Tygodnik Powszechny Nr 18-19/2023

Data wydania:
Numer wydania:
18-19
Rok wydania:
2023
 

Edytorial

/ GRAŻYNA MAKARA

Gdy religia zaczyna przypominać magię

Ks. Adam Boniecki
W wielu kościołach po mszy odmawia się modlitwę do Michała Archanioła z końca XIX w. Na pierwszy rzut oka dziwne, a nawet dziwaczne. A jednak...

Obraz tygodnia

Ostatni dziennikarze z Mariupola

Wojciech Pięciak
Fotografia pokazująca dramat mieszkańców oblężonego przez Rosjan miasta nad Morzem Azowskim została zdjęciem roku 2022 w konkursie World Press Photo.

Bardzo drogie kłamstwo

Marta Zdzieborska
Zawarta w zeszłym tygodniu ugoda pozasądowa opiewa na 787,5 mln dolarów – to jedna z najwyższych kwot, jaką ustalono w postępowaniach o zniesławienie.

Komunia dla zranionych

Artur Sporniak
W jednej z diecezji USA ofiary nadużyć seksualnych mogą poprosić o przyniesienie sakramentu do domu.
AFP PHOTO / EAST NEWS / SPACEX /

Starship: spektakularna klapa czy sukces

Michał Gikowski
Rakieta była marzeniem Elona Muska. I choć łatwo dziś naśmiewać się z megalomanii miliardera, to trzeba przyznać, że Starship może rozwiązać dwa zasadnicze…

Po co program, liczy się kasa

Marek Kęskrawiec
Niemal połowa Polaków (43,1 proc.) jest przekonana, że wybory wygrywa się transferami socjalnymi.

Kraj w skrócie

18– 24 kwietnia

Konfederacka gimnastyka

KĘS

Liczba tygodnia

16,9 mld zł
Owce w bazylice Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Ludźmierzu / JACEK TARAN

Przyszły owieczki do kościoła

JT

Zgrana Karta w rękawie ministra

Przemysław Wilczyński

Zboże z Ukrainy to wciąż nierozwiązany problem

Marek Rabij

Radykalnie nieskuteczni

Łukasz Grajewski
Na pewno osiągnęli jedno: rozpoznawalność. Filmiki, na których kierowcy atakują protestujących, świetnie nadają się do rozemocjonowanego świata mediów…

Rosja: koniec projektu „Zwycięstwo”?

Anna Łabuszewska

Kościół w skrócie

18– 24 kwietnia
/ CHRISTOPHER FURLONG / GETTY IMAGES

Relikwie dla nowego króla

ASk

Dyplomacja doktrynalna

Edward Augustyn

Czterdzieści tysięcy gór na dnie

Łukasz Lamża

Grzybie, zjedz światło

Anna Bartosik

Komu smakowały pióra dinozaurów

Katarzyna Dziadowicz

Kultura w skrócie

18– 24 kwietnia
/

Bartosz Minkiewicz rysuje

Bartosz Minkiewicz

Temat Tygodnika

/ ADOBE STOCK

Do piór! Jak nauczyć się pięknego pisma

Maciej Müller
Wielu z nas chciałoby pisać czytelnie, ale nie potrafi. Szkoła nie dała nam do tego żadnych narzędzi. Tę barierę da się jednak przy odrobinie wysiłku…

Czytania

Fot. GRAŻYNA MAKARA /

Wina kapłanów

Małgorzata Kordowicz
Po siedmiu dniach wprowadzania ich na urząd przez Mojżesza, Aaron i jego synowie zaczynają pełnić funkcje kapłańskie w Przybytku. Wówczas wydarza się tragedia.
/

Trzecia część Biblii

O. Wacław Oszajca SJ
Jezus pasterzem, a my Jego owcami – jeśli ta konstatacja coś jeszcze znaczy, to tyle, co odzywka: „Ty głupi baranie!”.
Biskup Grzegorz Ryś. Fot: Grażyna Makara /

Łamanie Chleba

Kard. Grzegorz Ryś
Owa nazwa Eucharystii: „Łamanie Chleba”, ciągle nie daje mi spokoju. Choć wspomniałem o niej w zeszłym tygodniu, chcę się podzielić jeszcze kilkoma uwagami.…
/ DOMENA PUBLICZNA

