Tygodnik Powszechny Nr 44/2021

Data wydania:
Numer wydania:
44
Rok wydania:
2021
 

Edytorial

/ Fot. Maciej Zienkiewicz dla TP

Nasze pogrzeby

Ks. Adam Boniecki
Myślę o "moich" pogrzebach. Odprowadzałem i odprowadzam na miejsce wiecznego spoczynku ludzi bliskich, znajomych, czasem, proszony przez znajomych – ich…

Obraz tygodnia

Mateusz Morawiecki, Ursula von der Leyen, Angela Merkel, Emmanuel Macron i Viktor Orbán. Bruksela, 22 października 2021 r. Fot. Monasse Thierry / ABACA / PAP /

Gdzie realnie jest Polska, a gdzie Bruksela?

Paweł Bravo
Miniony tydzień warto zapamiętać z kilku powodów, które symbolicznie spina pożegnanie Angeli Merkel.
Przepełniona izolatka na oddziale ratunkowym szpitala uniwersyteckiego w Bukareszcie, 22 października 2021 r. Fot. Vadim Ghirda / AP / East News /

Pandemia: może zdarzyć się wszystko

Marek Kęskrawiec
Statystyki zachorowań na COVID-19 nie wydają się alarmujące na tle Europy. Wykonujemy jednak bardzo mało testów, a to oznacza, że może być o wiele gorzej, niż…

Polski Ład: nieważne jak, byle już

Karolina Lewicka

Kraj w skrócie

19–25 października
Fot. PIXABAY /

Niemal co dziesiąty uczeń poza szkołą publiczną

Przemysław Wilczyński
Najświeższe dane MEN muszą być dla tegoż resortu bolesne: w ciągu ostatniego roku oświacie niepublicznej przybyło 30 tys. uczniów.

Wielka tama przegrodzi Wisłę

Krzysztof Story
Stopień wodny Siarzewo – flagowa i najbardziej kontrowersyjna inwestycja Wód Polskich za ponad 4 mld zł – jednak powstanie.
/ JACEK TARAN

Protest na granicy

Jacek Taran
„Matki na granicę” – ponad czterysta osób wzięło udział w proteście przed posterunkiem Straży Granicznej w Michałowie w sobotę 23 października.
Fot. Wojciech Stróżyk / REPORTER /

Jestem za życiem, czy PiS też?

Małgorzata Nocuń
W rocznicę wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aborcji trzeba to powiedzieć jasno: wskutek ideologicznej wojny polityków PiS oraz działaczy pro-life nie…

W gorączce stagflacji

Marek Rabij

Niezależny kandydat kontra Viktor Orbán

Andrzej Sadecki
/ MUNIR UZ ZAMAN / EAST NEWS

Prześladowania Hindusów w Bangladeszu

MR

Praga: czas zawirowań

Patrycja Bukalska

Kościół w skrócie

19–25 października
/

Bartosz Minkiewicz rysuje

Bartosz Minkiewicz

Amazoński eksperyment papieża Franciszka

Piotr Sikora

Kościół katolicki w liczbach

ASk

Litania do wszystkich możnych

Edward Augustyn
Wilk japoński na ilustracji Coenraada Jacoba Temmincka w zbiorze „Fauna Japonica”. / DOMENA PUBLICZNA / WIKIPEDIA

Psy i konie: na tropie dzikich przodków

ŁK

Nie tylko transport

Bartosz Kabała

Wybacz terroryście

MK

Kultura w skrócie

19–27 października

Tysiąc lat temu w Ameryce

WP / DPA, Icelandreview.com
Trzy kawałki drewna – tak wygląda najstarszy datowany dowód na to, że w roku 1021 Wikingowie żyli na terenie Ameryki Północnej.
/ EDYTA DUFAJ / MATERIAŁY PRASOWE KBF

Nagroda Conrada: nowohucka gra fantazji

MOC

Temat Tygodnika

Imigranci na granicy polsko-białoruskiej w okolicy Michałowa, 6 października 2021 r. / Maciej Łuczniewski / NurPhoto / Getty Images

Wśród nas

Marcin Żyła
Zmarli na białoruskim pograniczu nie będą pochowani w jednym grobie i zabraknie miejsca, w którym moglibyśmy się nad nim spotkać wszyscy. Nie powiemy im: „…
Most Dębnicki na Wiśle. Kraków, październik 2010 r. / TOMASZ WIECH / FORUM

Święta niepewność

Piotr Sikora
Co robisz dziś wieczorem? Czy da się w ogóle odpowiedzieć na to fundamentalne pytanie? Tyle się przecież może zdarzyć, że wieczoru może dziś dla nas nie być.
Święci Augustyn, Grzegorz Wielki, Hieronim i Ambroży. Pier Francesco Sacchi, Czterej doktorzy Kościoła, 1516 r., Luwr. / JOSSE / LEEMAGE / AFP / EAST NEWS

