Na skróty (4-10 XII)

Literacką Nagrodę Europy Środkowej "Angelus", przyznawaną w tym roku po raz pierwszy przez miasto Wrocław i "Rzeczpospolitą", otrzymał ukraiński pisarz Jurij Andruchowycz za powieść "Dwanaście kręgów". Laureatami - również debiutującej - Nagrody Literackiej "Gdynia" zostali: Michał Witkowski, autor "Lubiewa" (proza), Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki za tom "Dzieje rodzin polskich" (poezja) oraz Marek Zaleski za zbiór szkiców "Zamiast. O twórczości Czesława Miłosza" (eseistyka). O nowych nagrodach literackich pisze obok Tomasz Fiałkowski. Nagrodę im. Andrzeja Kijowskiego za rok 2006 otrzymał Dariusz Gawin, historyk idei, wicedyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego, autor zbioru esejów "Polska, wieczny romans. O związkach literatury i polityki w XX wieku". Najpoważniejszą nagrodę plastyczną na Wyspach Brytyjskich, Turner Prize 2006, zdobyła Tomma Abts, autorka cyklu malowanych akrylami na płótnie obrazów. "Jej kompozycje nazwałabym iluzjonistyczną abstrakcją - bo nieskomplikowane, geometryczne formy zdają się rzucać cień i dzięki temu powstaje złudzenie głębi. Choć daleko spokrewniona z konstruktywistami, Abts odcięła się od ich kolorystycznych koncepcji - pisze Monika Małkowska. - Pionierzy i kontynuatorzy kierunku używali na ogół czystych, podstawowych barw - podczas gdy laureatka Turnera delektuje się odcieniami trudnymi do określenia, skomplikowanymi, połamanymi". W Warszawie wręczono tzw. europejskie Oscary, czyli Europejskie Nagrody Filmowe 2006. Pisze o nich obok Tadeusz Lubelski. Złotą Żabę 14. Festiwalu Autorów Zdjęć Filmowych Camerimage otrzymał Guillermo Navarro, autor zdjęć do filmu "Pan’s Labyrinth" w reżyserii Guillermo del Toro. W Warszawie rozpoczął się 6. Międzynarodowy Festiwal Filmowy WATCH DOCS. Prawa Człowieka w Filmie, organizowany przez Helsińską Fundację Praw Człowieka oraz Społeczny Instytut Filmowy i CSW Zamek Ujazdowski. Obok pokazów konkursowych i przeglądów, poświęconych m.in. Kubie i propagandzie nazistowskiej, odbywają się też dyskusje z udziałem reżyserów, dziennikarzy i polityków, dotyczące np. roli pozarządowych organizacji monitorujących przestrzeganie praw człowieka wobec takich zjawisk jak ruchy nacjonalistyczne w Rosji czy kryzys systemu demokratycznego na Węgrzech. "Oglądając filmy z tegorocznej edycji, mam wrażenie, że szeroki świat - choć coraz bliższy - coraz mniej nas obchodzi. Przestajemy zawracać nim sobie głowę pogrążeni w wewnętrznych aferach i mało twórczym rozpamiętywaniu własnej przeszłości. Nasza chata z kraja. Ten festiwal działa jak otwarcie okna. Jest w nim coś z ducha ’89 roku - tamta wiara w demokrację bardzo się dziś przyda" - pisze Tadeusz Sobolewski. Po zakończeniu festiwalu prezentowane na nim filmy będzie można obejrzeć w ramach cyklu pokazów w kilkunastu miastach Polski. Szczegółowy program: W Poznaniu zakończyła się polsko-niemiecka konferencja naukowa "Brecht - historia czy teraźniejszość teatru?". Dyskutowano m.in. o dorobku dramatycznym, reżyserskim i teoretycznym Brechta, jego wpływie na współczesny dramat, tzw. teatr postdramatyczny, taniec i nowe media oraz o dzisiejszej recepcji Brechta w teatrze niemieckim i polskim. We Wrocławiu zakończyła się międzynarodowa konferencja "Performatyka: perspektywy rozwojowe", przygotowana przez Ośrodek Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego, warszawską Akademię Teatralną oraz Instytut Adama Mickiewicza. Więcej informacji: www.grotcenter.art.pl Laureatami Wielkich Splendorów, nagród dla twórców Teatru Polskiego Radia, zostali w tym roku Mariusz Benoit, Jerzy Górzański oraz Wiesław Michnikowski. Grand Prix przeznaczonego dla młodych artystów polskich konkursu Fundacji im. Franciszki Eibisch otrzymali ex aequo Kamil Lisek i Krzysztof Rzeźniczek. Zakończyły się 17. Krajowe Targi Książki w Warszawie. Nagrodę "Pióra Fredry" i tytuł Książki Roku 2006 otrzymały podczas XV Wrocławskich Promocji Dobrych Książek "Utwory zebrane" Tadeusza Różewicza, opublikowane nakładem Wydawnictwa Dolnośląskiego. 