Widzenia

Piotr Sikora
Wybrał Piotr Sikora

Czytania Liturgiczne

30 kwietnia – 14 maja

Kraj

W 2021 r. ok. 10 proc. budżetu Funduszu Patriotycznego przeznaczono na wsparcie organizacji zajmujących się Marszem ­Niepodległości. Na zdjęciu: uczestnicy marszu pod hasłem „Polak w Polsce Gospodarzem”. Wrocław, 11 listopada 2022 r. / MACIEJ WITKOWSKI / REPORTER

Fundusz rezerwy partyjnej. Jak PiS rządzi naszymi pieniędzmi

Stefan Sękowski
Fundusze celowe, agencje i instytuty, namnożone przez Prawo i Sprawiedliwość, przejadają pieniądze przeznaczone na naszą przyszłość. Służą gaszeniu społecznych…
Happening mniejszości śląskiej pod Spodkiem w Katowicach. / MACIEJ JARZĘBIŃSKI / FORUM

Ślązacy się liczą. W Polsce żyje ich prawie 600 tysięcy

Zbigniew Rokita
W spisie powszechnym padło blisko 600 tys. deklaracji śląskiej narodowości. Oznacza to, że Ślązacy stanowią 1,5 proc. populacji Polski. Jest ich więcej niż…
/ PIOTR KAMIONKA / REPORTER

Psycholog: dzieci powinniśmy częściej leczyć w domu niż w szpitalu

Ryszard Izdebski, Anna Goc
RYSZARD IZDEBSKI, psycholog kliniczny, psychoterapeuta: Doszło do odwrócenia koła historii. Wrócił trend hospitalizowania dzieci i nastolatków. Dla mnie to …

Wiara

Knebel na księży

Monika Białkowska
Biskupi i przełożeni jezuitów wprowadzają dla księży zakazy, które w pierwszych wiekach chrześcijaństwa zabiłyby każdą teologię – i zabiłyby Kościół.
Statua Archanioła Michała na placu Niepodległości w Kijowie, 2017 r. / ADOBE STOCK

Archanioł pomoże. Wzrasta popularność modlitwy do św. Michała Archanioła

Jarema Piekutowski
Czy coraz częściej patrzymy na rzeczywistość jako na teatr walki dobra ze złem?
Juan Cuatrecasas. Kadr z filmu „Papież Franciszek: pytania i odpowiedzi”, Disney+ 2023 / DISNEY+ / ZRZUT EKRANU

Poprawka ze sprawiedliwości. Franciszek reformuje Opus Dei

Doma Matejko
Czy papież może ukarać świeckiego pedofila? Jest ciąg dalszy sprawy Juana – jednego z bohaterów filmu dokumentalnego rozmów z Franciszkiem, wykorzystanego…
Narodowy Marsz Papieski w Warszawie, 2 kwietnia 2023 r. / MARZENA WYSTRACH / REPORTER

Papieskie alibi

Karol Tarnowski
Dramatem polskiego Kościoła jest fakt, że podsuwani przez otoczenie papieża kandydaci na biskupów okazywali się często ludźmi przeciętnymi, niemądrymi i …

Świat

Niemiecka autostrada A9. 25 sierpnia 2019 r. / WOJCIECH STRÓŻYK / REPORTER

Crash test dla Niemiec. Kryzys tradycyjnej motoryzacji zagraża ich gospodarce

Łukasz Grajewski
Kryzys tradycyjnej branży motoryzacyjnej może sprawić, że największej unijnej gospodarce zagrozi fala bankructw i bezrobocia. Rykoszetem może oberwać także…
Gdy jest ostrzał, 60-letnia Alina (z prawej) chroni się często u sąsiadki, 52-letniej Ołeny. Wowczańsk, kwiecień 2023 r. / PAWEŁ PIENIĄŻEK

W Wowczańsku armii nie miał kto witać

Paweł Pieniążek
Choć od odzyskania tego miasta przez ukraińskie wojsko minęło ponad pół roku, mieszkańcy Wowczańska wciąż boją się opowiadać, co działo się w trakcie okupacji.
Artykuł w dzienniku „Guardian” o Benice Ryley z Essex, 11 kwietnia 2023 r. / RON BELL / EAST NEWS

Wielka Brytania: biały jeleń, czarna lalka

Patrycja Bukalska
Golliwog – szmaciana laleczka, popularna w Wielkiej Brytanii w wieku XX – po raz kolejny stała się powodem dyskusji o tym, czym jest rasizm.
Sudańczycy uciekają przed walkami między armią a oddziałami paramilitarnymi.Chartum, 19 kwietnia 2023 r. / AFP / EAST NEWS

Wojna generałów: kolejny konflikt w Sudanie

Wojciech Jagielski
W historii niepodległego Sudanu przewroty wojskowe to jedyny sposób wymiany rządzących elit. Właśnie trwa jej kolejny rozdział.

