Tygodnik Powszechny Nr 23/2023

Data wydania:
Numer wydania:
23
Rok wydania:
2023
 

Edytorial

/ GRAŻYNA MAKARA

Rzeczpospolita kościelna

Ks. Adam Boniecki
Obecny czas jest szczególnie trudny. Odkrycie olbrzymiego zasięgu nadużyć wydaje się stawiać organizację Kościoła pod wielkim znakiem zapytania.

Obraz tygodnia

Duda podpisał ustawę „lex Tusk”. Jakie będą jej skutki?

Marek Kęskrawiec
PiS planuje nieustanne straszenie Donalda Tuska, odbieranie mu pewności siebie i energii podczas kampanii.

Język daje wolność. Anna Goc laureatką Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego

Redakcja
Nasza dziennikarka wyróżniona za książkę reporterską „Głusza”.
Pilot ukraińskich sił powietrznych. Baza lotnicza we wschodniej Ukrainie, 4 maja 2023 r. / LIBKOS / AP / EAST NEWS

Zaczyna się nowy etap wojny. Rosja jest słabsza, niż się wydaje

Wojciech Konończuk
Kolejne ukraińskie ataki na cele w Rosji są częścią przygotowań do kontrofensywy. Jej wynik zadecyduje co najmniej o przebiegu tej fazy wojny.

Przemyśleć lasy na nowo

Krzysztof Story
​​​​​​​Stan lasów w Polsce i sposób, w jaki są zarządzane, stały się źródłem wielu zmartwień, ale sytuacja ma też ukryty atut.

Kraj w skrócie

23–29 maja

Nadzieja prezesa Glapińskiego

Marek Rabij
Prezes banku centralnego notorycznie robi ostatnio rzeczy, których nie powinien. I nie robi tego, co do niego należy.
/ TJ BADE / AP / EAST NEWS

Freetown bez drzewa symbolu

ŻyM
Było tak charakterystyczne, że znajdujące się obok muzeum narodowe używało go w adresie zamiast ulicy.

Niemiecka prokuratura przeciw aktywistom

Marcin Żyła
Jak daleko można się posunąć w walce o tzw. słuszną sprawę? Po brytyjskiej Just Stop Oil działalność kolejnej organizacji ekologicznej stała się przedmiotem…
/ ARCHIWUM PRYWATNE

Słowa, które ocalają

Dr Michał Paluch, Przemysław Wilczyński
MICHAŁ PALUCH, PEDAGOG: Hasła przesyłały dzieci z przedszkoli, szkół, studenci, nauczyciele, pedagodzy, psycholodzy i terapeuci, ale również uczestnicy wojny…

Trudne słowo tolerancja

Dawid Gospodarek
Dwudniowe obchody związane z Międzynarodowym Dniem Przeciwdziałania Homofobii, Bifobii i Transfobii (IDAHOBIT) odbyły się w Łodzi 27 i 28 maja.
/ ORTHODOX CHRISTIANITY / MATERIAŁY PRASOWE

Putin próbuje „kupić” sobie zwycięstwo, rozdając prezenty Cerkwi

Anna Łabuszewska
Ikona ma spowodować mobilizację narodu rosyjskiego. Prezydent Putin i patriarcha Cyryl podjęli historyczną decyzję w sprawie słynnej „Trójcy” Andrieja Rublowa.
Niedzielna msza w kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie, marzec 2021 r. Kredyt: Czarek Sokołowski / AP Photo / East News /

Religia żyje, chrześcijaństwo umiera?

Piotr Sikora
Spośród wielkich religii w największym kryzysie jest chrześcijaństwo.

Kultura w skrócie

23–29 maja
/ ADAM KOPROWSKI DLA COPERNICUS FESTIVAL

Copernicus Festival

ŁK
W znane i nieznane regiony kosmosu zabrali nas goście zakończonego w niedzielę Copernicus Festival.

Detektory fal grawitacyjnych wznawiają działanie

Sebastian Szybka
Udoskonalone urządzenia umożliwią przetestowanie teorii grawitacji Einsteina z niespotykaną wcześniej precyzją.
/

Bartosz Minkiewicz rysuje

Bartosz Minkiewicz

Temat Tygodnika

Olga Drenda, maj 2023 r. / MACIEJ ZIENKIEWICZ DLA „TP”

Już nie trzeba kombinować

Marcin Żyła
Kiedy Olga Drenda pyta ludzi o rok 1989, odpowiadają: „wtedy wszystko się zmieniło”. Ale właściwie – co dokładnie?

Czytania

Jedność

Małgorzata Kordowicz
Prawie siedem i pół roku – tyle zajęłoby nam przestudiowanie całego Talmudu, gdybyśmy zgłębiali jedną kartę dziennie.

W zderzeniu z Bogiem

O. Wacław Oszajca SJ
W jaki sposób sprawdzić, czy mamy intymną wieź z Bogiem? Popatrzmy, w jaki sposób podchodzimy do tych, którzy z jakiegoś powodu nam nie pasują.

