Reklama

Tygodnik Powszechny Nr 12/2023

Data wydania:

19.03.2023

Numer wydania:

12

Rok wydania:

2023

Edytorial

/ GRAŻYNA MAKARA

Brzemię mitu

Ks. Adam Boniecki

Czy „Polski Papież” rzeczywiście był, jak pisał Artur Sporniak, zaślepiony „wyidealizowaną i odklejoną od rzeczywistości etyką norm”?

Obraz tygodnia

Ul. Franciszkańska 3, Kraków, 10 marca 2023 r. / fot. BEATA ZAWRZEL/REPORTER /

Kościół o Janie Pawle II: kto waży słowa

„W tamtych czasach wszystko było tuszowane” – tak papież Franciszek próbował bronić Jana Pawła II w rozmowie z argentyńską gazetą „La Nación”, właściwie…

Przed Pałacem Prezydenckim. Warszawa, 9 marca 2023 r. / TOMASZ JASTRZĘBOWSKI/REPORTER /

Polityczne gry papieżem

Za fasadą sporu o Karola Wojtyłę kryją się chybione kalkulacje polityczne, manipulacje i próby demonizowania przeciwnika. Panuje moralne wzmożenie, ale krzywda…

Republikańska zapobiegliwość już w prokuraturze

Marek Kęskrawiec

Jacek Żalek, wiceminister funduszy i polityki regionalnej, podał się do dymisji po spotkaniu z Jarosławem Kaczyńskim. Co prawda polityk należy do Partii…

VAT złapał zadyszkę

Kraj w skrócie

Filia Silicon Valley w San Francisco, 13 marca 2023 r. / fot. Jeff Chiu/Associated Press/East News /

Silicon Valley Bank nie dostanie rządowej pomocy

Szefowa amerykańskiego resortu finansów, Janet Yellen, pogrzebała w minioną niedzielę nadzieje właścicieli Silicon Valley Bank na pomoc finansową od rządu USA.

/ SALAMPIX / ABACA / EAST NEWS

Iran: walka o edukację

W ostatnich tygodniach w całym kraju setki uczennic (dokładne liczby nie są znane) zostało otrutych toksycznym gazem – wprawdzie żadna nie zmarła, ale wiele ma…

Protesty na ulicach Tbilisi, 9 marca 2023 r. / fot. Zurab Tsertsvadze/Associated Press/East News /

Gruzja: starcia na ulicach

Wojciech Wojtasiewicz

Projekt ustawy o tzw. zagranicznych agentach, lansowany przez obóz władzy w Gruzji, doprowadził do wybuchu społecznego. W minionym tygodniu, 7 i 8 marca, w …

Traktat wszystkich mórz

Krzysztof Story

Dokument uzgodniony przez ONZ to początek długiej drogi. Według biologów zaczynamy ją w ostatnim momencie: 9 proc. słonowodnych gatunków jest zagrożonych…

Ostrożność Drogi Synodalnej

Ostatnie plenarne zebranie niemieckiej Drogi Synodalnej podjęło kilka decyzji, które mogą się okazać ważne dla całego Kościoła.

Kościół w skrócie

Komu bije zegar

Księża starzeją się szybciej niż społeczeństwo – przynajmniej w Europie, z powodu stałego spadku powołań. Dla Kościoła oznacza to brak rąk do pracy i większe…

Dominikanin Paweł M. skazany na więzienie

Wyrok drugiej instancji skazuje zakonnika na trzy lata pozbawienia wolności.

Kultura w skrócie

/ TAMAL SHEE / SOPA / GETTY IMAGES

Czas kolorów

Wiosna w Indiach przychodzi wraz z pełnią księżyca w miesiącu phalguna. Wtedy rozpoczyna się święto radości holi.

Mysz z dwoma ojcami. Jak to możliwe?

Skąd mózg wie, że przechodzisz infekcję

Katarzyna Dziadowicz

Odkrywanie nowych szlaków sygnalizacji w mózgu otwiera drogę do nowych terapii.

Bartosz Minkiewicz rysuje

Bartosz Minkiewicz

Temat Tygodnika

Drugi dzień protestu osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów w Sejmie. Warszawa, 7 marca 2023 r. / JACEK SZYDŁOWSKI / FORUM

Zaniedbani w stopniu znacznym

Przemysław Wilczyński

Głodowa renta, o której podwyższenie walczą przy Wiejskiej, to ledwie jeden z punktów na długiej liście win III RP wobec osób z niepełnosprawnościami i ich…

Czytania

Fot. GRAŻYNA MAKARA /

Złota Arka

Małgorzata Kordowicz

Człowiek ma kontakt z zewnętrzną złotą skrzynią, Torą nigla, od wewnątrz. Może ją zgłębić całkowicie i „od podszewki”.

