Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Od początku 1980 r. kolporter pism niezależnych, m.in. "Biuletynu Informacyjnego KSS KOR" i "Robotnika". Działacz Solidarności; po 13 grudnia 1981 r. organizator podziemia. W maju 1982 r.
współorganizator położenia płyty marmurowej na Placu Zwycięstwa (dziś Plac Piłsudskiego) ku czci poległych górników z "Wujka". Uczestnik akcji uwolnienia postrzelonego przez MO działacza podziemia Jana Narożniaka ze szpitala przy ul. Banacha w Warszawie. Od lipca 1982 r. do lipca 1984 r. więziony. Od 1985 r. w Solidarności Walczącej.
W 1989 r. współzałożyciel Oficyny Wydawniczej Volumen, wydającej m.in. książki historyczne. W 1999 r. wydawca pierwszego w Polsce albumu "Żołnierze Wyklęci. Antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 r.", w którym po raz pierwszy zaprezentowano kilkaset zdjęć żołnierzy powojennego podziemia. Autor wystawy o tym samym tytule, zaprezentowanej w Sejmie w 1999 r.; następnie wystawa prezentowana była w wielu miastach, miasteczkach i wsiach Polski, ostatnio otwarto ją w marcu 2011 r. w Katowicach.
W 1995 r. współzałożyciel, a w latach 2000-06 przewodniczący Komitetu Polska-Czeczenia; honorowy konsul Czeczeńskiej Republiki Iczkeria w Polsce, w latach 2008-10 społeczny doradca ds. uchodźców czeczeńskich Rzecznika Praw Obywatelskich.
Adam Macedoński
W 1956 r. działacz Studenckiego Komitetu Rewolucyjnego Politechniki Krakowskiej i organizator pomocy dla powstania na Węgrzech. W 1960 r. uczestniczył w obronie krzyża w Nowej Hucie. Pomysłodawca i wydawca podziemnego pisma "Krzyż Nowohucki". Od 1976 r. współpracował z KOR, w 1977 r. uczestniczył w ROPCiO. W 1978 r. zakładał Instytut Katyński. Współzałożyciel Chrześcijańskiej Wspólnoty Ludzi Pracy (1979-85), a w 1979 r. sygnatariusz deklaracji założycielskiej KPN.
W sierpniu 1980 r. uczestniczył w głodówce w nowohuckim kościele "Arka Pana", popierającej strajki na Wybrzeżu. Od 1980 r. w NSZZ "Solidarność", działał w krakowskim Komitecie Obrony Więzionych za Przekonania. 13 grudnia 1981 r. internowany, zwolniony w lipcu 1982 r. W 1984 r. współtworzył w Krakowie Inicjatywę Obywatelską w Obronie Praw Człowieka "Przeciw przemocy". W 1986 r. założył w Krakowie Rodzinę Katyńską.
Ewa i Władysław Siemaszko
Praca Ewy i Władysława Siemaszków stanowi jedno z najważniejszych źródeł dla badań nad ludobójstwem na Polakach z Wołynia. Ojciec i córka latami zbierali relacje świadków, aby wydać je w postaci książki. Zajmując się losami Polaków na Wołyniu w XX w., nie sposób nie sięgnąć do ich pracy.
Władysław Siemaszko (ur. 1919) mieszkał na Wołyniu w latach 1924-44. W 1940 r. skazany przez sąd sowiecki na karę śmierci, zamienioną na 10 lat łagru (w czerwcu 1941 r. uniknął egzekucji z rąk NKWD). W latach 1942-44 oficer 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK. W 1945 r. znów aresztowany przez władze sowieckie, przekazany polskim komunistom, więziony do 1948 r.
Ewa Siemaszko od 1990 r. prowadzi badania nad losami Polaków na Wołyniu podczas II wojny. Współautorka (wraz z ojcem) m.in. opracowania "Z dziejów konspiracji wojskowej na Wołyniu 1939-1944" (1994), a zwłaszcza monografii "Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945", za którą
Ewa i Władysław Siemaszkowie zostali uhonorowani Nagrodą im. Józefa Mackiewicza.
Komitet pamięci górników z "Wujka"
Społeczny Komitet Pamięci Górników KWK "Wujek" w Katowicach poległych 16 grudnia 1981 r.- tak brzmi pełna jego nazwa - od 22 lat prowadzi działalność upamiętniającą pacyfikację kopalni "Wujek". Komitet postawił pomnik ku czci poległych na terenie KWK "Wujek", organizował bieg uliczny spod Pomnika Pomordowanych Górników do grobu księdza Popiełuszki w Warszawie, a także rocznicowe memoriały szachowe itd.
Komitet wydaje także książki i publikacje poświęcone wydarzeniom z grudnia 1981 r. Założył również Izbę Pamięci: nowoczesną ekspozycję, poświęconą wydarzeniom z 16 grudnia 1981 r. Obecnie organizuje obchody 30. rocznicy wydarzeń w "Wujku".
Związek Sybiraków
Związek powstał w 1928 r. i działał do 1939 r.; po przerwie (okres II wojny i PRL) został reaktywowany w 1988 r. i początkowo skupił 400 tys. członków: ofiar sowieckich deportacji podczas II wojny.
Zarząd Główny Związku (na zdjęciu obok jego prezes, Tadeusz Chwiedź) koordynuje działanie Zarządu Oddziałów i Kół na terenie całego kraju. W efekcie corocznie organizowanych jest ponad tysiąc spotkań z młodzieżą w szkołach; powstają tablice pamięci o deportacjach, odbywają się spotkania i konferencje; w Marszu Żywej Pamięci Polskiego Sybiru w Białymstoku - organizowanym od 10 lat - bierze udział przeciętnie 12 tys. uczestników, w tym 9 tys. młodzieży, także z zagranicy. W kwietniu, miesiącu pamięci ofiar Sybiru, od 6 lat odbywa się Marsz Pamięci we Wrocławiu.
Oprócz tego Związek Sybiraków gromadzi materiały i relacje zesłańców, prowadzi działalność wydawniczą; posiada archiwum. Dziś Związek liczy już tylko ok. 39 tys. członków - mimo to jest najliczniejszą organizacją wśród stowarzyszeń weteranów.