12 grudnia rozpoczyna się jubileuszowy, obchodzący półwiecze istnienia, Warszawski Międzynarodowy Festiwal "Jazz Jamboree". Wśród uczestników znajdą się m.in. Włodzimierz Nahorny, Randy Brecker, David Kikoski i młode polskie zespoły jazzowe. W Sali Koncertowej Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie 17 grudnia odbędzie się koncert inauguracyjny (w programie m.in. Karłowicz, Dworzak i Verdi) muzycznego festiwalu "The Roads of Romanticism", mającego w zamyśle organizatorów "nawiązać do tradycji romantycznych, by poprzez sztukę najbardziej obiecujących młodych twórców podsumować część europejskiego dziedzictwa kulturowego i przeanalizować jego wpływ na współczesność". Szczegóły:

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Wybrane teksty dostępne przed wydaniem w kiosku
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Wybrane teksty dostępne przed wydaniem w kiosku
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
79,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]

Artykuł pochodzi z numeru TP 51/2006

Podobne artykuły

Obraz tygodnia
"Tradycyjna rodzina, którą znamy i o którą robi się dziś taki raban, jest wytworem konkretnych warunków ekonomicznych, społecznych, religijnych ostatnich stu lat. Jeżeli tylko przesunąć się w czasie lub przestrzeni, szybko okazuje się, że wspólnoty, w jakich żyją ludzie, mają wiele postaci. Na przykład jeden mężczyzna ma cztery żony albo kobieta ma kilku mężów (zdarza się zdecydowanie rzadziej). Ludzie żyjący w klasztorach też tworzą rodzinę. Albo w komunach niereligijnych. Są rodziny złożone z partnerów tej samej płci, które żyją ze sobą długo i szczęśliwie. Są ludzie, dla których rodziną jest ukochany pies albo dwie najbliższe przyjaciółki. Są tacy, którzy mieszkają z mamą. Świat się zmienia, a wraz z nim zmienia się pojęcie rodziny" - mówi Olga Tokarczuk w opublikowanej w "Gazecie Wyborczej" rozmowie z Katarzyną Janowską i Piotrem Mucharskim.
W wywiadzie udzielonym "Dziennikowi" Krzysztof Krauze i Joanna Kos-Krauze zapowiadają rozpoczęcie prac nad nowym filmem. "Rozmowy w deszczu" dopełnią tryptyk, którego poprzednimi częściami były "Dług" (1999) i "Plac Zbawiciela" (2006). Inspiracją dla "Rozmów..." była historia 27-letniej Anny Radosz, która będąc w ciąży, dowiedziała się, że jest chora na raka. Przyszła matka odmówiła poddania się chemioterapii, która mogła uszkodzić płód, urodziła zdrowe dziecko i zmarła, ponieważ leczenie podjęto zbyt późno.
W Wenecji z udziałem 77 krajów rozpoczęło się 52. Międzynarodowe Biennale Sztuki.
"Wielcy artyści naszego regionu ciągle czekają na odkrycie. Duże muzea na świecie zaczynają tę sztukę kolekcjonować. Wkrótce by zobaczyć rumuńską sztukę, będziemy musieli jeździć do Paryża albo Londynu. Do tej pory potwierdzenie wartości dzieł sztuki z Europy Wschodniej odbywało się w dużych światowych centrach. Tę tendencję trzeba próbować zmienić. Muzeum w Warszawie może stać się ważnym miejscem badań nad regionem, z którym łączy nas doświadczenie historyczne" - przekonuje w "Gazecie Wyborczej" Joanna Mytkowska, nowy dyrektor Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. O sytuacji przyszłego muzeum piszemy w tym numerze "TP".