Poradnik życia wiecznego

Ks. Grzegorz Strzelczyk, Artur Sporniak
KS. GRZEGORZ STRZELCZYK, teolog i proboszcz: Albo wierzę, że Chrystus zmartwychwstał, i moja nadzieja na życie wieczne nie jest próżna, albo nadzieja ta jest…
/ MAREK K. ZALEJSKI

Zmarli, a jak bardzo żywi

Ks. Jacek Prusak SJ
Oni nie mogą udowodnić, że są. Mogą jednak wzywać, umożliwiać, skłaniać, mobilizować, uczyć, żądać, ożywiać, a nawet niepokoić lub zabraniać.
Płyta nagrobna na przedwojennym cmentarzu ewangelickim. Kadyny, 2020 r. / STANISŁAW BIELSKI / REPORTER

Akcja Zniszcz

Marek Rabij
Groby znikały podobnie jak ludzie. Zanim bezkarnie dało się je roznieść w pył pod pretekstem porządków, trzeba było zadbać o to, by stały się anonimowe.
/ KASIA KOZAKIEWICZ DLA „TP”

Mam troje dzieci. Dwoje żywych

Jacek Taran
Na początku nie miałam siły: ani żeby się umyć, ani żeby się zabić. Potem uczyłam się doceniać to, co zostało. Piękno świata, uśmiechy, chwile ze starzejącymi…
Justyna Dylczyk / KAMIL KRAJEWSKI

Nie jestem samą żałobą

Justyna Dylczyk, Jacek Taran

Czytania

Patriarcha

Małgorzata Kordowicz

Łaska i miłość

O. Wacław Oszajca SJ
Wizyta polskich biskupów w Watykanie, 21 października 2021 r. Fot. IPA/Sipa USA/East News /

Synod będzie niedoskonały

Kard. Grzegorz Ryś
Wiele zadawanych przez nas papieżowi pytań dotyczyło właściwych sposobów reagowania na wielotwarzowy kryzys Kościoła.
/ DOMENA PUBLICZNA

Widzenia

Piotr Sikora

Czytania liturgiczne

31 października – 7 listopada

Kraj

Władysław Kosiniak-Kamysz nad jeziorem Ukiel. Czerwiec 2020 r. / ARTUR SZCZEPAŃSKI / REPORTER

Walka o duszę małych miast

Karolina Lewicka
Ani metropolie, ani wieś. To w małych miastach leży klucz do przejęcia władzy w następnych wyborach. Wie o tym nie tylko Platforma, która ostatnio próbuje…
Bielawa, luty 2020 r. / MAREK SZYMANIAK

Zardzewiała strona Polski

Marek Szymaniak, Jędrzej Dudkiewicz
MAREK SZYMANIAK, autor książki „Zapaść. Reportaże z mniejszych miast”: Kto raz stąd wyjedzie, bardzo rzadko wraca.
Na skrzyżowaniu ulic Marszałkowskiej i Świętokrzyskiej. Warszawa, październik 2015 r. / ARKADIUSZ ZIÓŁEK / FORUM

Żyję z chorobą, nie chorobą

Mikołaj Szmurłło
Wspólnoty dwunastu kroków to nie tylko alkoholicy czy narkomani. W Polsce działają też grupy anonimowych depresantów.

Świat

Sześć lat temu zamachowcy zabili tutaj 90 osób. Paryski klub Bataclan, 4 października 2021 r. / KASIA STRĘK

Piątek trzynastego

Szymon Łucyk
Proces terrorystów, którzy w 2015 r. zaatakowali klub Bataclan, ma ukazać wyższość demokracji nad totalitaryzmem. Dla tych, którzy przeżyli i dziś zeznają, to…
Portugalski interior wyludnia się w szybkim tempie. Na zdjęciu: opuszczony dom w Pedrógão Grande, 2021 r. / KRZYSZTOF STORY

Próba ognia

Krzysztof Story
Jesienią 2021 roku południe Europy podsumowuje nie tylko wpływy z turystyki, ale też największe od lat pożary lasów. Wracają również wspomnienia.
Pracownik sezonowy z Gambii w szklarni, której właścicielem jest Juan Jose Bonilla, do niedawna koordynator prawicowej partii VOX w El Ejido. Hiszpania, 2019 r. / JUAN MEDINA / Reuters / Forum

W napięciu

Agnieszka Zielińska
Andaluzyjska gmina El Ejido to od lat prawicowy bastion Hiszpanii. To także region rolniczy, korzystający z pracy imigrantów. Jak to funkcjonuje? Pojechaliśmy…
Aby uniknąć mandatu za udział w zakazanym zgromadzeniu, niektórzy organizują protesty rowerowe. Nie zawsze to pomaga. Na zdjęciu: antyrządowy protest w Lublanie, kwiecień 2021 r. / BORUT ZIVULOVIC / Reuters / Forum

