Tygodnik Powszechny Nr 43/2017

Data wydania:
Numer wydania:
43
Rok wydania:
2017

Edytorial

/ GRAŻYNA MAKARA

Być przed sobą, a nie innymi

Ks. Adam Boniecki
W kim, przynajmniej od czasu do czasu, nie walczy o lepsze être z avoir, „być” z „mieć”, o czym przed laty wnikliwie pisał francuski filozof Gabriel Marcel?

Obraz tygodnia

Patryk Jaki prezentuje założenia ustawy reprywatyzacyjnej / Fot. Andrzej Iwańczuk / Reporter / East News

Reprywatyzacja: chichot Jakiego

Paweł Bravo
Wiceminister sprawiedliwości przedstawił założenia do ustawy reprywatyzacyjnej. Przy wszystkich zastrzeżeniach, warto docenić odwagę szarpnięcia za węzeł…

Kraj w skrócie

10–16 października

Liczba tygodnia

47%

Gowin ucieka przed Kaczyńskim

Andrzej Stankiewicz
Pierwotny plan miał być taki – gdzieś między prezydentem, Gowinem i Pawłem Kukizem tworzy się ośrodek hamujący co bardziej kontrowersyjne zapędy Jarosława…
/ THE SYDNEY MORNING HERALD / GETTY IMAGES

Dobry zwyczaj nie wyrzucaj!

MR
Senat RP dostał do analizy projekt ustawy, która nakazuje sklepom o powierzchni powyżej 250 m kw. przekazywanie niesprzedanej żywności organizacjom pożytku…
/ ATIMEDIA / PIXABAY.COM

Czas zmieniać czas?

Wojciech Brzeziński
Może cofamy wskazówki zegara po raz ostatni. PSL chce, żeby Polska zrezygnowała z podziału na czas letni i zimowy (mającego sprzyjać oszczędności energii) i po…

Komitet oszalałych rodziców

Michał Okoński
Jedenastolatki z Kwidzynia i Malborka grają w piłkę. Po skończonym meczu na boisko wbiega jeden z rodziców i… próbuje kopać i szarpać trenera drużyny z…

Nie taki islam straszny...

EA
...gdy nam zapłacą – tak można by podsumować akcję Akademii Marynarki Wojennej z Gdyni, która szukała miejsc „przy rodzinie” dla studentów z Kuwejtu.
/ GIANNI ZOTTA / DIOCESITN.IT

Ekumeniczny gest

EA
Biskup katolicki i luterański umyli sobie wzajemnie nogi w katedrze trydenckiej na znak przebaczenia i pokoju.

Kościół w skrócie

10–16 października

Kara śmierci jest sprzeczna z Ewangelią

Artur Sporniak
Papież zabrał głos na temat kary śmierci. „Należy z mocą potwierdzić, że skazanie na śmierć (…) jest środkiem nieludzkim, który poniża godność osoby.
/ JEFF CHIU / AP / EAST NEWS

Kalifornia: spalony rocznik

PB
Pożary w północnej Kalifornii zabiły ponad 40 osób; zaczęło się też szacowanie strat w winnicach, które dają pracę 325 tys. ludzi i sprzedaż rzędu 34 mld dol.…

W Czechach wygra niewiadoma

Patrycja Bukalska
20 i 21 października Czesi wybiorą nowy parlament. Faworyt jest jasny: centroprawicowa ANO, partia biznesmena Andreja Babiša. Pytanie: czy pchnie to Pragę na…
/ FARAH ABDI WARSAMEH / AP / EAST NEWS

Zamach w Somalii

Marcin Żyła
Ponad trzystu ludzi zginęło w sobotę 14 października w dwóch skoordynowanych zamachach w Mogadiszu (drugie tyle zostało rannych, w tym wielu ciężko).