W Gdańsku obchodzono 20. urodziny... Weisera Dawidka, czyli rocznicę publikacji słynnej książki Pawła Huellego. W uroczystościach brali udział m.in. tłumacze "Weisera" z Rosji, Holandii, Niemiec, Chorwacji, Wielkiej Brytanii, Węgier i Izraela.
Grand Prix sopockiego VII Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej "Dwa Teatry" otrzymały: spektakl "Norymberga" Wojciecha Tomczyka w reż. Waldemara Krzystka oraz słuchowisko "Recycling" wg Tadeusza Różewicza w reż. Waldemara Modestowicza. Wielką Nagrodę Festiwalu za kreacje radiowe i telewizyjne otrzymała Danuta Szaflarska.
Zakończył się XVII Międzynarodowy Festiwal Teatralny "Kontakt". Nagrodzono m.in. spektakle "vsprs" (reż.: Alain Platel, Les Ballets C. de la B., Gandawa, Belgia - I nagroda), "Śmierć komiwojażera" (reż.: Luk Perceval, Schaubühne am Lehniner Platz, Berlin, Niemcy - II nagroda), "Sonia" (reż. Alvis Hermanis, Teatr Nowy, Ryga, Łotwa - III nagroda) oraz Alvisa Hermanisa (najlepszy reżyser), Dominikę Ostałowską (aktorka), Gundarsa Abolinsa (aktor) i Katrin Back (scenograf). Relację z "Kontaktu" publikujemy w tym numerze "TP".
Koncertem muzyki Zygmunta Koniecznego do dramatów Stanisława Wyspiańskiego rozpoczął się w Krakowie festiwal Wyspiański 2007, zorganizowany w 100. rocznicę śmierci artysty. W najbliższym czasie odbędzie się m.in. pokaz reprintów kartonów do jego niezrealizowanych witraży (14 czerwca, hala Dworca Głównego) oraz widowisko słowno-muzyczne "Poezja witraży" z udziałem m.in. Andrzeja Seweryna (22 i 24 czerwca, kościół Franciszkanów). Jesienią zobaczyć będzie można wystawę "Stanisława Wyspiańskiego Teatr Ogromny" (krakowskie Muzeum Narodowe) oraz pokazy spektakli "Hamlet Stanisława Wyspiańskiego" i "Sędziowie" w reż. Jerzego Grzegorzewskiego. Szczegółowy program: http://www.festiwalwyspianski.krakow.pl
"Archiwum Emigracji" Biblioteki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Pracownia Badań Emigracji Instytutu Literatury Polskiej UMK zapraszają do udziału w konkursie na najlepszą pracę magisterską i doktorską na temat emigracji polskiej po 1939 roku. O nagrodę "Archiwum Emigracji" ubiegać się mogą niepublikowane dotąd prace, obronione w latach 2005-06 w dziedzinie literaturoznawstwa, historii, historii kultury i socjologii oraz historii sztuki. Zgłaszać je można do 31 lipca br. pod adresem: "Archiwum Emigracji", Biblioteka UMK, ul. Gagarina 13, 87-100 Toruń. Szczegóły: http://www.bu.uni.torun.pl/Archiwum_Emigracji
Obraz tygodnia
"Jest jakiś Wyższy Porządek Rzeczy. Jedni mówią o Bogu, inni nazywają to siłą wyższą, losem. Jestem coraz bliżej myślenia, że Ktoś dla nas ten scenariusz pisze. Szczególnie przy »Wszyscy jesteśmy Chrystusami« czułem się w większym stopniu narzędziem wykonawczym niż autorem. Czułem, że tak to ma być robione, a nie inaczej - mówi Marek Koterski w wywiadzie udzielonym "Kinu". - Chciałbym powiedzieć coś jeszcze o kasie... To się łączy z mistrzostwami świata w piłce nożnej. Bardzo mi się podobała wypowiedź Antoniego Piechniczka, ostatniego z trenerów, który odnosił sukcesy mundialowe z naszą narodową reprezentacją. Piechniczek powiedział, że nasi piłkarze mają mentalność sklepikarzy, nie wielkich biznesmenów. Bo wystarcza im byle co i już zatrzymują się w rozwoju. I to jest wielka prawda. Jestem przekonany, że wielcy mistrzowie, na przykład tenisa, nie myślą o kasie. Tam ogromne pieniądze