Reklama

Tygodnik Powszechny Nr 37/2020

Data wydania:

13.09.2020

Numer wydania:

37

Rok wydania:

2020

Edytorial

/ Fot. Maciej Zienkiewicz dla TP

Poręczenie i kamienie

Ks. Adam Boniecki

Zanim rzucisz kamieniem w bliźniego, najpierw stuknij się tym kamieniem w głowę.

Obraz tygodnia

Rozpoczęcie lekcji w 7 klasie szkoły Freiherr-vom-Stein w Bonn, 12 sierpnia 2020 r. / FOT. WOLFGANG RATTAY / Reuters / Forum /

Nowi Europejczycy mają się dobrze

Pięć lat po otwarciu przez Angelę Merkel Niemiec dla uchodźców i migrantów ich integracja przebiega normalnie: z reguły sprawnie, czasem z kłopotami.

Mikołaj Pawlak, Rzecznik Praw Dziecka, podczas konferencji prasowej dotyczącej powołania Młodzieżowej rady Ekologicznej, czerwiec 2020 r. Fot. Beata Zawadzka/East News /

Rzecznika Praw Dziecka droga na skróty

Przemysław Wilczyński

Kolejne kompromitujące wpadki Mikołaja Pawlaka to wcale nie główny powód, dla którego powinien on się rozstać ze stanowiskiem.

Czy otrucie Nawalnego to punkt zwrotny?

Anna Łabuszewska

Po ogłoszeniu przez kanclerz Angelę Merkel wyników badań toksykologicznych Aleksieja Nawalnego – potwierdzających, że otruto go bronią chemiczną z grupy…

Białoruś: impas trwa

Wojciech Konończuk

Mija już miesiąc od wybuchu białoruskich protestów, ale nic nie wskazuje na szybkie rozwiązanie tego najgłębszego po 1991 r. kryzysu politycznego w tym kraju.

Proces, który miał być symbolem

Patrycja Bukalska

Zaskakujący wyrok zapadł na Słowacji w sprawie zabójstwa Jána Kuciaka i jego narzeczonej Martiny Kušnírovej: domniemany zleceniodawca został uniewinniony.

/ TWITTER / UN WATCH

Śmierć dla zapaśnika

Kraj w skrócie

1–7 września

Liczba tygodnia

Rozpoczęcie roku szkolnego w SP 103 w Warszawie, 1 września 2020 r. / Fot. Piotr Molecki/East News /

Koronawirus jak reformy

Przemysław Wilczyński

Koronawirus przedłuża tylko stan, w którym polska szkoła tkwi od dekad. Stan tymczasowości, alertu, wyrabiający głównie zdolność adaptacji.

W sztabie i na froncie

/ KAMIL KMAK / STOWARZYSZENIE „SAGA GRYBÓW”

Murale w Grybowie

„Cichy Memoriał – Grybowska Saga” – to nazwa projektu lokalnych aktywistów pracujących na rzecz przywrócenia pamięci o dawnych mieszkańcach Grybowa.

Obywatelskie prawa w hibernacji

Na pierwszym planie Adam Andruszkiewicz i Mateusz Morawiecki podczas III Forum Wizja Rozwoju w Gdyni, 24 sierpnia 2020 r. / FOT. WOJCIECH STROZYK/REPORTER /

System nepotyczny PiS się zaciął

Andrzej Stankiewicz

Do tej pory jednym z fundamentów systemu Jarosława Kaczyńskiego był skrajny nepotyzm pod płaszczykiem patriotyzmu.

Trudne rozmowy podczas drogi synodalnej

Kim są przyszli księża?

Kościół w skrócie

1–7 września

Papież zatrzymany

Stolica Apostolska odwołała wszystkie podróże apostolskie Franciszka do końca 2021 r.

Uwaga, zmyłka!

Katarzyna Dziadowicz

Kiedy odtwarzamy wspomnienie, detale dopasowujemy do nowych informacji.

