Reklama

Tygodnik Powszechny Nr 50/2017

Data wydania:

10.12.2017

Numer wydania:

50

Rok wydania:

2017

Edytorial

Wielki Jerzy

Ks. Adam Boniecki

2 grudnia, w dniu, kiedy wręczaliśmy Medale św. Jerzego, zmarł w Lublinie profesor Jerzy Kłoczowski.

Obraz tygodnia

Posiedzenie sejmowej komisji sprawiedliwości i praw człowieka, do której trafił prezydencki projekt ustawy o Sądzie Najwyższym, Warszawa, 30 listopada 2017 r. / TOMASZ GZELL / PAP

Andrzej Duda znów straszy wetem

Andrzej Stankiewicz

Wprowadzanie poprawek wypaczających prezydenckie ustawy, przerywanie obrad, pospieszne narady ludzi prezydenta z przebywającym w Wietnamie pryncypałem – czy…

Minister Ziobro łowi w mętnych wodach

Jeśli w sądach krakowskich stoi gdzieś figura Temidy trzymającej w ręku wagę sprawiedliwości, z pewnością szale tej wagi jeszcze drżą po ostatnich wstrząsach.

/ RAFAŁ SIDERSKI DLA „TP”

Dlaczego CBA puka do historyka

Michał Okoński

Dla architektów polityki historycznej PiS Paweł Machcewicz jest naprawdę niebezpieczny.

/ PIOTR TUMIDAJSKI / FORUM

Mgły, trochę śniegu i silny smog

Tak wyglądał początek grudnia na południu Polski.

Proces o milion czy o dobre imię?

Przed nowosądeckim sądem rozpoczął się proces z powództwa syna Józefa Kurasia „Ognia” o milion złotych zadośćuczynienia za krzywdy wyrządzone jego rodzinie…

ZUS dopadnie cię za rok

Kraj w skrócie

27 listopada – 3 grudnia

Kościele, do gruntów spiesz się powoli

Decyzja Naczelnego Sądu Administracyjnego, który utrzymał wyrok niższej instancji w sprawie zwrotu gruntów jednej z parafii, kończy epokę, gdy Skarb Państwa…

Nowa „Tysiąclatka”

Będzie VI wydanie Biblii Tysiąclecia.

Papież tłumaczy milczenie

„Prosiłem ich o przebaczenie i w tej chwili płakałem, starałem się bardzo, aby nie było tego widać. Oni też płakali.

/ EPISKOPAT.PL

Abp Hoser na emeryturze

Osiągnąwszy wiek 75 lat, abp Henryk Hoser przeszedł na emeryturę.

Kościół w skrócie

27 listopada – 3 grudnia

/ BAZ RATNER / REUTERS / FORUM

Kenia: prezydentów dwóch?

Uhuru Kenyatta został ponownie zaprzysiężony na prezydenta Kenii.

Flynn świadkiem koronnym przeciw Trumpowi?

Argentyna: sprawiedliwość po latach

Historyczny wyrok: zakończył się proces 54 oficerów, winnych zbrodni popełnionych w czasach, gdy Argentyną rządziła wojskowa junta.

Jonny Daniels / Fot. ANDRZEJ LANGE / AGENCJA SE / EASTNEWS

Coraz więcej pytań o Jonny’ego Danielsa

Karolina Przewrocka-Aderet

Z dokumentów, do których dotarliśmy, wynika, że izraelski rząd ma świadomość zaskakujących relacji, jakie w dziedzinie dialogu polsko-żydowskiego łączą rząd, o…

Islamizacja Polski? 0,2 proc. w 2050 r.

Rakiety Kima mogą dolecieć do Europy

Głosuj na bota

Wojciech Brzeziński

Polityk, która nie kłamie, nie obraża, nie obiecuje gruszek na wierzbie.