Historia

Kobiety niosą drewno wydobyte z gruzów Warszawy, 1945 r. / ZOFIA CHOMĘTOWSKA / MUZEUM WARSZAWY

Czas gruzobetonu. Jak wyglądała odbudowa Warszawy

Adam Przywara, Patrycja Bukalska
ADAM PRZYWARA, historyk, badacz architektury: Botanicy twierdzili, że gdyby nie było ingerencji człowieka, po roku 1945 zrujnowana lewobrzeżna Warszawa…
Ekshumacja przy ulicy Wspólnej w dzielnicy Śródmieście, 1945 r. / STANISŁAW URBANOWICZ / PAP

Otrzaskane z rozpaczą. Pogrzeby powojennej Warszawy

Bartłomiej Noszczak
Powojenna Warszawa to dziesiątki tysięcy prowizorycznych mogił. Ekshumacja i pochówek ofiar są potrzebą chwili – z szacunku dla zmarłych i z obawy przed…

Nauka

Zajęcia cyrkowe w terapii osób w spektrum autyzmu prowadzone z grupą nastolatków we Francji. Marzec 2012 r. / AMELIE-BENOIST / BSIP / AFP / EAST NEWS

Zamaskowani. Co naprawdę wiemy o autyzmie

Marzena Zdanowska
80 lat temu powstały pierwsze naukowe opisy autyzmu. Po tysiącach kolejnych publikacji wciąż mamy na jego temat więcej pytań niż odpowiedzi.
Pokonaną w locie odległość pszczoły oceniają m.in. na podstawie obserwowanych elementów środowiska. Umieszczając je w tunelach z gęstszymi wzorami można sprawić, by wydawało im się, że przemierzyły dłuższy dystans (i odpowiednio komunikowały to tańce / ERIC TOURNERET / BIOSPHOTO / EAST NEWS

Szkoła pszczelego tańca

Justyna Kierat
O tym, że owady potrafią uczyć się od innych osobników, wiedzieliśmy od lat. Właśnie okazało się, że obejmuje to nawet sposoby komunikacji.

Z oddechem

Sam Szafran, Hołd dla Jeana Claira, 2012 r. / BRUNO BARRAL / CC 4.0

Od bidy z nędzą po wybitność. Historia Sama Szafrana

Marek Bieńczyk
Przyjemność opowiadania biografii i dzieła Sama Szafrana jest oczywista. Od bidy z nędzą po wybitność. Od materii prostej do materii wyższej.
„Mitosis” – projekt pracowni architektonicznej GG-loop z Amsterdamu, przykład projektowania biofilnego: równowagi między technologią a naturą. / MATERIAŁY PRASOWE GG-LOOP

Zuzanna Skalska: Dziś nie mamy prototypów jutra

Zuzanna Skalska, Michał Kuźmiński
Przyszłość z amerykańskiego science fiction, którą przewidywaliśmy w latach 70., już nadeszła. Dzisiaj potrzebujemy nowej iskry - mówi analityczka trendów,…
Zbigniew Piotrowicz / MAŁGORZATA TELEGA

Życia szukaj w Sudetach

Zbigniew Piotrowicz, Bartek Dobroch
ZBIGNIEW PIOTROWICZ, znawca gór: W ciągu czterech-pięciu pokoleń po 1945 r. powiązaliśmy to, co robimy, z przeszłością. To już nie jest nieswojość, ale swojość…
Ritchie Blackmore z zespołu Deep Purple podczas finału festiwalu California Jam rozbija swojego fendera stratocastera o wzmacniacze. Stany Zjednoczone, 6 kwietnia 1974 r. / FIN COSTELLO / GETTY IMAGES

Gitara, źródło ognia

Robert Kasprzycki
Sakralny, duchowy, etniczny jazgot gitar i łomot bębnów był jak plemienne wycie, jak podróż do źródeł czasu. Zmysłowy wymiar koncertów sprawiał, że gitara…

