Na skróty (1-7 X)

Tegoroczną Nagrodę Literacką Nike otrzymał Wiesław Myśliwski za "Traktat o łuskaniu fasoli". Po raz pierwszy w historii tej nagrody otrzymał ją powtórnie ten sam autor; Myśliwski był bowiem w 1997 r. laureatem pierwszej edycji Nike za swoją poprzednią powieść "Widnokrąg". Rozmowę z pisarzem o nagrodzonej teraz powieści opublikowaliśmy w numerze 22 z 2006 r.  W wieku 89 lat zmarł w Warszawie Władysław Kopaliński, wybitny leksykograf, tłumacz i wydawca, autor m.in. "Słownika wyrazów obcych", "Słownika mitów i tradycji kultury", "Słownika symboli", "Słownika przypomnień", "Encyklopedii »drugiej płci«" oraz "Słownika wydarzeń, pojęć i legend XX wieku". W wieku 77 lat zmarł Janusz Rzeszewski, reżyser, twórca m. in. filmów muzycznych "Hallo Szpicbródka, czyli ostatni występ króla kasiarzy", "Miłość Ci wszystko wybaczy" oraz "Lata dwudzieste... Lata trzydzieste...". Ustawiczny lęk... "Niepewność jest twórcza, jest dla mnie warunkiem pisarstwa. W niej kryje się energia, która zmusza mnie do ciągłych poszukiwań. Niepewność to głos, który mi podpowiada: siądziesz do pisania wtedy, kiedy będziesz pewien, że możesz opowiedzieć innym coś nowego, coś innego niż dotychczas. Jeśli nie, nie pisz więcej. Nawet nie zdajemy sobie sprawy, jakie światy można zbudować z najbardziej trywialnych drobiazgów, bo to właśnie w nich kryje się potencjał metafizyczny - w gestach, w zdarzeniach, w przedmiotach. W naszych relacjach z tym, co nas otacza, co przynosi nam życie każdego dnia, to najbardziej szare życie. Staram się posługiwać tylko takimi konkretami. Czasem pochodzą one z najniższego piętra istnienia. Nic bowiem w nas, ani wokół nas nie jest jednoznaczne - żaden przedmiot, gest, zachowanie. Dlatego słowo, którym opisujemy świat, również nie może być jednoznaczne, choćby dotyczyło najbardziej zwyczajnych, wręcz domowych rzeczy - mówi Wiesław Myśliwski w wywiadzie udzielonym "Gazecie Wyborczej". 80. urodziny Güntera Grassa. Autor "Blaszanego bębenka" obchodzić je będzie 16 października. W Gdańsku odbył się już z tej okazji cykl imprez z udziałem pisarza: m.in. poświęcona polsko-niemieckiej pamięci debata z udziałem Richarda von Weizsäckera, Lecha Wałęsy i Stefana Mellera, konferencja literacka i wystawa grafik podarowanych miastu Gdańsk przez Grassa. I jego autobiografia. Do księgarń trafia właśnie autobiograficzna książka "Przy obieraniu cebuli", w której Grass - wywołując wokół siebie prawdziwą burzę - opowiedział m.in. o swym wstąpieniu na ochotnika do SS. Złota Muszla. Główną nagrodę festiwalu w San Sebastian otrzymał film "Tysiąc lat dobrych modlitw" Wayne’a Wanga, ukazujący zderzenie kultur, niemożność porozumienia między mieszkającą w USA Chinką i jej pozostałym w Azji ojcem. Nagrody Związku Kompozytorów Polskich. Tegorocznymi laureatami zostali Elżbieta Szczepańska-Lange za "inspirującą eseistykę oraz wrażliwe i kompetentne towarzyszenie polskiemu życiu muzycznemu" i ks. Karol Mrowiec za "fundamentalne badania polskiej muzyki religijnej". W Lublinie Rita Gombrowicz... Wdowa po pisarzu odebrała tytuł Honorowego Obywatela Lublina. l...i Konfrontacje. 