/ MATERIAŁY PRASOWE

Czego nie wiecie o boardingu

Linie British Airways ogłosiły, że od 12 grudnia uzależnią kolejność wejścia pasażerów na pokład samolotów od ceny, jaką zapłacili za bilet (im mniej, tym…

/ WIKIPEDIA

Zmarł Jerry Fodor, twórca koncepcji języka myśli

29 listopada, w wieku 82 lat, zmarł Jerry Fodor, profesor Uniwersytetu Rutgersa w New Jersey, jeden z prekursorów kognitywistyki i najbardziej wpływowych…

Odzyskujemy

Piotr Kosiewski

Londyński dom aukcyjny Sotheby’s wycofał z aukcji „Taniec wśród mieczów” Henryka Siemiradzkiego.

/ MAGDA STAROWIEYSKA / POLIN

„Wolności oddać nie umiem”

Pod takim hasłem odbyło się w piątek 1 grudnia spotkanie z ks. Adamem Bonieckim.

Bartosz Minkiewicz rysuje

Bartosz Minkiewicz

Temat Tygodnika

/ WIESŁAW ROSOCHA

Wszędzie ściana

Jeśli samobójstwo jest krzykiem, to w Polsce zbyt często staje się wołaniem na puszczy. Do rodziny, znajomych, a nawet – do państwa, które woli udawać, że…

W tym miejscu 19 października 2017 r. spalił się Piotr Szczęsny. Warszawa, plac Defilad. / JOANNA RUDNIAŃSKA

W poświęconej ziemi

Ks. Jacek Prusak SJ

Ostatecznie, gdy ktoś odbierze sobie życie, zostajemy sam na sam z tajemnicą, która nie może być całkowicie wyjaśniona w tym życiu.

Czytania

Paradoksy eschatologii – Słowo

Kard. Grzegorz Ryś

Cały miniony tydzień słuchaliśmy w kościołach Jezusowej „Mowy o rzeczach ostatecznych” w wersji zapisanej przez św. Łukasza (Łk 21, 5-36). To mowa pełna wyzwań…

Katechizm jak elementarz

O. Wacław Oszajca SJ

Od wieków chrzcimy dzieci, i dobrze, ale chyba niedostatecznie wykorzystujemy to wydarzenie do tego, by razem z dzieckiem wzrastać w wierze.

Śmierć Absaloma

Paweł Śpiewak

Widzenia

Czytania liturgiczne

10 – 17 grudnia

Kraj

Posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. skutków działalności Komisji Weryfikacyjnej pod przewodnictwem Antoniego Macierewicza i Jana Olszewskiego. Warszawa, 19 marca 2015 r. / ADAM CHEŁSTOWSKI / FORUM

Aneks do wojny na górze

Tajne uzupełnienie do raportu WSI to Święty Graal Antoniego Macierewicza i świetny środek do utwardzania elektoratu. Szanse, iż ujrzy kiedyś światło dzienne…

/ ISTOCK / GETTY IMAGES

Mleczna droga przez mękę

Marcelina Szumer-Brysz

Karmisz butelką? Trujesz dziecko, jesteś leniwą, złą matką. Karmisz piersią? Szczujesz cycem. Schizofrenia laktacyjna doprowadza polskie matki do obłędu.

Marsz Niepodległości, Warszawa, 11 listopada 2017 r. / KAROL MAKURAT / REPORTER

My, fajnopolacy

Piotr Stankiewicz

Sukces nielicznych nie może być miarą, według której planuje się państwo, bo ono jest dla wszystkich. Sami tworzymy warunki, w których nacjonalizm się budzi, a…

Wiara

/ PAWEŁ SADAJ

Święty Mikołaj w Nagorzycach

S. Małgorzata Chmielewska, Artur Sporniak

S. MAŁGORZATA CHMIELEWSKA: Prezent odrywa nas od codzienności. Czyni chwilę wyjątkową. I dlatego może być materialnym wyrazem miłości. Nawet jeżeli jest czymś…

W krypcie krakowskiego kościoła Przemienienia Pańskiego Grób Pański w 2017 r. nawiązywał do kryzysu migracyjnego. Na pierwszym planie symboliczne ciało 3-letniego Syryjczyka Aylana Kurdi, wyrzuconego przez morze na turecki brzeg w 2015 r. / BEATA ZAWRZEL / REPORTER

Sodomia niegościnności

Michał Rychert

Boimy się obcych i zamykamy się przed nimi w imię ochrony tożsamości chrześcijańskiej. Czy nie jest to raczej znak tożsamości już utraconej?