I znowu ta miłość

O. Wacław Oszajca SJ

Jezus splunął na ziemię, z tego zrobił trochę błota, nałożył je na oczy niewidomego i polecił mu: »Idź i obmyj się w sadzawce Siloe« – co znaczy: Posłany. On…

Abp Grzegorz Ryś w kościele Mariackim, Kraków, 2014 r. / FOT. GRAŻYNA MAKARA /

Ofiara

Kard. Grzegorz Ryś

O jakości składanej na ołtarzu ofiary nie decyduje to, co niesiesz, lecz wewnętrzna dyspozycja ofiarnika. W ostateczności nie składamy Bogu na ofiarę „czegoś…

/ DOMENA PUBLICZNA

Widzenia

Wybrał Piotr Sikora

Czytania liturgiczne

19 – 26 marca

Kraj

Aleja Solidarności w Warszawie, luty 2023 r. / ADAM CHEŁSTOWSKI / FORUM

Ballada o ubezpieczeniach społecznych

Jak doszło do tego, że pokolenie dzisiejszych 40- i 50-latków przez lata godziło się pracować na sukces polskiej gospodarki kosztem własnej starości?

/ ADOBE STOCK

Docenić życie

Iza Falkowska-Tyliszczak, Dominika Tworek

IZA FALKOWSKA-TYLISZCZAK, psychoterapeutka: W bliskości najbardziej boimy się samych siebie. I dlatego odsłonięcie się przed kimś jest możliwe dopiero wtedy,…

Wizyta prezesa PiS w prywatnej masarni w Dębicy, maj 2014 r. / ADAM CHEŁSTOWSKI / FORUM

Mięsny opór

Dla wielu polskich konserwatystów spożywanie mięsa stało się elementem katalogu wartości, tak samo jak dieta wegańska dla wielkomiejskiej lewicy, ewentualnie…

Wiara

Pomnik Jana Pawła II przy Archikatedrze Chrystusa Króla w Katowicach / fot. Beata Zawrzel/REPORTER /

Kiedy brak słów

Karol Tarnowski, Artur Sporniak

Dla niego świętość Kościoła była ponad wszystko i musiała być podtrzymywana za wszelką cenę - mówi filozof i wychowanek duszpasterstwa prowadzonego przez…

Papież Franciszek z maską otrzymaną od uczniów. Watykan, listopad 2021 r. / GREGORIO BORGIA / AP / EAST NEWS

Kremlowski łącznik

Edward Augustyn

Kim jest Leonid Sewastianow, który ma swobodny dostęp do papieża i krąży między Watykanem a Moskwą? I dlaczego Franciszek powtarza jego wypowiedzi?

Bp Rolando Álvarez, Managua, Nikaragua, maj 2022 r. / MAYNOR VALENZUELA / REUTERS / FORUM

Prawie ostatni biskup

„Kościół to mafia” – twierdzi dyktator Nikaragui i zmusza do wyjazdu z kraju opozycjonistów, w tym księży. Ci, którzy nie wyjadą, trafiają do więzienia. Tak…

Świat

Imigrant z Afryki na plantacji pomidorów w prowincji Almería. Hiszpania, 2013 r. / DAVID RAMOS / BLOOMBERG / GETTY IMAGES

Prawdziwa cena pomidorów

Agnieszka Zielińska

Almería zwana jest „ogrodem Europy”: ta hiszpańska prowincja zapewnia całoroczne dostawy owoców i warzyw. Rośnie liczba szklarni, a burzy się domy ich…

Seniorzy na spacerze w Mill Lake Park. Abbotsford, Kanada, 26 lutego 2023 r. / MERT ALPER DERVIS / ANADOLU / GETTY IMAGES

Zaplanuj śmierć na czwartek

Małgorzata Sidz

Prawo, które wkrótce zacznie obowiązywać w Kanadzie, rozszerza przepisy dopuszczające eutanazję. Już teraz są one bardzo szerokie.

Protest w Gdańsku przeciw skazaniu Alesia Bialackiego i członków Wiasny, 2 marca 2023 r. / WOJCIECH STRÓŻYK / REPORTER

Wyroki jak z taśmy

Bartosz Rumieńczyk

Oprócz Laureata Pokojowego Nobla skazano też troje innych działaczy białoruskiego Centrum Praw Człowieka „Wiasna”, którego jest założycielem.