Aby byli jedno

Kard. Grzegorz Ryś
Biskupi katolicki i anglikański razem głosili rekolekcje, razem publikowali książki, razem prowadzili duszpasterstwo akademickie i – razem ze swoimi studentami…
/

Widzenia

Piotr Sikora

Czytania liturgiczne

4–11 VI

Kraj

Straż marszałkowska pilnuje wejścia do sali Kolumnowej Sejmu. Posłowie opozycji oskarżyli marszałka Sejmu o polecenie zablokowania ich udziału w głosowaniu nad ustawą budżetową. Warszawa, grudzień 2016 r. / ANDRZEJ IWAŃCZUK / REPORTER

Tajemna Konstytucja

Klaus Bachmann
Mimo bardzo ostrego sporu, PiS wciąż nie zdecydował się na odebranie pieniędzy opozycji. Czy w polskiej polityce istnieje jakiś niejawny spis zasad, które…
Premier Mateusz Morawiecki podczas inauguracji budowy 171 mieszkań na wynajem w ramach rządowego programu Mieszkanie Plus. Gdynia, lipiec 2017 r. / ŁUKASZ DEJNAROWICZ / FORUM

Mieszkanie na minus

Piotr Wójcik
Jeśli tanie kredyty się nie sprawdzą, czeka nas społeczna katastrofa. Młode pokolenie nie będzie w stanie się usamodzielnić.
Stoisko kierunku lekarsko-dentystycznego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku na Podlaskim Festiwalu Nauki i Sztuki, czerwiec 2018 r. / ANATOL CHOMICZ / FORUM

Smartfon zamiast szczoteczki

Eliza Leszczyńska-Pieniak
Państwo przerzuciło na obywateli większość kosztów leczenia, ale wina leży też po stronie obywateli. Tylko co piaty Polak myje zęby codziennie. Co dziesiąty…

Wiara

Obrady Konferencji Episkopatu Polski w Poznaniu, kwiecień 2016 r. / MARCIN MAZUR / BP KEP / MATERIAŁY PRASOWE

Fala zgłoszeń

Ks. Piotr Studnicki, Anna Goc
KS. PIOTR STUDNICKI: Jeszcze kilka lat temu usłyszałem opinię, że nas ochronił komunizm, bo wpływy Zachodu były mniejsze, a poza tym Kościołowi zabrano…
Fotografia o. Efrema Klawittera odnaleziona na strychu plebanii przez ks. Zbigniewa Grzegorzewskiego, obecnego proboszcza parafii farnej w Kcyni. Rok nieznany. / DŹWIĘKOWE ARCHIWUM KCYNI / MATERIAŁ PRASOWY

Odkrywanie Klawittera

Stanisław Zasada
Efrem Maria z Kcyni – tak się podpisywał. Tworzył w całej Europie, cenili go król Belgów i kardynał Mercier, znał papież.
Ukraińska cerkiew na linii frontu Marinka-Pisky, obwód doniecki, kwiecień 2023 r. / DIEGO HERRERA CARCEDO / GETTY IMAGES

Czołg i krzyż

Maciej Müller
Wojna skłania do zadawania podstawowych pytań o Boga i wiarę. Odpowiedzi istnieją: są proste i budzą silny sprzeciw. Odwagę do ich głoszenia ma kosmolog ks.…

Świat

Szkoła podstawowa im. Vladislava Ribnikara, w której doszło do strzelaniny. Belgrad, 4 maja 2023 r. / TOMAS TKACIK / SOPA / GETTY IMAGES

Tragedia, która wstrząsa Serbią

Marta Szpala
Reakcja władz w Belgradzie na masowe strzelaniny ukazała charakter reżimu, który opiera się na strachu i polaryzacji. I wyprowadziła na ulice tysiące…
Demonstracja stowarzyszenia Milion Chwil dla Demokracji przeciwko rządom Andreja Babisa. Praga, 9 czerwca 2020 r. / TOMAS TKACIK / SOPA / GETTY IMAGES

To nie jest (k)raj dla kobiet

Martyna Wasiuta
Mimo chwalebnej historii feminizmu stereotypy ról kobiet i mężczyzn są nadal silnie obecnie w czeskiej polityce i społeczeństwie. Czasem silniej niż w Polsce.
Ukraińscy wojskowi zmierzają na pozycje w pobliżu miasta Popasna, niedługo po jego zajęciu przez rosyjską armię. 7 maja 2022 r. / PAWEŁ PIENIĄŻEK

Ochotników już nie ma

Paweł Pieniążek
Coraz więcej Ukraińców szuka sposobów, aby nie trafić na wojnę lub na nią nie wrócić. Jedni uciekają za granicę, inni ukrywają się na terenie kraju.

Historia

Fotografia maturalna klasy z żeńskiej Szkoły Sióstr Urszulanek Unii Rzymskiej. Anna znajduje się w pierwszym rzędzie stojących dziewcząt, druga od prawej. Gdynia, 1939 r. / ARCHIWUM RODZINNE AUTORA

Anna w obliczu zła

Piotr Sauter-Zawadzki
„Przeciwstawia się niemieckości”, ale jest jeszcze szansa – pisał o niej gestapowiec.