Ks. Radosław Siwiński: Któregoś dnia przejeżdżałem obok tego budynku i pomyślałem: „To będzie nasze miejsce”. Dom Miłosierdzia w Koszalinie / DOM MIŁOSIERDZIA W KOSZALINIE

Seria cudów

Mariusz Sepioło

Korytarzami przemykają ci, dla których ten dom powstał. Widać to od razu: losy mają poharatane. Życie dało im w kość, ludzie zaleźli za skórę.

Świat

W Birmie Franciszek nie wspomniał o Rohindżach, ale 1 grudnia w Bangladeszu spotkał się z nimi w ogrodzie pałacu arcybiskupiego w stolicy kraju, Dhace. / ANDREW MEDICHINI / AP / EAST NEWS

W poszukiwaniu nowej Birmy

Tomasz Augustyniak

Papież odwiedził modernizujący się kraj w chwili, gdy walczy on ze zbrojnymi powstaniami w kilku stanach, a społeczeństwo przechodzi głębokie zmiany. To…

Faeza Omer i Katarzyna Marisch. Meckenheim, 2017 r. / JACEK TARAN

Faeza śpi już spokojnie

Rodzina Omerów miała powody, aby uciekać z Iraku. Są nie tylko Kurdami, ale też jazydami, mniejszością znienawidzoną przez islamskich ekstremistów. Oto ich…

Spośród 11 tysięcy żydowskich dzieci, wysłanych na śmierć przy udziale francuskiego rządu, udało się odnaleźć zdjęcia 4 tysięcy z nich. Od lewej: Nicole Bloch, Nina Aronowicz i Henri Gilburt. / LES 11 400 ENFANTS JUIF DEPORTES DE FRANCE x3

Nieznaczący detal historii

Katarzyna Stańko

Współpraca z Niemcami przy deportowaniu do obozów śmierci tysięcy Żydów podczas II wojny światowej długo była francuskim tabu. Dziś Francja bije się w piersi.…

Warosia, dzielnica cypryjskiego miasta Famagusta. Kiedyś słynęła z luksusowych hoteli i pięknych plaż – tak wygląda dzisiaj. / SEAN GALLUP / GETTY IMAGES

Pomarańcze wracają do Warosi

Agnieszka Rostkowska

Pamięć za pamięć, symbol za symbol. Na Cyprze trwa wojna na wspomnienia. Ale mieszkańcy podzielonej wyspy nie zamierzają pozwolić, aby ich życiem zawładnęły…

Historia

Proces organizatorów podziemnego Radia Solidarność w Sądzie Warszawskiego Okręgu Wojskowego. Od lewej: adwokat Jan Olszewski, oskarżeni Zbigniew Romaszewski i Zofia Romaszewska, adwokat Stanisław Szczuka. Warszawa, 17 lutego 1983 r. / WOJTEK LASKI / EAST NEWS

Wymiar niesprawiedliwości

Grzegorz Majchrzak

Stan wojenny był dziełem nie tylko Wojciecha Jaruzelskiego, PZPR, SB i armii. Kluczową rolę odegrały też posłuszne sądy. Ale większość ówczesnych sędziów do…

Kultura

/ PIOTR MAŁECKI / NAPO IMAGES

Polska zmorą Polski

Magdalena Nowicka-Franczak

Jedyną wspólną sprawą, która łączy lewaka, prawaka i liberała, jest fatalna ocena Polski, jej elit i rodaków. Czyli: „naród wspaniały, tylko ludzie kulsony”.