Katalonia w zawieszeniu

Kalina Błażejowska
Zwracam się do Pana z dwiema prośbami. Pierwszą: aby zaprzestać represji wobec społeczeństwa i rządu Katalonii. (…)

Kiedy pęknie bańka

MR
Światu grozi kolejny wielki kryzys ekonomiczny – ostrzega ustępujący minister finansów Niemiec Wolfgang Schäuble.

Stany Zjednoczone wychodzą z UNESCO

ŻyM
Nie pierwszy raz – w 1984 r. opuściły już tę organizację na kilkanaście lat. Wtedy powodem miało być jej domniemane nastawienie prosowieckie.

Kultura w skrócie

10–16 października

Tu było kino

Anita Piotrowska
Protestują filmowcy, krytycy, studenci. Sekunduje im Wim Wenders, prezydent Europejskiej Akademii Filmowej.

Zbiórka na kulturę

Piotr Kosiewski
Międzynarodowy Festiwal Teatralny Dialog we Wrocławiu odbędzie się w planowanym kształcie.
/ ANNIKA LARSSON / MONTAŻ „TP”

Stop islamizacji wikingów!

ŻyM
Czy skandynawska skrajna prawica zacznie wykrzykiwać takie hasła?
/

Bartosz Minkiewicz rysuje

Bartosz Minkiewicz

Temat Tygodnika

/ JOANNA RUSINEK

Dziecinnie łatwy pieniądz

Anna Golus
Ograniczenia reklamy skierowanej do najmłodszych to w Polsce fikcja. Producenci i handlowcy coraz chytrzej budują u dzieci przywiązanie do marek. Tak…
/ KANCELARIANOWINSKA.PL

Cudze dzieci mniej nas obchodzą

Ewa Nowińska, Michał Kuźmiński
EWA NOWIŃSKA, prawniczka: Na wykluczenie dzieci z reklam rynek nie jest jeszcze gotowy. Pozostaje odwołanie się do moralności i uczciwości przedsiębiorcy. Tyle…

Reklama i dzieci: Jak to się rozwiązuje na świecie

Czytania

Przypowieść proroka Natana

Paweł Śpiewak
Dawid sam nie zabijał swoich wrogów.

Polityczna pycha

O. Wacław Oszajca SJ

W rękach mojego wroga

Kard. Grzegorz Ryś
W ubiegły poniedziałek Liturgia przyniosła nam czytania, które we wzajemnej interakcji ułożyły się w niezwykle mocne Słowo Boże.

Widzenia

Piotr Sikora

Czytania liturgiczne

22 – 29 X

Kraj

Strajk głodowy lekarzy rezydentów, z lewej Jan Czarnecki. Warszawa, 6 października 2017 r. / RAFAŁ SIDERSKI / FORUM

Upust krwi

Mariusz Sepioło
Walczymy o ukrócenie biurokracji, kolejek i zwiększenie nakładów na służbę zdrowia. Będziemy głodować do skutku – mówią młodzi lekarze.
Na szczyt K2 (8611 m n.p.m.) polscy wspinacze zamierzają wejść tzw. drogą baskijską (1), która na wysokości ok. 7800 m n.p.m. łączy się z drogą pierwszych zdobywców z 1954 roku (2). / ALIREZA TEIMOURY / ALAMY STOCK PHOTO / BEW

Mistrzostwa Polski w K2

Marek Rabij
Himalaizm zimowy, którego ukoronowaniem będzie wejście na niezdobyty o tej porze roku szczyt K2, stał się polską wizytówką – to prawda. Jak i to, że o tytuł „…
Rafał Woś / WOJTEK GÓRSKI

Koniec naszego snu

Rafał Woś, Radosław Korzycki
Obywatele sprowadzeni wyłącznie do roli pracowników i konsumentów nie będą korzystać z demokracji.