Artyści, podatki i wsparcie uchodźców

Piotr Kosiewski

Coraz popularniejsze stają się aukcje sztuki na cele społeczne.

Kultura w skrócie

1–7 września

/ ZHENLIANG / STOCK.ADOBE.COM

Szansa dla żółwi z Birmy

Czas wykorzystany

David Graeber, jeden z najważniejszych współczesnych intelektualistów, zmarł nagle w wieku 59 lat.

Bartosz Minkiewicz rysuje

Bartosz Minkiewicz

Temat Tygodnika

/ MACIEJ ZIENKIEWICZ / NEWSWEEK

Kto chce murów między nami

Anne Applebaum, Michał Okoński

Anne Applebaum: Żyjemy w bańkach, znamy inne fakty, mamy kompletnie inne obrazy rzeczywistości. Demokracja w takich warunkach łatwo się psuje.

Czytania

Fot. Grażyna Makara dla „TP"

Wizyta aniołów (siódma próba)

Paweł Śpiewak

Zdrowie prawem człowieka

O. Wacław Oszajca SJ

Moc Słowa

Kard. Grzegorz Ryś

Widzenia

Czytania liturgiczne

13 – 20 września

Kraj

Polska Fundacja Narodowa (finansowana głównie przez spółki Skarbu Państwa) dwa lata temu zakupiła jacht „I Love Poland”. Bierze on udział w regatach na całym świecie, ale już dwukrotnie znikał z obiegu i trafiał na długie poważne remonty. / BARTOSZ BAŃKA / AGENCJA GAZETA

Raz na wschód, raz na zachód

Polityka zagraniczna PiS jest bardziej pragmatyczna, niż się wydaje, ale przez to łatwiej ulega grupom nacisku. Także prorosyjskim.

Wycięta aleja drzew w okolicy Goszczyna na Pomorzu. 8 lipca 2018 r. / STANISŁAW ŁUBIEŃSKI

Aleja, której nie ma

Stanisław Łubieński

Dwieście sześćdziesiąt dwa stare drzewa wycięto, by poszerzyć drogę średnio o pół metra.

Oddział Neonatologii Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego, Katowice, styczeń 2020 r. / ARKADIUSZ ŁAWRYWIANIEC / FORUM

Nie musisz być we wszystkim dobra

Rafał Jaeschke, Małgorzata Nocuń

Rafał Jaeschke, konsultant programu opieki perinatalnej: To nie sama ciąża naraża kobietę na problemy zwane „depresją poporodową”, ale stres wynikający z…

Wiara

Abp Grzegorz Ryś, Rzgów, listopad 2019 r. / FOT. Michał Wozniak/East News /

Prawo, by oczekiwać

Polscy hierarchowie wciąż uczą się nowych procedur dotyczących sytuacji oskarżeń biskupów o tuszowanie pedofilii. I przekonują się, że same procedury to za…

Bp Mark Brennan po ingresie do katedry w Wheeling wychodzi na ulicę, by przedstawić się wiernym. 22 sierpnia 2019 r. / STEPH CHAMBERS / AP / EAST NEWS

Sprzątanie

Marta Zdzieborska

Biskupi pokroju Michaela Bransfielda są w różnych miejscach na świecie. Amerykański przykład pokazuje, że w naprawianiu sytuacji wiele zależy od odwagi…

/ PRZEMEK WIERZCHOWSKI / REPORTER

Psychologia episkopatu

Ks. Jacek Prusak SJ

Dlaczego argumenty naukowe dotyczące homoseksualizmu nie zmieniają myślenia biskupów i psychologów chrześcijańskich?

Świątynia Opatrzności Bożej, Warszawa, marzec 2020 r. / Jakub Kamiński / East News

Matrix w naszej wierze

Myślący chrześcijanie obok tej książki nie powinni przechodzić obojętnie. Choć wielu dzisiaj wolałoby zapomnieć o jej autorze.