12. edycja lubelskiego festiwalu Konfrontacje Teatralne poświęcona była przede wszystkim teatrowi rosyjskiemu - wśród gości znalazły się m.in. zespoły z Moskwy, Petersburga (Teatr na Wasiljewskiej z "Rosyjskimi konfiturami" Ludmiły Ulickiej) i Woroneża. Nagroda im. Barbary Łopieńskiej. Przypadła w tym roku Katarzynie Bielas za wywiad z Marianem Pankowskim opublikowany w "Dużym Formacie". Nagroda im. Beaty Pawlak. Nominowane zostały do niej książki: "Kartofle i jeansy" dziennikarzy "TP" Andrzeja Brzezieckiego i Małgorzaty Nocuń, Maxa Cegielskiego "Pijani Bogiem", Mariusza Szczygła "Gottland", cykl reportaży Adama Leszczyńskiego z "Gazety Wyborczej" oraz artykuły Jakuba Stachowiaka i Daniela Walczaka, publikowane w "Dzienniku". Wręczenie Nagrody odbędzie się 10 października. "Lekcja muzyki" nagrodzona. Film dokumentalny Andrzeja Mańkowskiego, poświęcony pianiście Tomaszowi Stroynowskiemu, zdobył Prix Italia w kategorii "dokument artystyczny" na Międzynarodowym Festiwalu Produkcji TV w Weronie.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]

Artykuł pochodzi z numeru TP 41/2007

Podobne artykuły

Obraz tygodnia
"Kiedy pada pytanie, co z kina Kieślowskiego pozosta­ło dzisiaj, mam odczucie, że jego postać i dzie­ło nie przestają drażnić, głównie chyba w śro­dowisku polskiego kina. Proponowałbym więc, żeby zo­stawić psychologiczne urazy i kompleksy, i dostrzec ogromną aktualność, nowocze­sność i piękno jego filmów. Ale może to, co najważniejsze - dostrzec ten potężny ładunek empatii... Wtedy może zaczniemy szczerze roz­mawiać, czego brakuje we współczesnej sztu­ce, a co jest w jego twórczości. Czasem spoty­kając się z interpretacją jego twórczości, łapię się za głowę: jakich strun on do­tykał! Równie często w tych tekstach zamiast opisu jego dzieła widzę jakąś psychodramę, autoanalizę, jakiś psychologiczny opis nie tyle tego, co jest na ekranie, ile problemów, z któ­rymi boryka się autor. Być może szczerość jego filmów, ich siła powodu­je, iż chciałoby się go zamknąć i otworzyć za 20 lat, bo byłoby łatwiej. Nie przeszkadzałyby pytania, które stawiał, tematy, które podej­mował, talent i pracowitość oraz uczciwość, które ewidentnie z jego utworów emanują - mówi Krzysztof Piesiewicz w dyskusji na temat filmów Krzysztofa Kieślowskiego ("Kino" nr 1/2006). - Być może te pojawiające się w Polsce głosy, że jego kino jest anachroniczne, to próba powiedzenia: dosyć z tym facetem, wystarczy! Chciałoby się go przeskoczyć i pójść dalej. My­ślę jednak, że w takim stanie emocji to się nie uda: nie zrobi się nic na jego miarę". Redakcyjną rozmową z udziałem także Natalii Korynckiej-Gruz, Katarzyny Taras, Konrada J. Zarębskiego i Stanisława Zawiślińskiego "Kino" inauguruje Rok Kieślowskiego, w którym obchodzić będziemy 10-lecie śmierci reżysera. Styczniowy numer miesięcznika ukazał się w odnowionej szacie graficznej. Znajdziemy w nim m.in. szkic Piotra Wojciechowskiego o "Harrym Potterze" oraz rozmowę z Agnieszką Odorowicz.
W wieku 88 lat zmarła Birgit Nilsson, wybitna szwedzka śpiewaczka operowa, legendarna odtwórczyni ról wagnerowskich, m.in. Brunhildy w "Pierścieniu Nibelunga" i Izoldy w "Tristanie i Izoldzie".
Paszporty "Polityki" otrzymali w tym roku: Rafał Blechacz (muzyka), Jan Klata (teatr), Robert Kuśmirowski (sztuki piękne), Marek Krajewski (literatura), Przemysław Wojcieszek (film), zespół Skalpel (estrada) oraz Paweł Dunin-Wąsowicz (kreator kultury).
