Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Patrząc z wysokiego stanowiska ewolucji w nieskończoną, tajemną otchłań przyszłości, dostrzegamy tam nie rozpaczliwe mroki wiecznej śmierci, lecz żywiące blaski wieczystego i wciąż potężniejącego – życia”. Zestawmy ten tekst z wypowiedzią Karola Darwina: „Wzniosły zaiste jest to pogląd, że Stwórca natchnął życiem kilka form lub jedną tylko, i że gdy planeta nasza, podlegająca ścisłym prawom ciążenia, dokonywała swych obrotów, z tak prostego początku zdołał się rozwinąć i wciąż rozwija nieskończony szereg form najpiękniejszych i najbardziej godnych podziwu”. I z jeszcze jednym cytatem, tym razem z filozofa Leszka Kołakowskiego: „Według przesłania Jezusa Królestwo istnieje, i to jedyny powód, dla którego życie nie jest z konieczności porażką. Jeśli Królestwo nie istnieje, to życie jest przegraną – zawsze, w każdym wypadku”.
Gdzie tego Królestwa szukać? Jak ono wygląda? Na czym polega?
Odpowiedź zdają się przynosić zarówno napis na nagrobku Nałkowskiego, jak i słowa Darwina. Aby odnaleźć drogę do Bożego Królestwa, trzeba zanurzyć się jak najgłębiej w to, co nazywamy profanum. W głąb materii i Kosmosu, w głąb dziejów, psychiki, ducha, rozumu. W to wszystko, co nazywamy naturą i kulturą. Jeśli wpadniemy wtedy w zachwyt, ale i w rozpacz, staniemy na progu Królestwa. W Księdze Mądrości czytamy: „Troszczysz się o wszystko, gdyż wszystko należy do Ciebie, Władco, Przyjacielu Życia! Twój nieśmiertelny duch przenika wszystko”. A co za progiem?
Chrześcijaństwo (we wszystkich denominacjach), inne religie, niewiara ateistów, niepewność gnostyków – to też „tajemna otchłań”, w której świętość i diaboliczność przeplatają się bardziej niż cień i światło, świadczą o tym, że, jak śpiewa Okudżawa, „zmysł każdy chłonie z wiarą Twój ledwie słyszalny głos”, dlatego „wszyscy wierzymy w Ciebie, nie wiedząc, co niesie los”.
Wszystkim wyznawcom takiego czy innego światopoglądu chodzi więc o to samo: by życie nie było przegraną. W ostatecznym rozrachunku chodzi o to zarówno świętym, jak i najbardziej zatwardziałym złoczyńcom. Wszyscy chcemy mniej lub bardziej świadomie wierzyć, że jest Ktoś, do kogo moglibyśmy powiedzieć: „Cały świat jest dla Ciebie jak maleńki ciężarek na wadze, jak kropla rosy, co spada rankiem na ziemię. Nad wszystkim się litujesz, bo dla Ciebie wszystko jest możliwe, nie skupiasz wzroku na ich grzechach, by dać im możliwość nawrócenia. Kochasz wszystko, co istnieje, nie brzydzisz się żadnym swoim dziełem (…) Dlatego łagodnie karzesz tych, co upadają, ostrzegasz wyrzutami sumienia, gdy grzeszą, by porzucili zło i uwierzyli w Ciebie, Panie”.
Najwyraźniejszym obrazem – a raczej przejawem tego, co dzieje się wewnątrz rzeczywistości – jest dla nas msza. Tak jak podczas mszy chleb, wino i woda stają się żywym ciałem i krwią Jezusa, czyli nim samym, podobnie spróbujmy przeistoczyć cmentarz. Niech grób stanie się znakiem przeistoczenia śmierci w życie, czyli w zmartwychwstanie. ©