Świat

Pracownicy sektora IT protestują przed Parkiem Wysokich Technologii po tym, jak służby przeprowadziły rewizję w siedzibie firmy PandaDoc. Mińsk, 2 września 2020 r. / NAVINY.MEDIA

Białoruska Wyspa nowoczesności

Wojciech Konończuk

W morzu przestarzałej gospodarki, na Białorusi niespodziewanie wyrósł prężny sektor IT. Informatycy wsparli antyreżimowe protesty, co stawia pod znakiem…

Przywódcy Rosji i Białorusi na opóźnionych z powodu epidemii wspólnych obchodach 75. rocznicy końca II wojny światowej. Choroszewo, Rosja, 30 czerwca 2020 r. / MIKHAIL KLIMENTYEV / TASS / FORUM

Nasz Łukaszenka w naszych objęciach

Anna Łabuszewska

Cena, którą Putin wyznaczy za swoje poparcie, będzie wysoka. Zapłaci ją Białoruś.

Álvaro Múnera jako młody torero, sierpień 1984 r. / ARCHIWUM PRYWATNE

Ostatnia walka Álvara

Paulina Maślona

Jej krytycy wierzą, że to ostatnie lata corridy: że zabijanie byka na arenie, choć uznane za dziedzictwo kulturowe Hiszpanii, nie przetrwa, a epidemia…

Do Thu Trang urodziła się w Wietnamie, a gdy miała pięć lat, jej rodzina osiadła na stałe w Czechach. Praga, lipiec 2020 r. / ULA IDZIKOWSKA

Bananowe dzieci

Mówią lepiej po czesku niż po wietnamsku. Nie chcą iść śladem rodziców, którzy żyli tylko pracą. Kolejne pokolenie wietnamskich imigrantów w Czechach szuka…

Historia

Wolontariusze porządkują cmentarz tatarski w Studziance, wrzesień 2017 r. / WOJCIECH PACEWICZ / PAP

Mała Mekka na Podlasiu

Anna Wilczyńska

Po powstaniu styczniowym Amurat Azulewicz trafił na Sybir. Gdy po odbyciu kary dotarł pieszo do Studzianki, pytali go, po co wrócił. Odparł, że tu zostawił…

Z oddechem

/ ANDRZEJ HULIMKA / FORUM

Człowiek skulony

Ryszard Koziołek

To, co wypchnięte z naszych baniek, gromadzi się na zewnątrz. U nas nie ma już uchodźców, narodowców, lewaków, pisowców, gejów, katoli, ateistów, więc muszą…

Kultura

Prof. Maria Janion, 2005 r. / WOJCIECH DRUSZCZ / EAST NEWS

Maria Janion, osobistość

Świat żywych ufundowany jest na świecie umarłych. Nie widząc tego, żyjemy jak ślepi. Maria Janion śledziła więzi duchów z żyjącymi.

Luwr, Paryż, 15 sierpnia 2020 r. / BERTRAND GUAY / AFP / EAST NEWS

Muzea przyszłości

Piotr Kosiewski

Amerykańskie muzea tracą ok. 33 mln dolarów dziennie, nawet 30 proc. z nich upadnie bez znacznej pomocy. Jak jest i jak będzie w Polsce?

Alice Oswald, sierpień 2012 r. / GERAINT LEWIS / BEW

Trzecia możliwość

Jerzy Jarniewicz

Oswald obnaża absurd, jakim jest prawodawstwo traktujące kulturę jak prywatną własność czy dochodowy towar.

Mariana Di Girolamo (w środku) w filmie „Ema”, 2019 r. / STOWARZYSZENIE NOWE HORYZONTY

Ona tańczy dla siebie

Anita Piotrowska

Tytułowa bohaterka „Emy” uosabia czysty żywioł kina, tę zaciemnioną przestrzeń, gdzie na czas seansu dokonują się najśmielsze transgresje.

