Kenia: wybory do poprawki

Tego w Afryce jeszcze nie było! Odpowiadając na skargi opozycji, kenijski Sąd Najwyższy unieważnił sierpniowe wybory prezydenckie, których zwycięzcą ogłoszony już został urzędujący od czterech lat prezydent.

02.09.2017

Czyta się kilka minut

 Zwolennicy lidera opozycji Raila Odinga świętują w Uhuru Park po wysłuchaniu werdyktu Sądu Najwyższego, Nairobi, Kenia 1.09.2017 r. / Fot. Ben Curtis / AP / EAST NEWS
Zwolennicy lidera opozycji Raila Odinga świętują w Uhuru Park po wysłuchaniu werdyktu Sądu Najwyższego, Nairobi, Kenia 1.09.2017 r. / Fot. Ben Curtis / AP / EAST NEWS

Sprawiedliwość zwyciężyła!” – raduje się przywódca opozycji Raila Odinga, dla którego tegoroczne wybory są czwartą i zapewne ostatnią próbą walki o prezydenturę. „To smutne, że sześciu ludzi podważa wolę milionów” – skwitował wyrok Sądu Najwyższego prezydent Uhuru Kenyatta. Dodał też, że nie zgadza się z wyrokiem sędziów, ale się mu podporządkowuje. Do tego samego wezwał swoich zwolenników i wszystkich mieszkańców blisko 50-milionowej Kenii. „Co by nie było, dzisiejszy sąsiad jutro też będzie waszym sąsiadem” – powiedział w telewizyjnym orędziu.

Prezydent Kenii Uhuru Kenyatta zwraca się do tłumu na przedmieściach Nairobi po tym, jak Sąd Najwyższy unieważnił sierpniowe wybory prezydenckie, których został zwycięzcą. 1.09.2017 r. / FOT. TONY KARUMBA / AFP / EAST NEWS

Kenijska wielka elekcja, podczas której wybierano prezydenta, parlament, a także władze samorządowe, odbyła się na początku sierpnia. Podliczywszy głosy komisja wyborcza orzekła, że wygrał – i to już w pierwszej rundzie, bez potrzeby dogrywki – panujący prezydent Kenyatta. Obserwatorzy z USA, Unii Europejskiej i Unii Afrykańskiej pogratulowali mu wygranej i orzekli, że nie dopatrzyli się podczas wyborów żadnych kantów ani nieprawidłowości. Dostrzegł je jedynie Odinga. Zaskarżył prezydencką elekcję do Sądu Najwyższego, a ten ku zaskoczeniu wszystkich przyznał mu rację. Orzekł, że podczas wyborów dopuszczono się tak licznych nieprawidłowości, że nie sposób uznać, by przeprowadzono je zgodnie z konstytucją. „Wielkość narodu leży w jego wierności konstytucji i ścisłemu przestrzeganiu rządów prawa” – obwieścił prezes Sądu Najwyższego David Maraga i nakazał powtórzenie wyborów prezydenckich w ciągu najbliższych dwóch miesięcy.


CZYTAJ TAKŻE:

Wojciech Jagielski dołączył do zespołu „Tygodnika Powszechnego": „Tu mogę uprawiać ten styl dziennikarstwa, który najbardziej mi odpowiada" >>>

Specjalny cykl Wojciecha Jagielskiego „Strona świata” >>>


 

W Afryce unieważniono już niejedne wybory, ale dotąd czynili to zamachowcy w wojskowych mundurach albo panujący władcy, którzy niespodziewanie dla siebie przegrywali elekcje. Nigdy natomiast zwycięskich dla rządzących wyborów nie unieważnił sąd. W dodatku na skargę opozycji.

Lider opozycji Raila Odinga przejeżdża wśród swoich zwolenników, gdy opuszcza Sąd Najwyższy w centrum Nairobi w Kenii. 1.09.2017 r. / Fot. Ben Curtis / AP / EAST NEWS

Liczący już 72 lata Raila Odinga będzie więc miał jeszcze jedną szansę walki o prezydenturę. W 1997 r. przegrał z kretesem. W 2007 r. był przekonany, że wygrał, a kiedy zwycięzcą ogłoszono jego rywala, wezwał swoich zwolenników do protestów, które przerodziły się w kilkudziesięciodniową wojnę domową i doprowadziły do śmierci prawie półtora tysiąca ludzi. W 2013 r. też uważał, że wydarto mu wygraną, ale swoich racji dochodził w sądzie. Wtedy bez rezultatów. W tegorocznych powtórnych wyborach faworytem znów będzie 55-letni Kenyatta, a jeśli Odinga przegra, czeka go już tylko polityczna emerytura. Reelekcja zakończy też pewnie polityczną karierę Kenyatty, który po drugiej kadencji będzie musiał złożyć prezydenturę. Dopiero wtedy Kenia przestanie być zakładnikiem rywalizacji, jaką od pół wieku prowadzą między sobą polityczne rody Kenyattów i Odingów.

Polityczna walka rodów

Jomo Kenyatta, ojciec Uhuru był przywódcą kenijskiego ruchu wyzwoleńczego w czasach, gdy kraj ten pozostawał jeszcze brytyjską kolonią. Wiernym druhem i zastępcą Kenyatty był w tamtych czasach Jaramogi Oginga Odinga, ojciec Raili. Kenyatta przewodził Kikujusom, najliczniejszemu z kenijskich ludów. Oginga był wodzem Luo znad jeziora Wiktorii, a ich sojusz i przyjaźń miały symbolizować zgodę, jaka zapanuje w niepodległej od 1963 r. Kenii. Kenyatta, jako ojciec narodu, został jej prezydentem. Odingę uczynił swoim zastępcą. I ministrem policji. Wkrótce jednak drogi przyjaciół i sojuszników się rozeszły, a Kenyatta, uznając, że Odinga dybie na jego życie i urząd, oskarżył go o zdradę i wtrącił do więzienia. 

Rywalizację ojców podjęli w latach 90. ich synowie – Raila, który wrócił z wygnania w Europie i Uhuru, zajmujący się dotąd rodzinnymi interesami. W walce o władzę obaj odwoływali się do etnicznej solidarności Kikujusów i Luo, zgodnie wskrzeszając stare demony i ściągając w ten sposób cugle kenijskiej demokracji. Tegoroczne wybory powinny raz na zawsze zakończyć dynastyczną wojnę.

Wyrok kenijskiego sądu wprawi w ambaras dyplomatów z Zachodu, którzy za triumf demokracji w Kenii i Afryce ogłosili zarówno piątkowe unieważnienie wyborów, jak i ich przeprowadzenie w sierpniu.

Zwolennicy opozycyjnej koalicji wyborczej NASA (National Super Alliance ) świętują na ulicach Kibery, dzielnicy slumsów w Nairobi, Kenia. 1.09.2017 r. / YASUYOSHI CHIBA / AFP / EAST NEWS

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Reporter, pisarz, były korespondent wojenny. Specjalista od spraw Afryki, Kaukazu i Azji Środkowej. Ponad 20 lat pracował w GW, przez dziesięć - w PAP. Razem z wybitnym fotografem Krzysztofem Millerem tworzyli tandem reporterski, jeżdżąc wiele lat w rejony… więcej