Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
„Bach for my baby”, książka skoncentrowana na wątkach, do których autorka nas już przyzwyczaiła – miłości, wierności i zdrady, macierzyństwa i dziewictwa, religijności – rozwija się stopniowo i konsekwentnie. Przechodzimy z bohaterką tych wierszy od zdrady, poprzez pokutę, do jej zmartwychwstania w postaci piękniejszej (bo dziewiczo czystej) córki. Przechodzimy też przez różne stany intensywności języka: zawdzięcza on najwięcej retoryce prowokacyjnej niewinności, która straciłaby wszystkie swoje atuty, gdyby nie pracowała w symbiozie z różnymi kulturowymi tabu.
Miłosne wydarzenia rozgrywają się w tej książce w erotycznym trójkącie: mąż, żona i ten trzeci. Od samego początku wiemy jednak, że kochanków czeka rozstanie: zresztą do opowieści o tęsknocie, odległości i nieobecności sprowadza się tu zdrada. Bohaterka tych wierszy występuje w roli żony i matki i dopiero w powiązaniu z tymi rolami jej rola kochanki nabiera prawdziwej intensywności, zwyżkując aż do metafory dziwki i prostytutki. Tak nazwane zostają tu bardziej grzeszne postacie kobiecego podmiotu. Zdrada jest więc zarazem wypadnięciem z małżeńskiego rytmu życia, jak i jego potwierdzeniem. Świadczy o tym przebieg miłosnej perypetii – od wierszy sytuujących kobiecy podmiot poza porządkiem domu i rodziny, poprzez teksty o tęsknocie za ukochanym, do wierszy ponownie wpisujących podmiot w świat domowych rytuałów.
Zdrada naprowadza w „Bach for my baby” także na mistycznie przeżywaną seksualność. Bargielska pokazuje podmiot swoich wierszy przede wszystkim przez pryzmat seksualności i cielesności, akcentowanej zarówno w relacjach z mężczyznami, jak i dziećmi. Być może właśnie taka figura kobiecego podmiotu – który krąży wokół własnej rozkoszy, ponieważ zna ograniczenia i zakazy – odpowiada za niepewność, jakiej doświadczamy, czytając wiersze Bargielskiej. Nie bardzo wiemy, kto jest właścicielem tych fantazji. Bo podlegają one regułom zarówno patriarchalnym, jak i matriarchalnym, prawicowym, jak i lewicowym, konserwatywnym, jak i progresywnym. Seksualność w wierszach Bargielskiej jest wszechobecna i dosadnie prezentowana, ale przecież w granicach religijności i wiary; radość ciała bierze się z przekonania o jego grzeszności, bohaterka wchodzi w różne kobiece role i ma świadomość ich opresyjności, co nie zmienia faktu, że rolę kobiety-dziecka, femme fatale z męskich fantazji, lubi najbardziej. Takie paradoksy kryje „Bach for my baby”.
Justyna Bargielska „Bach for my baby”, Biuro Literackie, Wrocław 2012
ANNA KAŁUŻA (ur. 1977) jest krytyczką literacką, pracownicą Zakładu Literatury Współczesnej Uniwersytetu Śląskiego, autorką m.in. książek „Wola odróżnienia. O modernistycznej poezji Jarosława Marka Rymkiewicza, Julii Hartwig, Witolda Wirpszy i Krystyny Miłobędzkiej” oraz „Bumerang. Szkice o polskiej poezji przełomu XX i XXI wieku”.