Bola Ahmed Tinubu po oddaniu głosu podczas wyborów parlamentarnych w Lagos. Nigeria, 25 lutego 2023 r. / AKINTUNDE AKINLEYE / EPA / PAP

Ojciec chrzestny prezydentem

Wojciech Jagielski

Bola Ahmed Tinubu, szara eminencja nigeryjskiej polityki, został ogłoszony nowym przywódcą tego najludniejszego kraju Afryki. Ale o tym, czy utrzyma się na…

Historia

Stanisław Maczek, 1920 r. / ZA KSIĄŻKĄ: J.L.ENGLERT, K.BARBARSKI „GENERAŁ MACZEK I ŻOŁNIERZE 1 DYWIZJI PANCERNEJ”, LONDYN 1992

Specjalsi roku 1919

Krzysztof Pięciak

Odważny manewr, pomysłowa taktyka: ponad sto lat temu Stanisław Maczek był prekursorem tego, co później nazwano elitarnymi wojskami specjalnymi.

Nauka

Młody samiec polujący samotnie na lodzie. Jeśli się mu nie powiedzie, starsze niedźwiedzie mogą podzielić się z nim jedzeniem. Spitsbergen, Norwegia, czerwiec 2016 r. / ROY MANGERSNES / BE&W

Mój sąsiad niedźwiedź

Nikita Ovsyannikov, Maria Hawranek

NIKITA OVSYANNIKOV, zoolog: Spotkałem się z nimi tysiące razy i tylko w czterech sytuacjach próbowały mnie zabić. Za każdym razem udało mi się zatrzymać…

Kultura

Najlepsza reżyseria: Daniel Kwan, Daniel Scheinert i najlepsza aktorka pierwszoplanowa Michelle Yeoh ("Wszystko wszędzie naraz"). Hollywood, 12 marca 2023 r. / fot. Dania Maxwell / LA TIMES / Getty Images /

W pralni, czyli w Matriksie

Anita Piotrowska

Tegoroczne Oscary nieznacznie poprzesuwały akcenty na kulturowej mapie świata. Podczas święta amerykańskiego przemysłu filmowego zobaczyliśmy jego offowe,…

/ AGATA SZYMANOWICZ / WYDAWNICTWO AGORA

Doniosły akt wolności

Natalia de Barbaro, Katarzyna Kubisiowska

NATALIA DE BARBARO, psycholożka: Jeżeli nasze życie toczy się w celi zbudowanej z osądów – co muszę, co mi wolno, a czego nie – to mogę sobie siedzieć na …

„Rohtko”, reż. Łukasz Twarkowski, Teatr im. Kochanowskiego w Opolu, 2022 r. / ARTURS PAVLOVS / TEATR DAILES W RYDZE

Potęga zmysłów

Dariusz Kosiński

Nowoczesny, technologicznie wzmocniony teatr bogaty stanowi atrakcję i ostatni krzyk mody, przyciągający tłumy widzów. Ale u Łukasza Twarkowskiego nie polega…

Poeta wolny

Tabaczyński zauważa, że wiersze Skácela bywają „zabawne, frywolne, błazeńskie” – bez tych rejestrów nie ma przecież pełnej wolności.

Felietony

Fot. Karol Paciorek /

Stawiszyński: Dwa reżimy

Tomasz Stawiszyński

Kiedy z życia czyni się przedmiot w rękach tłumu, wydarzają się rzeczy nieodwracalne. Jeśli dziecko doświadczone traumą nagle staje się obiektem do zbierania…

Zuzanna Radzik / FOT. GRAŻYNA MAKARA /

Bez stada

Z ulgą patrzę, że moja książka adresowa obrosła w nowe kontakty: dziewczyny do fajnych szczerych rozmów, koleżanki na drinka po pracy, siostry feministki,…

Diabłu pasztet

Podchodzi gość pod siedemdziesiątkę, w 503, i wypala na cały autobus: „a pani to niech się opamięta!”. ja, że o co chodzi. gość wgapia się we mnie dłuższą…

Chomik w bułce (to nie jest propozycja podania). / OLGA DRENDA

Co tak chrupie?

Siłą pogłoski, nawet najbardziej z pozoru niebywałej, jest uruchomienie odruchu przezorności: „a co, jeśli w tym jest odrobina prawdy, lepiej dmuchać na zimne”.

FOT. GRAŻYNA MAKARA /

Kapusta

Stanisław Mancewicz

Warto właśnie teraz przemyśleć pewne kwestie, a należy to zrobić prędko, zanim sushi zamieni się w bigos. Oczywiście tylko z polskiej perspektywy będzie to…

Smaki

/ ADOBE STOCK

Udomowienie

Jedenaście tysięcy lat temu ludzie udomowili winną latorośl. Zdanie to wygląda na jedną z tych banalnych ciekawostek działu „naukowego” dowolnego portalu…

Zmysły

Sokół wędrowny, Finlandia, 2015 r. / MARKUS VARESVUO / BE&W

Jak być sokołem

Trudno o gromadę zwierząt, w której kolejność dziobania zaznaczona byłaby równie dobitnie. Skrzydlate uniwersum ocieka krwią. Wypełnia je dźwięk trzaskających…