Neslihan Atagül i Burak Özçivit w serialu „Kara Sevda” / STAR TV / MATERIAŁY PRASOWE

Jak Rozkaz i Doskonałość Emmy zdobyli

Marcelina Szumer-Brysz

To, czego nie dokonał ani waleczny sułtan Sulejman, ani skrzywdzona Fatmagül, udało się górnikowi zakochanemu w malarce.

/ ŁUKASZ GIZA / AGENCJA GAZETA

Paweł Sołtys jest pisarzem

Michał Sowiński

Poruszał nas muzyką i tekstami swoich piosenek jako Pablopavo. Teraz osiągnął ten efekt w opowiadaniach zebranych w debiutanckim tomie „Mikrotyki”. Świetnym!

Spektakl „Gdyby Pina nie paliła, to by żyła” w reżyserii Cezarego Tomaszewskiego, Teatr Dramatyczny w Wałbrzychu, maj 2017 r. / NATALIA KABANOW

Teatr niewyparzony

Paweł Soszyński

Nad spektaklami Tomaszewskiego unosi się szelmowski uśmiech i lekki rausz. Zamiast otumaniać, pozwala spojrzeć na świat z ukosa i znów poczuć nurt życia.

Ksenia Starosielska, Warszawa 2008 r. / MACIEJ ZIENKIEWICZ / AGENCJA GAZETA

Pani Ksenia

Małgorzata Nocuń

W Moskwie zmarła Ksenia Starosielska, Rosjanka, dla której nasz kraj był niczym druga ojczyzna. Mawiała o nim: „moja Polska”.

Jacek Poniedziałek i Justyna Wasilewska w filmie „Serce miłości” / GUTEK FILM

Zrób siebie

Anita Piotrowska

Oto film o napięciu pomiędzy pulsującymi namiętnościami i wykalkulowaną grą, pomiędzy nagą twarzą i artystyczną maską. Dzieło skrojone na nasze czasy, w…

Warto zobaczyć w TV

Inna powieść, niestety

Dorota Kozińska

Po Tygodnikowej recenzji „Zgiełku czasu” Barnesa rozpętało się środowiskowe piekło. Przeczytaliście polski przekład i wam nie przeszkadza? A nam przeszkadza!

Nasz wiek

Jeśli w przyszłości ktoś będzie szukał skondensowanego i zamkniętego w celnych metaforach obrazu naszego czasu, mam dla niego radę: niech sięgnie do wierszy…

Felietony

Fot. Maciej Zienkiewicz dla TP

Obcy we własnym kraju

Anna Dziewit-Meller

FOT. GRAŻYNA MAKARA

Śpieszmy się kochać kaznodziejów

Szymon Hołownia

Stefania Grodzieńska – pamiętam z jednego z wywiadów – opowiadała, że ma dyżurujący na telewizorze kajet, w którym skrzętnie odnotowuje (w celach…

Andrzej Stasiuk / Fot. Grażyna Makara

Syn swego kraju

Andrzej Stasiuk

No wiesz, w takim kraju byłem, daleko dość, jechało się i jechało.

Na pasku

Temat pilny, czyli o kolaboracji

Stanisław Mancewicz

Na pytanie, czy jesteśmy zadowoleni, odpowiadamy: bardzo. Czy jesteśmy zaniepokojeni? Mówimy: w ogóle.

Smaki

/ PAUL MAGUIR / DEPOSITPHOTOS

Przy Grynbergowym stole

Wesele nawet w swojej nazwie zawiera przymus dobrego nastroju.

Zmysły

/ MATTHIEU SPOHN / GETTY IMAGES

Mniej więcej

Beata Chomątowska

Na początku dekady ruch minimalistów był jak łyk świeżego powietrza w świecie dławionym nadmiarem. Co zostało z tej szkoły życia?