Wiara

/ MAREK LAPIS / FORUM

Kościół nie miesza się do polityki

Abp Wojciech Polak, Błażej Strzelczyk
Abp WOJCIECH POLAK, prymas Polski: Kiedy mówiłem o poszanowaniu Konstytucji, nie zwracałem się bezpośrednio do pana prezydenta. Mówiłem do wszystkich, bez…
Promocja księży kapelanów wojskowych na stopień oficerski, plac Piłsudskiego, Warszawa, 2008 r. / TOMASZ PACZOS / FOTONOVA

Czyim żołnierzem jest kapelan

Michał Rychert
Funkcji kapelana wojskowego nie da się pogodzić z Ewangelią.

Koloratka i mundur

Ks. Jan Dohnalik, ks. mjr Ireneusz Biruś
Kapelan nie broni granic Ojczyzny – broni żołnierza, jego serca i sumienia.
Cerkiew przy klasztorze Matki Bożej Miłościwej, Veljusa, Macedonia, 2016 r. / MIRELLA MAKURAT

Biała mniszka

Mirella Makurat
Moja ikona jest taka – mówi podnieconym głosem. – Moja ikona się poruszyła – szepcze.

Świat

/ GRAŻYNA MAKARA

Obywatelski kontrwywiad patrzy na Rosję

Marcin Rey, Wojciech Pięciak
Dywersja prowadzona u nas na rzecz Kremla przypomina rynek. Tu nie ma prostego szpiegowskiego schematu. Jest podaż i popyt, outsourcing i decentralizacja.
Jeremy Corbyn w przeddzień dorocznej konferencji Partii Pracy odwiedza klub tenisa stołowego w Brighton, 23 września 2017 r. / STEFAN ROUSSEAU / PA / EAST NEWS

Modny outsider

Patrycja Bukalska
Popularność przywódcy brytyjskiej Partii Pracy zaczyna wykraczać poza normy życia politycznego, a wchodzi do sfery kultu. Czy dzięki temu Jeremy Corbyn może…
Premier Izraela Benjamin Netanjahu z żoną Sarą, Jerozolima, marzec 2013 r. / DOUG MILLS / REUTERS / FORUM

Pięćdziesiąt twarzy Sary

Karolina Przewrocka-Aderet
Znów pewnie stanie przed sądem i znów zarzut brzmi: przywłaszczenie publicznych pieniędzy. Ale Sara Netanjahu nie zaszkodzi tym mężowi premierowi. Jego…

Historia

Oddział polskich robotników-ochotników uzbrojonych w kosy wyrusza na front wojny polsko-bolszewickiej, 1920 r. / ULLSTEINBILD / BEW

Lewica przeciw Bolszewikom

Remigiusz Okraska
Polska lewica niepodległościowa krytykowała komunizm, a jej działacze płacili za to życiem. Warto o tym pamiętać w setną rocznicę bolszewickiego puczu, gdy…

Nauka

Prof. Richard H. Thaler wśród studentów University of Chicago w dniu ogłoszenia informacji o Nagrodzie Nobla, 9 października 2017 r. / SCOTT OLSON / GETTY IMAGES

Leniwy noblista

Radosław Zyzik
Badania Richarda H. Thalera dotyczące procesów podejmowania decyzji zmieniły sposób myślenia o ekonomii, polityce publicznej, finansach i prawie.
Protesty pod pomnikiem gen. Roberta E. Lee w Richmond, USA, wrzesień 2017 r. / WIN MCNAMEE / GETTY IMAGES

Pomniki, rasizm i ginekologia

Łukasz Lamża
W Stanach Zjednoczonych trwa spór o usuwanie pomników postaci historycznych ocenianych dziś jako wątpliwe etycznie. Na celowniku są także naukowcy.