W warszawskim Muzeum Narodowym trwa wielka monograficzna wystawa Józefa Pankiewicza, prezentująca ponad 500 dzieł artysty, którego 140. rocznica urodzin przypada w tym roku. "Trzeba chodzić po tej wystawie z pełną świadomością swoistości tego zjawiska, symptomatycznego dla polskiej sztuki, rzadko radykalnej, rzadko przecierającej szlaki całkiem nowe. Ale trzeba je docenić" - pisze Dorota Jarecka. Obok - recenzja Bogusława Deptuły.
Obraz tygodnia
Według badań przeprowadzonych przez Zakład Badań Czytelnictwa Biblioteki Narodowej w Warszawie około połowa Polaków w ogóle nie czyta książek. Jako osoby mające systematyczny kontakt z książką (przynajmniej siedem książek rocznie) ocenia się 17 proc. społeczeństwa.
W Stanach Zjednoczonych ukazały się wiersze zebrane Zbigniewa Herberta. 600-stronicowy tom "The Collected Poems 1956-1998" sprzedał się w nakładzie 15 tys. egzemplarzy i zbiera znakomite recenzje. "Gazeta Wyborcza" cytuje m.in. Charlesa Simica z "The New York Review of Books": "Choć Herbert nie zdążył otrzymać Nobla jak Miłosz czy Szymborska, z pewnością zasługuje na to, aby być w ich towarzystwie. Z tej trójcy jest poetą najbardziej oryginalnym i obdarzonym największym poczuciem humoru".
W Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie odbyła się prezentacja książki "Ewangelia według Judasza", której autorzy - poczytny pisarz Jeffrey Archer i biblista prof. F. Moloney - próbują przedstawić historię Jezusa z punktu widzenia Judasza. Książka trafi do księgarń 14 krajów, w Polsce wydał ją Rebis.
Nagrodę im. Karla Dedeciusa, przyznawaną po raz trzeci przez Fundację Roberta Boscha dla polskich tłumaczy literatury niemieckojęzycznej i niemieckich tłumaczy literatury polskiej, otrzymają w roku 2007 Tadeusz Zatorski i Martin Pollack. Tadeusz Zatorski jest autorem przekładów dzieł m.in. Heinricha Heinego, Heinricha Bölla, Maxa Webera oraz myśli i aforyzmów Georga Christopha Lichtenberga. Martin Pollack ma w swoim translatorskim dorobku książki Ryszarda Kapuścińskiego, Henryka Grynberga, Wilhelma Dichtera i Michała Głowińskiego.
Tymczasowym dyrektorem Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie została Elżbieta Ofat, dotychczas odpowiedzialna za sprawy administracyjne i operacyjne placówki.
Obraz tygodnia
W wieku 90 lat w Warszawie zmarł ksiądz Jan Twardowski, poeta. Autorowi słynnej frazy "Śpieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą", naszemu dawnemu współpracownikowi, poświęcamy w tym numerze "Tygodnika" specjalny dodatek.
"Jesteśmy spadkobiercami pradawnej wiedzy, którą przekazywano przez wieki... Wiele słów, których używamy automatycznie, jest w rzeczywistości jej żywym świadectwem. Ponieważ zapomnieliśmy, jakie jest prawdziwe znaczenie powszechnie używanych słów, takich jak »katolik« czy »uniwersytet« - słów, które mogłyby skierować nas w stronę jednego, w stronę uniwersalnego i niepowtarzalnego - musimy wynajdować nowe słowa, na przykład »holistyczny« (wywiedzione z greckiego »holos«, które oznacza całość albo całkowitość), aby przypominały nam o niebezpieczeństwie fragmentaryzacji i rozproszenia wiedzy. Coraz mocniej odczuwa się w świecie potrzebę, aby te dwa światy - świat nauki i świat religii - zeszły się z sobą, zdając sobie zarazem sprawę, że w obydwu patrzy się na życie z odmiennych punktów widzenia. Jeden świat, oparty na niezwykłym pomnażaniu wiedzy związanej wyłącznie z aktywnością umysłu czy też mózgu, wydaje się prowadzić nas do coraz większej złożoności i wyprowadzać nas na zewnątrz, przede wszystkim na zewnątrz nas samych. Drugi świat i jego wiedza wydają się odnosić do »bycia«, do czegoś, co prowadzi nas ku wnętrzu i tam odsłania tajemnicę" - tłumaczył Michel de Salzman, uczeń Georgija Iwanowicza Gurdżijewa (1877-1949).