kiedyś przychodzą, ale u źródła jest mentalność zwycięzców. Mówię o zwycięstwie nad samym sobą: czy pokonam własne zmęczenie, własny ból, czy potrafię skoncentrować się na tej jednej, jedynej piłce, na tym jednym, jedynym ujęciu... Nie myśl o całym filmie, myśl o tym jednym ujęciu; jak spieprzysz najbliższe ujęcie, to nie ma co mówić o udanym filmie. Bo film składa się z ujęć, każde z nich po prostu musi być najlepsze... Więc myśl o najbliższej piłce! W twórczości chodzi o to, by być najlepszym wobec siebie, a to znaczy - dać wszystko, na co mnie stać, oddać wszystko, co najlepsze. Na tym polega sukces. Reszta jest niewiadoma. W moim najgłębszym przekonaniu najbardziej praktyczną postawą w życiu jest idealizm". W nowym numerze miesięcznika (9/2006) znajdziemy też zapis dyskusji o tym, jak pokazać w filmie Powstanie Warszawskie - z udziałem m.in. Andrzeja Wajdy i Normana Daviesa, tekst Łukasza Maciejewskiego o polskich młodych aktorach i rozmowę ks. Andrzeja Lutra z Andrzejem Sewerynem przed premierą filmu "Kto nigdy nie żył".
12 września mija 85. rocznica urodzin Stanisława Lema, naszego autora i przyjaciela.
13 września mija dziesięć lat od śmierci Wiktora Woroszylskiego - poety, prozaika, tłumacza, monografisty Majakowskiego, Jesienina i Puszkina, współpracownika i przyjaciela "TP".
Nagrodę Wyszehradzką, przyznawaną przez ministrów kultury Czech, Polski, Słowacji i Węgier, otrzymało krakowskie Międzynarodowe Centrum Kultury. Rozmowę z jego szefem, prof. Jackiem Purchlą, publikowaliśmy w "TP" nr 35.
Laureatem nagrody Nowa Kultura Nowej Europy został Jiří Gruša, czeski poeta i prozaik, opozycjonista, sygnatariusz Karty 77, więzień polityczny, obecnie przewodniczący międzynarodowego PEN Clubu, autor tłumaczonej u nas powieści "Kwestionariusz". Nagrodę przyznaje Instytut Książki oraz Instytut Studiów Wschodnich, w roku ubiegłym otrzymał ją Tomas Venclova.
Jury VIII Konkursu Literackiego Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek - oceniające książki wydane w latach 2004-2005, autorów mających w dorobku nie więcej niż trzy publikacje (w danej kategorii - poezja, proza etc.) - przyznało nagrody: Michałowi Witkowskiemu za książkę "Lubiewo" (proza), Joannie Wajs za tom "Sprzedawcy kieszonkowych lusterek" (poezja), Katarzynie Zimmerer za pracę "Zamordowany świat. Losy Żydów w Krakowie 1939-1945" (esej) oraz Pawłowi Beręsewiczowi za książkę "Co tam u Ciumków?" (literatura dla dzieci i młodzieży).
Do nagrody naukowej im. Jerzego Giedroycia, przyznawanej przez UMCS, nominowano w tym roku książki: Daniela Beauvois "Trójkąt ukraiński"; Małgorzaty Domagalskiej "Antysemityzm dla inteligencji. Kwestia żydowska w publicystyce Adolfa Nowaczyńskiego"; Joanny Lisek "Jung Wilne - żydowska grupa artystyczna"; Marcina Niemojewskiego "Zwierciadła i drogowskazy. Litewskie almanachy literackie w I połowie XX wieku"; Waldemara Parucha "Myśl polityczna obozu piłsudczykowskiego 1926-1939"; Urszuli Prokop-Janiec "Literatura i nacjonalizm. Twórczość krytyczna Zygmunta Wasilewskiego"; Rafała Stobeckiego "Klio na wygnaniu. Z dziejów polskiej historiografii na uchodźstwie w Wielkiej Brytanii po 1945 roku"; Grażyny Szwat-Gyłybowej "Haeresis bulgarica w bułgarskiej świadomości kulturowej XIX i XX wieku"; Wiktorii Śliwowskiej "Ucieczki z Sybiru" oraz Roberta Traby "Wschodniopruskość". Zwycięzca zostanie wyłoniony 23 października.
