Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
k: parametr krzywizny wszechświata; decyduje o jego „kształcie”
k = -1: zakrzywiony ujemnie (jak powierzchnia siodła)
k = 0: płaski
k = +1: zakrzywiony dodatnio (jak powierzchnia kuli)
Λ (lambda): stała kosmologiczna, decyduje o tym, czy i jak przyspiesza puchnięcie wszechświata
Λ = 0: wszechświat bez stałej kosmologicznej: po pewnym czasie zacznie zapadać się pod wpływem grawitacji
Λ = ΛE: wartość stałej kosmologicznej dokładnie równoważy przyciąganie grawitacyjne mas we wszechświecie – nie dojdzie do zapadania się
Λ > ΛE: stała kosmologiczna powoduje przyspieszanie puchnięcia wszechświata
ρ (ro): gęstość danego składnika wszechświata (w g/cm3)
ρM: gęstość materii, czyli wszystkich obiektów posiadających masę i oddziałujących grawitacyjnie
ρKR: gęstość krytyczna, czyli taka, przy której wszechświat będzie płaski (k = 0)
Ω (omega): gęstość danego składnika wszechświata (podawana względem gęstości krytycznej ρKR, której odpowiada wartość 1)
ΩM: gęstość materii (czyli ρM/ρKR)
ΩLUM: gęstość materii świetlistej (luminous), czyli takiej, która emituje światło
ΩDM: gęstość (nieświecącej) ciemnej materii (dark matter), o której istnieniu wiemy pośrednio, poprzez jej oddziaływanie grawitacyjne
ΩBAR: gęstość materii barionowej, czyli „zwykłej materii”
ΩΛ: gęstość odpowiadająca stałej kosmologicznej, czyli „ciemnej energii”
ΩM + ΩΛ = 1: jeżeli gęstość materii (wszelkiego rodzaju, czyli zarówno ΩLUM, jak i ΩDM) i ciemnej energii łącznie wynosi 1, czyli jest równa gęstości krytycznej, to wszechświat jest płaski (dziś wydaje się, że tak właśnie jest)