Nauka

Wolontariusze podczas Dnia Wielkiego Liczenia Muszelek, obywatelskiej akcji organizowanej w Belgii, Holandii i Francji, której celem jest zbadanie poziomu zanieczyszczenia Morza Północnego, Katwijk aan Zee, Holandia, marzec 2023 r. / MICHEL PORRO / GETTY IMAGES

Weź badaj

Justyna Kierat
Coraz więcej amatorów przyrody dzieli się swoimi obserwacjami z naukowcami za pośrednictwem specjalnych platform. Dzięki tak działającej nauce obywatelskiej…

Kultura

Odeszła Tina Turner. Kobieta, która zmieniła zasady gry. Głos, który topił winyle

Anna Gacek
Nikt nie wierzył w Tinę bez Ike’a, nawet gdy David Bowie wpadł z wizytą do wytwórni Capitol, mówiąc: „Macie u siebie moją ulubioną artystkę”. Turner miała…
Wernisaż wystawy Vermeera w Rijksmuseum. W tle „Dziewczyna z perłą”. Amsterdam, 29 lutego 2023 r. / JENS UMBACH / LAIF / FORUM

Powrót do milczenia

Ryszard Koziołek
Już dawno tak bardzo nie zastanawiało mnie to, czego nie zrobiłem. Otóż nie zobaczyłem wystawy malarstwa Vermeera w Amsterdamie. I już nie zobaczę, 4 czerwca…
Woody Harrelson jako E. Howard Hunt w serialu „Hydraulicy z Białego Domu” / MATERIAŁY PRASOWE HBO

Jaka śmieszna afera

Jakub Majmurek
Afera Watergate od początku inspirowała kino i telewizję. W Polsce pojawiły się właśnie dwa seriale przyglądające się na nowo wydarzeniom, które wstrząsnęły…
/ MATERIAŁY PRASOWE M2FILMS

Włóczędzy i ostańce

Anita Piotrowska
Czy komuś marzy się warzenie serów w górskiej chacie, czy dalekie Himalaje, czy po prostu ma dość miejskiego zgiełku, seans „Ośmiu gór” może być dlań…
/

Energia miłości. Lektor o książce „Moja ukochana i ja” Renaty Lis

Lektor
Polska – nigdy dość powtarzać – znajduje się na szarym końcu w Europie, jeśli idzie o podstawowe prawa kochających się ludzi tej samej płci.
Wayne Marshall / CHARLIE BEST / MATERIAŁY PRASOWE WRATISLAVIA CANTANS

Vivat Wratislavia!

JP
Zbliża się lato, a wraz z nim wysyp festiwali muzycznych w różnych miejscach Polski. Ich swoistym zwieńczeniem, już u progu jesieni, od 58 lat pozostaje…
Dwór w Lusławicach / K. SCHUBERT / MIK / MATERIAŁY PRASOWE

Małopolskie ornamenty

MARTYNA TONDERA-ŁEPKOWSKA
25. Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego to okazja do odkrywania tajemnic, słuchania opowieści i zaglądania tam, gdzie na co dzień zajrzeć nie sposób |…

Felietony

Kim jestem bez niedzielnej mszy

Zuzanna Radzik
Co to znaczy: przekazać wiarę? Czy można to mierzyć frekwencją w czasach, gdy Kościół nie jest przestrzenią bezpieczną?

Kim jest Cielc?

Eliza Kącka
W pociągu, mijamy Świebodzin. maluch w szybę: „mamaaa, a co to jest?”. „nie co, tylko kto. to Pan Jezus”. „dlaczego taki olbrzymi?”.

Przyspieszenie

Tomasz Stawiszyński
Nie da się funkcjonować w nieustannej euforii, efektywności i przyspieszeniu.
Włóczyć się – poruszać się po ­jakimś terenie w różnych kierunkach, nie zmierzając do konkretnie wyznaczonego celu (WSJP) / OLGA DRENDA

Przestań mieć sens

Olga Drenda
Chcemy się przytulić, bo to „wydziela oksytocynę, co wpływa na długość życia”, a zabawa z dzieckiem „reguluje stężenie serotoniny”.
Fot. Grażyna Makara

Straszne prognozy

Stanisław Mancewicz
Takie będą skutki klęski 500 plus jako programu proreprodukcyjnego.

Smaki

PAWEŁ BRAVO /

Naginanie natury

Paweł Bravo
A może cydr to też naginanie polskiej natury? Popijmy nim karmelizowane szparagi.

Zmysły

Słońce chowające się za czterotysięcznikami: Obergabelhornem, Zinalrothornem i Weisshornem. Szwajcaria, lipiec 2018 r. / BARTEK DOBROCH

Po co są Alpy

Bartek Dobroch
Nie wiem, czy warto ryzykować, by stanąć na wierzchołku góry. Na pewno warto przeżyć przygodę, z którą wiąże się wejściew jej zimny świat, obojętny wobec…