Trwa 31. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, na którym swoje filmy prezentują m.in. Filip Bajon, Sławomir Fabicki, Jan Jakub Kolski, Marek Koterski, Krzysztof Krauze, Michał Rosa i Andrzej Seweryn.
W dniach 18-24 września odbędzie się w Krakowie IV Festiwal Sacrum-Profanum. Bohaterem tegorocznej edycji będzie muzyka francuska (w programie dzieła m.in. Berlioza, Ravela, Gabriela Fauré, Debussy’ego, Saint-Saënsa i Bizeta). Wśród gości znajdą się m.in. Barbara Hendricks (sopran), pianiści Alexandre Tharaud (który wykona komplet dzieł na fortepian solo Ravela), Vanessa Wagner i Justyna Danczowska, wiolonczelista Jean-Guihen Queyras oraz francuski dyrygent Hervé Niquet. Obok koncertów odbędzie się też spektakl "Carmen TV" oparty na muzyce Bizeta, z udziałem Macieja Maleńczuka i orkiestry AUKSO. Szczegółowy program: www.sacrumprofanum.pl
W ramach festiwalu Muzyczna Praga w Warszawie wystąpili filharmonicy z mediolańskiej La Scali, wykonując pod dyrekcją koreańskiego dyrygenta Myung--Whun Chunga IV symfonię Brahmsa.
"Niech stacje prywatne zabawiają gawiedź. TVP musi wzmacniać nasze narodowe IQ, tamować krwotok umysłowy. Do tego i tylko do tego służy uczciwa telewizja publiczna. Nie gódźmy się na dyktaturę ciemniaków. Mamy wolność polityczną i możemy głośno żądać przestrzegania prawa, czyli zapisu ustawy o misji telewizji publicznej. Po epoce saskiej nadeszła epoka oświecenia. Po Ninie Terentiew potrzeba nam nowego Hugona Kołłątaja, krzewiciela kultury rozumu na saskim ugorze. Mam nadzieję, że nadejdzie czas, kiedy można będzie patronem Dwójki ogłosić - ni mniej, ni więcej, tylko Zbigniewa Herberta. Stawiać go przed oczy naszej klasie średniej, nawet tej inteligentnej, wydaje się zrazu pomysłem szalonym. Ale pamiętajmy, że ikony kultury pełnią różne role. Dla jednych ludzi są wzorem do naśladowania wprost. Innym dopełniają własną małość i wtedy grają rolę terapeutyczną. Jest to bardziej wyraźne w wypadku ikon religijnych. Między ikoną a wiernym jest przepaść, a przecież daje ona pociechę i wyznacza kierunek jego życiu. Herbert nadaje się więc na patrona elity Polaków w Unii Europejskiej. Właśnie ten poeta-
Obraz tygodnia
W Warszawie w wieku 70 lat zmarła Danuta Rinn, piosenkarka.
W Warszawie w wieku 73 lat zmarł Andrzej Szmidt, poeta, redaktor działu poezji w miesięczniku "Więź", autor m.in. wiersza "Taki pejzaż", który śpiewała Ewa Demarczyk.
W Los Angeles w wieku 95 lat zmarł Joseph Barbera, współtwórca wytwórni filmów animowanych Hanna-Barbera, w której wraz z Williamem Hanna realizował m.in. filmy o Tomie i Jerrym, misiu Yogi, psie Huckleberrym i Flintstone’ach.