Medal Świętego Jerzego

Laureaci Medalu św. Jerzego: prof. Adam Strzembosz i Maria Dąbrowska-Majewska razem z ks. Adamem Bonieckim. Kraków, 2 grudnia 2017 r. / JACEK TARAN DLA „TP”

Rozmowy w ciężkich czasach

Maria Dąbrowska-Majewska, założycielka Fundacji Zmiana, i prof. Adam Strzembosz odebrali 2 grudnia 2017 r. Medale św. Jerzego – nagrodę „Tygodnika” za „…

Tygodnik Czytelników

Bóg jest w nas, nie w instytucjach

„TP” 48 / 2017

Ogłoszenia

Sprostowanie

Redakcja i korekta „TP”

Dodatki w numerze Nr 50/2017

Wielkie Pytania #8: Przełomy w biologii

Rodzice założyciele

Łukasz Lamża, Lech Mazurczyk

Poznajmy dziewięciu ojców i jedną matkę tylko niektórych z wielu dziedzin biologii.

Przełomy w biologii

Łukasz Kwiatek

Jeżeli zwierzę ma kończyny drapieżnika, powinno mieć także szczękę drapieżnika – głosiła jedna z wielu zasad wypracowanych przez anatomię porównawczą. Ale…

Kadr z filmu „2001: Odyseja kosmiczna”, reż. Stanley Kubrick (1968) / SCREEN PROD / EAST NEWS

Spór o człowieka

Idea doboru naturalnego miała współodkrywcę – Alfreda Russela Wallace’a. Nie zgadzał się on jednak z Darwinem w kwestii ewolucji człowieka.

W książce „Tak zwane zło” Konrad Lorenz opisał typy zachowań zwierząt wobec osobników swojego gatunku: od agresywnych, przez takie, w których agresja jest udawana, aż po altruistyczne. Ewolucję zachowania wyjaśniał dobrem gatunku. To jednak ślepa uliczka. / MICHAEL WEBER / BEW

Przygody biologii ewolucyjnej z dziedzicznością

Współczesna biologia ewolucyjna to wspólne dziedzictwo Karola Darwina i Gregora Mendla. Wykazanie, że ich odkrycia nie są sprzeczne, wymagało jednak…

Mikroskop krioelektronowy / NORTHWESTERN UNIVERSITY

Życie pod mikroskopem

Od XVII w. wiemy, że organizmy zbudowane są z komórek. Poznawanie ich budowy i funkcji było jednym z największych wyzwań biologii – i przyniosło mnóstwo…

Rekonstrukcja szkieletu tyranozaura (Tyrannosaurus rex) / LEONELLO CALVETTI / ALAMY STOCK PHOTO / BEW

Biologia uprawiana młotkiem

Łukasz Kwiatek

Dzięki skamieniałościom możemy odtworzyć naturalną historię życia na Ziemi. Nowoczesna paleontologia, jak wiele dziedzin biologii, narodziła się w XIX wieku.

Mikroskop van Leeuwenhoeka z soczewką o powiększeniu 248 x. Reprodukcja za zgodą Douga Andersona z portalu lensonleeuwenhoek.net /

Zrozumieć pierwotniaka

Nauka nie rozwija się planowo i nikt nie kontroluje wyłaniającego się z niej obrazu świata. Nowe techniki, teorie i metody mimochodem wymuszają zmianę języka…

Alexander Fleming w swoim londyńskim laboratorium. / IMPERIAL WAR MUSEUMS

Rewolucja w medycynie

Magdalena Richter

Sto lat temu każdy zabieg medyczny mógł skończyć się śmiertelną infekcją, choroby weneryczne oszpecały na całe życie, a poród wiązał się z ogromnym ryzykiem…

Ilustracje ukwiałów z dzieła Ernsta Haeckla „Kunstformen der Natur”, 1904 r. / PATRYK STOLARZ / ESK WROCŁAW

O czym nie śnił Darwin

Szymon Drobniak

Życie to prowadzący od narodzin do śmierci proces rozwojowy. Nauka o ewolucji tego procesu jest nie tylko fascynująca sama w sobie, ale stawia w nowym…