Kultura

Katarzyna Groniec, styczeń 2023 r. / ALEX LUA KACZKOWSKA / WARNER MUSIC POLAND

Katarzyna Groniec: Życie w pełni

Katarzyna Groniec, Monika Ochędowska
Świat ma skrajną naturę, jest piękny i ohydny, dobry i wściekle zły, bywa niewinny, ale też zepsuty. Czy przyszliśmy do dobrego świata, który natychmiast…
Portret matki i autoportret, 1911 r. / MATERIAŁY PRASOWE

Co mówią odnalezione rysunki Franza Kafki

Grzegorz Jankowicz
Rozkojarzony umysł poddawał Kafce chaotyczne myśli, których nie można było ani zatrzymać, ani uporządkować czy zapisać. Rysowanie pomagało w opanowaniu tego…
Pierce Brosnan i Michelle Yeoh w materiałach promocyjnych filmu „Jutro nie umiera nigdy”, 1997 r. / KEITH HAMSHERE / GETTY IMAGES

Wszystkie twarze Jamesa Bonda

Jakub Majmurek
Dokładnie siedemdziesiąt lat temu ukazała się powieść „Casino Royale” Iana Fleminga, pierwszy utwór przedstawiający postać Jamesa Bonda. Nakład wynosił 4750…
„Syndrom Hamleta” – film otwarcia 62. Krakowskiego Festiwalu Filmowego. Kraków, 30 maja 2022 r. / AGNIESZKA CYNARSKA-TARAN

Przestali płakać

Elwira Niewiera, Piotr Rosołowski, Małgorzata Nocuń
Elwira Niewiera i Piotr Rosołowski, filmowcy: Marzymy o stworzeniu ośrodka w Karpatach, w którym osoby z traumą wojenną będą mogły po zakończeniu wojny…
Kadr z filmu „Bo się boi” / MATERIAŁY PRASOWE

Zrzuć winę na mamę. Anita Piotrowska o filmie "Bo się boi"

Anita Piotrowska
Ari Aster, nawet kiedy realizuje swoje przesadnie ambitne pomysły ciężką ręką, bywa interesujący. Czuć w tym dotknięcie budzącego się dopiero i ciągle…
/

Na dawny Kraków i Galicję patrzymy ich oczami

Lektor
Lektor o albumie "Kraków Kriegerów. Zbliżenia".

Felietony

Fot. Karol Paciorek /

Stawiszyński o sprawie Dalajlamy: czy „oni wszyscy są tacy sami”?

Tomasz Stawiszyński
Czas przestać pokładać wiarę w tych czy innych „świętych”.
Fot. GRAŻYNA MAKARA /

Radzik: czy bizneswoman musi grać w golfa

Zuzanna Radzik
Amerykańscy naukowcy twierdzą, że nie umiemy w strategiczny networking.
/

Kącka: Rzepka na cito

Eliza Kącka
Tu przynajmniej znalazłabym moją suszarkę. / OLGA DRENDA

Drenda: Niepostrzeżenie skończył się świat supermarketów

Olga Drenda
Dzisiejszy globalny system zaopatrzenia oparty na krótkich dostawach, szybkiej wymianie towarów i outletach zaczął nieco przypominać świat zakupowych wypraw…
FOT. GRAŻYNA MAKARA /

Mancewicz: O niedoborach

Stanisław Mancewicz
Posłuchaliśmy sobie ostatniej, jak zawsze ciekawej, przedwyborczej prelekcji p. Kaczyńskiego o gospodarce. Są to – jak wszystko, co ów mówi – myśli koloru…

Smaki

/ ATLAS / ADOBE STOCK

Francja ma spokojne sumienie: rzeź żab outsource'uje do Indonezji

Paweł Bravo
Trudne pytania o swojskość i łatwy przepis na kurczaka.

Zmysły

W ogródku działkowym. Warszawa, lata 80. / ZENON ZYBURTOWICZ / EAST NEWS

Polska rośnie na działkach

Marek Rabij
Ogródki działkowe to przestrzeń, na której człowiek prędzej czy później uczy się respektować prawa natury.

Tygodnik Czytelników

/

Listy

„TP” 15/2023

Dodatki w numerze Nr 18-19/2023