Czesław Miłosz "postulował potrzebę tworzenia w Polsce prozy, która bez żadnych ułatwień i przemilczeń przedstawiłaby rozterki duchowe przeciętnego polskiego katolika, o których istnieniu wymownie świadczą, nierzadko pełne tajonego cierpienia, listy czytelników do redakcji »Tygodnika Powszechnego«. Owa proza winna sformułować cały szereg fundamentalnych pytań: »Jak być katolikiem? Czy to znaczy, że trzeba przyjąć wszystko, czego Kościół naucza, i że przestaje się nim być, kiedy przyjmuje się, ale nie wszystko? I gdzie jest granica, jeżeli jedno jest dogmatem, inne zaleceniem, jeszcze inne przedmiotem debaty teologów?« - pisze w "Znaku" Aleksander Fiut. - Niestety, niewielu z tych postulatów sprostała proza ostatnich lat! Prozą tą albo steruje łatwy, nie podlegający weryfikacji, stereotyp, mechanicznie powtarzane uprzedzenia, ślepa, nie przebierająca w środkach, negacja. Albo też, uciekając w wyższe rejony ducha, posługuje się ta proza estetycznie wyrafinowaną, literacką parabolą oraz eseistycznym dyskursem. W jednym i drugim przypadku znika z literatury miazga rzeczywistości, splątane dramatycznie i zawęźlone ze sobą pojedyncze życiorysy - całe »bogactwo rzeczywistości«, o które upominał się Miłosz. Zawężona perspektywa socjologiczna sprawia, że autorzy ułatwiają sobie zadanie, ekstrapolując, niewątpliwie nasilające się, naganne fenomeny polskiego życia katolickiego. Ich antyklerykalizm jest wszakże płytki oraz pozbawiony intelektualnych podstaw, zaś ateizm czy agnostycyzm sprowadzony do poziomu elementarnych społecznych odruchów. Uderzające, że w takim pejzażu polskiego katolicyzmu brak nawet próby opisu złożonej tkanki, która łączy we wspólnocie parafialnej proboszcza z wiernymi - jak gdyby cały ten temat rzekomo wyczerpywał już serial »Plebania«! Brak w tym pejzażu miejsca dla uczciwych i dobrych duchownych, ludzi żarliwie i głęboko wierzących, środowiska »Znaku«, »Więzi« i »TP«, młodzieży Jana Pawła II". Najnowszy numer miesięcznika (2006, nr 12) nosi tytuł "Bóg ukryty w literaturze polskiej". Obok Aleksandra Fiuta głos zabierają Wojciech Ligęza (o poezji), Tadeusz Januszkiewicz (o Różewiczu) i Łukasz Tischner ("Gombrowicz na Golgocie"). W "Znaku" znajdziemy także m.in. szkic Northropa Frye’a o Blake’u oraz Barbary Skargi i Tadeusza Gadacza o Lévinasie...
"»Aby uwierzyć w istnienie ośmiornicy, trzeba ją zobaczyć na własne oczy«. Aby uwierzyć w istnienie Marii Janion, trzeba czytać jej książki? Bardzo niefortunnie powiedziane. Oczywiście nie z racji ośmiorniczej metafory, ta akurat jest wystarczająco zmysłowa, by była w niej i umysłowa trafność. Któż, jakiż autor nie chciałby być opleciony albo choć dotknięty tyloma mackami? - Macką rozumu, macką piękna, macką wrażliwości, macką historyka literatury i macką filozofa, macką porządkującą kontekst tradycji i macką rozgrzebującą siedliska demonów, wreszcie: »cudownie opierzoną Watermanem« macką świetnej pisarki. Toteż powiedzenie: Aby uwierzyć w istnienie Marii Janion, trzeba ją czytać - ma sens rachityczny; tu trzeba powiedzieć i trzeba powiedzieć dobitnie: Jak się czyta Marię Janion, trudno uwierzyć w jej istnienie" - pisze Jerzy Pilch w "Dzienniku". 18 grudnia w siedzibie "Gazety Wyborczej" odbyły się uroczyste obchody 80. urodzin Pani Profesor, zorganizowane przez jej przyjaciół i uczniów. Autorka "Gorączki romantycznej" przyjmowała hołdy od studentów i współpracowników, Ewa Prus interpretowała "Je ne regrette rien" Edith Piaff , na fortepianie grał Sławomir Jaskułke, recytowano "Dziady", Miłosza i Virginię Woolf, Bartek Porczyk, zwycięzca Przeglądu Piosenki Aktorskiej, przebrany za drag queen śpiewał "Happy Birthday", a Kazimiera Szczuka - jedna z organizatorek wieczoru - obdzieliła tortem kilkuset gości... W czasie uroczystości można było nabyć "Niesamowitą Słowiańszczyznę", najnowszą książkę Janion (pisał o niej Lektor w poprzednim numerze "TP"), wydawnictwo słowo/obraz terytoria zapowiedziało zaś publikację na początku 2007 r. "Księgi Janion", na którą złożą się prace 44 uczniów Pani Profesor.
