Jerzy Giedroyc i „Kultura” 1982 – 1991

Kalendarium, cz. VI

28.12.2012

Czyta się kilka minut

Wisława Szymborska /
Wisława Szymborska /

Publikacje książkowe, m.in. Adam Czerniawski, „Wiek złoty 1969–1981”; Zdzisław Najder, „Ile jest dróg”; Marek Nowakowski, „Raport o stanie wojennym”; Konstanty A. Jeleński, „Zbiegi okoliczności”; K. Brandys, „Miesiące 1980–1981”; S. Kisielewski, „Podróż w czasie”; S. Mrożek, „Vatzlav. Ambasador”.

1982 POLSKA Demonstracje w całym kraju. Lech Wałęsa na wolności. Zawieszenie stanu wojennego. ŚWIAT Wojna brytyjsko-argentyńska o Falklandy. Umiera Leonid Breżniew, zastępuje go Jurij Andropow. Giedroyc uruchamia pomoc finansową dla polskiego podziemia: wydawnictw, organizacji, pism drugoobiegowych. W wydawnictwie Znak ukazuje się (z ingerencjami cenzury) wybór tekstów Józefa Czapskiego pt. „Patrząc” (opr. Joanna Pollakówna).

1983 POLSKA Dochód narodowy w porównaniu z rokiem 1978 spadł o 25 proc. Na komisariacie milicji w Warszawie został zamordowany Grzegorz Przemyk. Zniesienie stanu wojennego. ŚWIAT Lech Wałęsa laureatem pokojowej Nagrody Nobla. Poza numeracją ukazuje się specjalny niemiecki numer „Kultury” (m.in. teksty G. Herlinga-Grudzińskiego, K.A. Jeleńskiego, J.J. Lipskiego, A. Michnika, Cz. Miłosza, J. Stempowskiego). W Znaku (Kraków) ukazuje się wybór esejów Jerzego Stempowskiego z paryskiej „Kultury” z ingerencjami cenzury.

1984 POLSKA Funkcjonariusze SB zabijają ks. Jerzego Popiełuszkę. ŚWIAT Umiera Jurij Andropow, zastępuje go Konstantin Czernienko. Ronald Reagan zostaje po raz drugi prezydentem USA. W „Kulturze” (nr 452) wiersz „Dialektyka i sztuka” autorki ukrytej pod pseudonimem „Stańczykówna”. Po latach okazało się, że była nią Wisława Szymborska. Wieczór autorski Herlinga-Grudzińskiego w paryskiej księgarni „Libella” z okazji wznowienia przez Instytut Literacki „Innego świata” oraz ukazania się (po 30 latach!) francuskiego przekładu książki. W „Kulturze” (nr 459) oświadczenie Giedroycia, dotyczące dezinformacji o jego rzekomym złym stanie zdrowia i niepewnym losie pisma.

1985 W Bibliotece Polskiej w Paryżu wystawa pt. „»Kultura« i jej krąg 1946–1986”. Katalog z tekstami m.in. K. Pomiana, W. Karpińskiego, Ewy i Krzysztofa Rutkowskich, Seweryna Blumsztajna oraz wieloma fotografiami archiwalnymi ukaże się półtora roku później.

1986 POLSKA W podziemnym „Tygodniku Mazowsze” ukazuje się rozmowa z Jerzym Giedroyciem, w związku z 40-leciem IL. W Muzeum Archidiecezjalnym wystawa obrazów Józefa Czapskiego. W Krakowie publikacja „Dzieł” W. Gombrowicza z ingerencjami cenzury. W „Kulturze” (nr 475) wywiad z płk. Ryszardem J. Kuklińskim pt. „Wojna z narodem widziana od środka”. Umiera Konstanty A. Jeleński.

1987 POLSKA Pierwszy happening „Pomarańczowej Alternatywy” we Wrocławiu. W paryskim „Centre du Dialogue” Jerzy Giedroyc i Zofia Hertz spotykają się z Lechem Wałęsą. Publikacje książkowe, m.in.: J.M. Rymkiewicz, „Umschlagplatz”; Janusz Anderman, „Kraj świata”; Michał Heller, „Maszyna i śrubki”; Jakub Karpiński, „Taternictwo nizinne”.

1988 POLSKA Strajki na Wybrzeżu, w Nowej Hucie i na Śląsku. W warszawskim Muzeum Literatury wystawa poświęcona W. Gombrowiczowi (pierwsza w kraju). Pięćsetny numer „Kultury”. Instytut Literacki po raz pierwszy obecny na Międzynarodowych Targach Książki w Warszawie.

1989 POLSKA Początek obrad Okrągłego Stołu. Wybory parlamentarne z udziałem NSZZ „Solidarność”. Tadeusz Mazowiecki zostaje pierwszym niekomunistycznym premierem w powojennej historii Polski. ŚWIAT Mur berliński zburzony. Nagroda Polskiego PEN Clubu dla G. Herlinga-Grudzińskiego i Jerzego Pomianowskiego. „Kultura” przyznaje nagrody im. K.A. Jeleńskiego dla tłumaczy.

1990 POLSKA Lech Wałęsa prezydentem RP. ŚWIAT Litwa, Łotwa i Białoruś ogłaszają niepodległość. W Bibliotece Polskiej w Paryżu Jerzy Giedroyc odbiera doktorat honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego.

1991 POLSKA Pierwszy raz od 1939 r. jedzie do Polski Gustaw Herling-Grudziński, odbiera doktorat honoris causa Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Umiera Stefan Kisielewski. Odbywają się pierwsze w pełni wolne wybory parlamentarne. ŚWIAT Estonia i Ukraina ogłaszają niepodległość, rozpada się ZSRR.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Felietonista „Tygodnika Powszechnego”, pracuje w Instytucie Literackim w Paryżu.

Artykuł pochodzi z numeru TP 01/2013

Artykuł pochodzi z dodatku „Kultura Paryska