Cienie po słonecznej stronie Alp

Marta Szpala
Kiedyś Janez Janša był symbolem walki o demokrację i wolność słowa – teraz sam je ogranicza. Kiedyś zjednoczył społeczeństwo – teraz, aby utrzymać się u władzy…

Historia

Partyzanci IV batalionu 1. Pułku Strzelców Podhalańskich AK przy grobie poległych kolegów, „Brzozy” i „Szarotki”. Ochotnica Dolna, 1944 r. / ZE ZBIORÓW RALPHA BROOKSA

Co mówią groby

Dawid Golik
Warto ich słuchać. Wiele z nich dopomina się, by opowiedzieć do końca historie leżących w nich ludzi. To nie zawsze możliwe, ale czasem wysiłek przynosi efekty.

Nauka

Albert von Keller, Hipnoza u dr. Schrencka-Notzinga, 1885 r. / DOMENA PUBLICZNA / WIKIPEDIA

To nie są czary

Katarzyna Dziadowicz
Osoby wprowadzone w stan hipnozy stają się bardziej podatne na sugestię. Mimo niezbyt naukowej historii zjawisko to ma dziś zastosowanie w psychologii.

Z oddechem

Przy monumencie dla trębacza Tomasza Stańki na Powązkach Wojskowych w Warszawie / Leszek Fidusiewicz

Nie w nicość

Krzysztof M. Bednarski, Piotr Kosiewski
KRZYSZTOF M. BEDNARSKI, rzeźbiarz: Chcę oddać ból obciętej nogi kapitana Ahaba, którą czuł bardziej niż tą żywą. Podobnie odczuwamy śmierć bliskiej osoby. Od…

Kultura

Fot. Wojciech Grzedziński / materiały prasowe Międzynarodowego Konkursu Chopinowskiego /

Geniusze i chów wsobny

Jakub Puchalski
W Konkursie znalazło się troje wyjątkowych pianistów, do których będziemy wracać do końca życia. Dwoje z nich ma już zapewnioną świetną przyszłość. To nie oni…
Jacques-Émile Blanche, portret Jamesa Joyce’a, 1935 r. / domena publiczna / wikioo.org

Potwór powrócił

Magdalena Heydel
„Ulisses”, legendarny jeszcze przed publikacją, był bohaterem procesów sądowych o naruszenie moralności publicznej, oskarżano go o antyhumanizm,…
Sergejus Ivanovas i Viktorija Kuodytė w „Austerlitz” w reż. Krystiana Lupy, Valstybinis Jaunimo Teatras, Wilno, Litwa / Laura Vanseviciene / materiały prasowe festiwalu

Zawsze ostatki

Dariusz Kosiński
Podobno 10. Międzynarodowy Festiwal Teatralny Dialog miał być ostatni. Podobno jego formuła się wyczerpała. Nie wiadomo, kto i dlaczego tak uznał, ale na…
Kadr z serialu „Kroniki Seinfelda” / NETFLIX / materiały prasowe

Arcydzieło o niczym

Jakub Majmurek
Tym, którzy „Kronik Seinfelda” nigdy nie widzieli, mogę szczerze poradzić, by odstawili na chwilę współczesne seriale i wygospodarowali czas na spotkanie z…
Agata Buzek i Jakub Zając w filmie „Moje wspaniałe życie” / Materiały prasowe Gutek Film

Taniec na linie

Anita Piotrowska
Najciekawiej rysuje się tu wielokrotny portret rodzinny w różnych wnętrzach. W zależności od tego, gdzie znajdują się bohaterowie, stają się po trosze kimś…

Warto zobaczyć

/

Przeciwne drogi

Lektor
Dwadzieścia jeden erudycyjnych esejów łączy nić osobista – bo opowiadając nam o Holandii Piotr Oczko opowiada o swoich fascynacjach i życiowych wyborach,…

Felietony

Smażalniki ciągłego działania

Jacek Podsiadło
dekalogwartosci.com / Andrzej Wiktor /

Niedosłuch

Hanna Krall

Pewien mężczyzna

Wojciech Bonowicz

Dzień z życia

Stanisław Mancewicz

Smaki

/ ADOBE STOCK

Pilch w sosie własnym

Paweł Bravo

Zmysły

Artur Zagajewski z miłorzębem. Powsin, 8 października 2021 r. / Anna Goc

Jesień roślin

Anna Goc
Każda roślina ma swój początek i koniec. Ale spacerując po ogrodzie, musimy wiedzieć, że nasze życie, w porównaniu z ich życiem, jest zabawnie krótkie.

Dodatki w numerze Nr 44/2021