Obchodzące 25-lecie istnienia "Zeszyty Literackie" przyznały swoje wyróżnienia. Poetycką Nagrodę im. Josifa Brodskiego otrzymał Tomasz Różycki, Nagrodę im. Pawła Hertza - tłumaczki Maryna Ochab i Teresa Worowska, Nagrodę im. Józefa Czapskiego za esej - Tomasz Cyz, krytyk muzyczny, stały współpracownik "TP", zaś nagrodę im. Konstantego A. Jeleńskiego (za debiut) - również współpracująca z "TP" młoda krytyk literacka - Zofia Król.
Zwycięzcą konkursu poetyckiego im. Jacka Bierezina został Przemysław Owczarek. Konkurs, organizowany przez łódzki oddział Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, adresowany jest do autorów przed debiutem książkowym, nagrodą główną jest wydanie tomu laureata.
Jury 24. Międzynarodowego Festiwalu Filmów Młodego Widza "Ale Kino!" przyznało Złote Koziołki filmowi "Opalowe marzenie" Petera Cattaneo oraz (w kategorii filmów animowanych) obrazowi "Azur i Asmar" Michela Ocelot. Specjalne Platynowe Koziołki otrzymała Dorota Kędzierzawska za film "Jestem".
W warszawskiej Zachęcie trwa wystawa "Malarstwo polskie XXI wieku", prezentująca najnowsze dzieła 60 artystów różnych pokoleń. "Co jest odkryciem? Nie starsi malarze, Gierowski, Fijałkowski i Tarasin, o których wiem, że są klasykami. Nie młodzi, o których wiem, że i tak im się uda. Odkryciem jest średnie pokolenie, które tutaj wychyla się z jakiegoś niebytu. Pokolenie pięćdziesięciolatków, obciążone niekorzystnym dla siebie nijakim wiekiem, pomiędzy młodością a starością, obciążone też klęskami generacji, które trafiło z młodością prosto w ciemnię kulturalną lat 80. - pisze Dorota Jarecka. - Marek Sobczyk, Paweł Jarodzki, Włodzimierz Pawlak, Paweł Susid pokazują na tej wystawie swoją siłę i wciąż nowe pomysły na obrazy. Niezwykłe są np. prace Pawlaka z cyklu »Dziennik Malarza«, komponowane z wyciśniętej wprost z tuby farby, ładne i zgryźliwe do bólu, bo pytają przecież o to, co jeszcze »wycisnąć« można z malarstwa".
W Krakowie powstanie pierwsza w Polsce galeria Jerzego Dudy-Gracza, zmarłego dwa lata temu malarza, rysownika i scenografa. Otwarcie galerii, do której obrazy przekażą spadkobiercy artysty, planowane jest na 2008 r.
Klub Stypendystów Zagranicznych Fundacji Nauki Polskiej będzie przyznawał wynoszącą 5 tys. złotych Nagrodę im. Artura Rojszczaka, mającą "promować humanistyczną postawę, szerokość horyzontów i umiejętność przekraczania ram wąskich specjalizacji naukowych", a przeznaczoną dla doktorów, którzy swoje prace doktorskie obronili w ciągu ostatnich dwóch lat. Termin składania wniosków: 31 stycznia. Regulamin nagrody: www.ksz-fnp.org.
Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich przyznało miano "Hieny Roku" Jakubowi Urbańskiemu, dziennikarzowi tygodnika "Wprost", który w artykule "Donos na Pana Cogito" sugerował, że Zbigniew Herbert był współpracownikiem SB.