Warto zobaczyć

Po dwóch dekadach

Dzięki niemu Polacy mogli poznać Sołżenicyna. To on otworzył łamy „Kultury” dla rosyjskich dysydentów i pisarzy ukraińskich. A krajowi intelektualiści mogli…

Felietony

Plandemia

Anna Dziewit-Meller

Od kilku dni w mediach społecznościowych toczę dyskusje na temat konieczności noszenia maseczek w miejscach publicznych.

Kraina dzieciństwa (część ostatnia)

Andrzej Stasiuk

Rano, jeszcze przez sen, pomyślałem, że jestem jak ten kraj: wciąż powracam do dzieciństwa.

Furgocą furgonetki

Za granicą

Stanisław Mancewicz

Smaki

/ ANELKA / PIXABAY

Pejzaż z Biedronką

Kiedy, łażąc kwadrans po ulicach, nie mijam ani jednej osoby mówiącej po polsku, to nie jest już żaden kosmopolityzm tylko martwica miasta.

Zmysły

Wisła w Kazimierzu Dolnym, lipiec 2019 r. / WOJTEK JARGIŁO / PAP

Ufam tylko kormoranom. Wisła kajakiem

W kajaku mam wodę stale na wyciągnięcie ręki. To, co na zewnątrz, jest wtedy tym, co wewnątrz mnie. I biologicznie, i symbolicznie.

Tygodnik Czytelników

Ale nas zbaw od samotności

„TP” 32/2020

W obronie policji

„TP” 35/2020

Język obcy

Krzysztof J. Nowakowski

Prośba o pomoc

Dodatki w numerze Nr 37/2020

Wielkie pytania na nowo: Mózg

Okładka dodatku: WIELKIE PYTANIA NA NOWO Rewolucja neuronaukowa. Mózg / Marek Zalejski / ANDREW OSTROVSKY/ADOBE.STOCK.COM

Wielkie pytania na nowo: mózg

Wybaczcie, nefrolodzy i hepatolodzy: mózgi są naprawdę ciekawsze od nerek i wątrób.

„Uczeni zaglądają do czaszek”, rycina barwna, 1594 r. / SCIENCE HISTORY IMAGES / ALAMY / BEW

Moda na mózg

Wystarczy dodać do jakiegoś słowa przedrostek „neuro-”, a ludzie zaraz patrzą na nie z większym szacunkiem.

/ WHOALIC MOORE / PIXABAY

Historia z dreszczykiem

Ktoś przysuwa usta do twojego ucha i w pełnej ciszy zaczyna delikatnie szeptać. Przez twoje ciało, poczynając od czubka głowy, przechodzi ciepłe, przyjemne…

Umysł na sześciu nogach

Mateusz Hohol, Bartosz Baran

Pomimo mózgów niewielkich rozmiarów, niektóre gatunki owadów przejawiają wyrafinowane zdolności poznawcze i szeroki repertuar zachowań, jakich nie…

/ ADOBE STOCK

Dostęp bezpośredni

Łukasz Kwiatek

Postępy w informatyce i neuronauce umożliwiły połączenie mózgu z komputerem – a nawet z innym mózgiem.

/ ARKADIUSZ HAPKA DLA „TP”

Opętanie z zapalenia

Bartosz Kabała

Z całego świata znane są historie ludzi, których zachowanie nagle niepokojąco się odmienia – „jakby wstąpił w nich demon”. Przyczyną może być jednak…

/ ANDRZEJ WIETESZKA DLA „TP”

Terapia psychodeliczna

Maciej Lorenc, Justyna Hobot

Po latach zakazów, krępujących ręce naukowcom i lekarzom, na nowo ruszyły badania nad terapeutycznym potencjałem substancji takich jak LSD i MDMA.

/ @MOONWATERPL DLA „TP”

Do czego służy świadomość

Marcin Miłkowski

Wiemy, że można ją stopniować i że pozwala nam kontrolować myśli i ruchy. Ale wiele problemów dotyczących świadomości ciągle czeka na rozwiązanie.