem odniesienia. Właśnie dlatego, że była historią – nie mitologią, nie rodzajem dydaktycznego, cudownego exemplum. Historią! Z datą i miejscem. Bo Bóg objawienia Biblijnego jest Bogiem historii – staje się jednym z Uczestników ludzkich dziejów. Tak jak uzdolnił Ananiasza, Azariasza i Miszaela do wejścia w ogień, tak też okazał się siłą męczenników czasów Machabejskich: Eleazara, Matki z siedmioma Synami i przywołanego już wyżej Tysiąca.

Cytatów i odwołań do Księgi Daniela pełna jest z kolei Apokalipsa św. Jana Apostoła – pisana w czasie prześladowań pierwszych chrześcijan w okresie panowania Domicjana, który kazał się tytułować „Panem i Bogiem”. To wtedy papież Klemens został skazany na śmierć przez utopienie z kotwicą uwiązaną do szyi, a apostoł Jan zesłany na Patmos. Po tym prześladowaniu przyszły następne. W 259 r., za cesarza Waleriana został skazany na śmierć biskup Tarragony (w Hiszpanii), Fruktuoz. Wraz z dwoma diakonami został żywcem wrzucony do ognia. Naoczny świadek zapisał: „I stali się podobni do Ananiasza, Azariasza i Miszaela, tak że i w nich można było dostrzec obraz Trójcy Świętej... Gdy spłonęły im sznury, którymi mieli skrępowane ręce, wtedy Fruktuoz pamiętając o modlitwie Pańskiej, zgodnie ze swym codziennym zwyczajem, ufny w zmartwychwstanie, z radością padł na kolana i przyjmując pozycję znaku zwycięstwa [krzyża], modlił się do Niego”.

To ogromnie ważne wiedzieć, że nadzieja paschalna jest wydarzeniem historycznym. Nie porządkuje jedynie „zaświatów”. Jest dynamicznym doświadczeniem wieku VI prz. Chr., i drugiego, i pierwszego po Chrystusie, i trzeciego. I dwudziestego pierwszego.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Kardynał, arcybiskup metropolita łódzki, wcześniej biskup pomocniczy krakowski, autor rubryki „Okruchy Słowa”, stały współpracownik „Tygodnika Powszechnego”. Doktor habilitowany nauk humanistycznych, specjalizuje się w historii Kościoła. W latach 2007-11… więcej

Artykuł pochodzi z numeru TP 16/2014