Kultura

Samarra, Irak, 1 grudnia 2003 r. / KRZYSZTOF MILLER

Wojny fotoreportera

Adrian Stachowski
Właśnie ukazał się pierwszy i jedyny album zdjęć Krzysztofa Millera. Rok po jego samobójczej śmierci.
Frida Kahlo „Autoportret jako Tehuanka lub Diego w moich myślach”, 1943 r. / Z KOLEKCJI JACQUES’A I NATASHY GELMANÓW / BANCO DE MÉXICO

Trzecie oko

Agnieszka Sabor
Za życia on cieszył się międzynarodową sławą, ona miała raczej status osoby towarzyszącej. Po latach role się odwróciły. Frida Kahlo i Diego Rivera –…
Art Garfunkel i Paul Simon jako Tom and Jerry, Nowy Jork, 1957 r. / JAMES KRIEGSMANN / MICHAEL OCHS ARCHIVES / GETTY IMAGES

Szalony i Uśpiony

Robert Kasprzycki
Na scenie byli jak jeden organizm i brzmieli nie jak dwa głosy, lecz jak hybryda spleciona ze smutku i słodyczy. Od nagrania, które zapoczątkowało ich karierę…
Agata Buzek w filmie „Człowiek z magicznym pudełkiem” / BARTOSZ MROZOWSKI / KINO ŚWIAT

Wychynąć w przyszłość

Anita Piotrowska
Bodo Kox ucieka przed zimną stylistyką science fiction – w melodramat, w komedię, to znów w film noir. Efektem jest sympatyczna hybryda, niewstydząca się…

Warto zobaczyć w TV

AP
21 – 27 października

Pomnik żywy

Lektor
„Efemeryda na dobrym poziomie” – tak Mieczysław Grydzewski skwitował pojawienie się „Kultury”. W jednym nie miał racji – efemeryda okazała się wyjątkowo…

Felietony

Fot. Maciej Zienkiewicz dla TP

Szmira

Anna Dziewit-Meller
To jednak pocieszające, że w kraju, który wybrał sobie na prezydenta człowieka uważającego, że każdy wpływowy mężczyzna może kobiety łapać za krocze, jeśli go…
FOT. GRAŻYNA MAKARA

Zastępczy mesjasze

Szymon Hołownia
Obserwując odwieczne losy naszej umiłowanej Ojczyzny, mam wrażenie, że raz na jakiś czas (ale bardzo rzadko) wydaje ona prawdziwego proroka.

Ocalony

Wojciech Bonowicz
Północnoirlandzcy przeciwnicy Brexitu, którzy skrzyknęli się zaledwie rok temu, i włoski ksiądz od przeszło 40 lat opiekujący się młodocianymi przestępcami.

Myszka, która ryknęła

Jan Klata
Jest szeregowcem w armii 235 replikantów Toksycznego Mściciela, karnie podnoszącym członki na rozkaz Naczelnika.

Kucie

Stanisław Mancewicz
Z przykrością należy rzec na początek, że sentencja mówiąca, iż każdy jest kowalem własnego losu, staje się z roku na rok zdaniem coraz bardziej pustym i – by…

Smaki

/ EMILIA BRAVO

Architektura wyboru

Paweł Bravo
„Dlaczego tyle faszystowskich budowli stoi nadal we Włoszech?” – grzmi „New Yorker”, jedna z ostoi jakościowego dziennikarstwa, co nie znaczy, że nie zdarza…

Zmysły

Stadion Śląski na dwa tygodnie przed otwarciem, Chorzów, 18 września 2017 r. / MAREK KUWAK / FORUM

Kocioł ożywa, czarownice nadlatują

Paweł Czado
Niewiele jest w Polsce miejsc, które można nazwać świątyniami futbolu. Symboliczną – i wreszcie odkurzoną – jest Stadion Śląski.

Tygodnik Czytelników

Zapomnieli o Chrystusie

Paweł Gołka
TP” 41 / 2017

Kluby „TP” zapraszają

Dodatki w numerze Nr 43/2017

Nagroda Kotarbińskiego

/

Nagroda im. Tadeusza Kotarbińskiego

Michał Sowiński

Kapituła Nagrody

Michał Sowiński
Tadeusz Kotarbiński w swoim mieszkaniu, Warszawa, lata 70. Na okładce: Warszawa, 1971 r. / IRENA JAROSIŃSKA / PAP

Humanistyka to różnorodność

Rafał Majda, Aleksandra Wojtaszek
Nagroda im. Tadeusza Kotarbińskiego, która w tym roku zostanie przyznana po raz trzeci, wyraźnie pokazuje, że w polskiej humanistyce pojawiają się dzieła…

Wszystko o języku

Katarzyna Trzeciak
Recenzowana książka to dwutomowa publikacja, wyrastająca z przekonania, że to właśnie język jest kluczowym narzędziem umożliwiającym dostęp do wiedzy i…

Hrabia rozdarty

Aleksandra Wojtaszek
Monografia poświęcona Atanazemu Raczyńskiemu, żyjącemu w latach 1788–1874, to portret polskiego szlachcica i pruskiego arystokraty w jednym; konserwatywnego…

Skuteczne negocjacje

Aleksandra Wojtaszek

Prasa, czyli wspólnota

Katarzyna Trzeciak
Monografia prasy w języku jidysz to istotny wkład w badania nad historiografią Żydów Europy Wschodniej.

Resztki mitologii

Katarzyna Trzeciak
Polscy żołnierze I wojny światowej to w naszym narodowym imaginarium przede wszystkim piękni, bohaterscy ułani, ginący w sprawie tak wielkiej, że…

Magazyn Conrad 03 / Niepokój

/

Festiwal Conrada

Grzegorz Jankowicz
23 – 29 października 2017
/ HESENIEN DOUSERY / KBF

Festiwal Conrada: instrukcja obsługi

Grzegorz Jankowicz
W Krakowie rozpoczyna się wielka, międzynarodowa impreza literacka. Zapraszamy do wzięcia udziału w dziesiątkach spotkań, imprez i dyskusji.
/ FRED DE NOYELLE / GODONG / AFP / EAST NEWS

Zwykli muzułmanie

Nilüfer Göle, Szymon Łucyk
Nilüfer Göle: Optymizm uważam za swój społeczny i intelektualny obowiązek. Tylko nadzieją można przezwyciężać przeszkody. Problem w tym, że żyjemy w czasach…
/ FRED DE NOYELLE / GODONG / AFP / EAST NEWS

Rodzina na podsłuchu

Anita Piotrowska
Na pierwszy rzut oka Beksińscy przypominają cudaczną „rodzinę Addamsów”, ale z czasem – nieoczekiwanie – stają się nam bliscy.
/ GRAŻYNA MAKARA

Posiew z duszy Polaka

Zofia Król
Pobrzękujące w wagonach słoiki i bezowe torty w kształcie zwierząt, baba na poczcie z brwiami od szklanki, bohaterowie telewizyjnych igrzysk i ich widzowie…
/ ULF ANDERSEN / AURIMAGES

Świat po katastrofie

Hugh Howey, Michał Sowiński
Hugh Howey: Marzenie o nowym początku jest bardzo niebezpieczne. Nie da się naprawić świata jednym gestem. Nikt nie lubi żmudnej pracy, więc co rusz pojawia…
/ MUZEUM UMĚNÍ OLOMOUC

Melancholia u bram

Magdalena Barbaruk
Melancholię nosiło się w Europie Środkowej od lat, głównie w środowisku literackim, męskim i dojrzałym. Dziś należy ona do młodych.
/ JEKATERINA NIKITINA / GETTY IMAGES

Melancholia narodu

László F. Földényi
Czy Węgrzy są melancholikami? Czy istnieje węgierska melancholia? Czy o danej grupie etnicznej, o większej wspólnocie można powiedzieć, że jest…
/ KULTURA GNIEWU

Guślarz ołówka

Sebastian Frąckiewicz
W komiksach Karola Kalinowskiego polska prowincja zmienia się w idylliczne miejsce, w którym ludzie i pogańskie demony żyją w doskonałej symbiozie.