Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Świadkowie relacjonują, że w czwartkowy poranek, 9 sierpnia, samoloty arabskiej koalicji, na czele której stoją Arabia Saudyjska i Zjednoczone Emiraty Arabskie, zbombardowały targowisko w pobliżu miasta Saada, trafiając także szkolny autobus pełen dzieci. Lokalne władze w Saada podały, że zginęło co najmniej 50 osób i prawie 80 zostało rannych (ostateczna liczba ofiar może być większa).
Międzynarodowy Czerwony Krzyż potwierdził atak na szkolny autobus i podał, że do lokalnych szpitali, które są wspierane przez MCK, zwieziono dziesiątki zabitych i rannych. „Wielu zabitych, jeszcze więcej rannych, większość z nich poniżej dziesiątego roku życia” – napisał na Twitterze Johannes Bruwer, szef delegacji MCK w Jemenie, dodając, że organizacja posłała do Saady dodatkową pomoc dla rannych. Zgodnie ze swoimi wytycznymi, MCK nie podał żadnych informacji na temat tego, kto przeprowadził nalot.
Saudyjczycy kontra Huthi
Miasto Saada i prowincja o tej samej nazwie są kontrolowane przez szyickich rebeliantów Huthi, przeciwko którym Arabia Saudyjska, Zjednoczone Emiraty Arabskie i ich sojusznicy prowadzą od trzech lat wojnę. Jeszcze tego samego dnia koalicja potwierdziła, że jej samoloty przeprowadziły naloty, zaznaczając w swoim oświadczeniu, że była to „uprawniona operacja wojskowa”, przeprowadzona „w zgodzie z humanitarnym prawem międzynarodowym”. Wymaga ono od walczących stron, aby chroniły cywilów i cywilne instytucje.
Saudyjczycy zarzucili rebeliantom Huthi, którzy są wspierani przez Iran, że wykorzystują dzieci jako żywe tarcze. Riad twierdzi, że celem nalotów było stanowisko rebeliantów, z którego dzień wcześniej Huthi mieli ostrzelać rakietami saudyjskie miasto Jazan, odległe o 200 km. Saudyjczycy twierdzą, że w ich ataku zginęła jedna osoba, a 11 zostało rannych.
W ostatnich miesiącach rebelianci Huthi wystrzelili dziesiątki rakiet i granatów moździerzowych na cele położone na terenie Arabii Saudyjskiej; używali też bezzałogowych dronów. Dwa tygodnie wcześniej Huthi zaatakowali dwa saudyjskie tankowce, płynące przez cieśninę łączącą Morze Czerwone z Zatoką Adeńską, w konsekwencji tego ataku Arabia Saudyjska musiała czasowo wstrzymać transport swojej ropy przez Morze Czerwone.
Saudyjsko-irańska „wojna zastępcza”
Według raportu ONZ, Iran – rywal Arabii Saudyjskiej w tym regionie świata – cały czas dostarcza Huthim rakiety balistyczne krótkiego zasięgu i inne uzbrojenie, pomimo obowiązującego od trzech lat embarga na dostawy broni do Jemenu. Używane przez rebeliantów rakiety i drony mają wykazywać podobieństwa do uzbrojenia produkowanego przez Iran – podała pod koniec lipca agencja AFP, powołując się na ten poufny raport.
Teheran zaprzecza tym zarzutom i twierdzi, że rakiety używane przez Huthich pochodzą z dawnych zapasów armii jemeńskiej, i że rebelianci jedynie udoskonalili je technicznie.
Saudyjczycy i ich sojusznicy interweniowali w Jemenie wiosną 2015 r., aby odeprzeć Huthich (i tym samym także ich irańskiego protektora), którzy wcześniej opanowali znaczną część Jemenu. Amerykanie wspierają saudyjską koalicję logistycznie, danymi wywiadowczymi i doradcami wojskowymi. W ciągu ostatnich trzech lat samoloty Saudyjczyków i ich sojuszników wielokrotnie bombardowały cele cywilne: orszaki weselne i pogrzebowe, szpitale czy wodociągi. Na tydzień przed atakiem na Saadę, w nalotach na szpital i targ rybny w portowym mieście Hudeida zginęło co najmniej 55 osób, a 170 zostało rannych. Rzecznik koalicji, kapitan armii saudyjskiej Turki al-Maliki zaprzeczył wówczas, aby odpowiedzialność za te ataki ponosiła koalicja i obarczył winą Huthich.
Dramat humanitarny
W wojnie jemeńskiej zginęło do tej pory ponad 10 tys. ludzi. Jej skutkiem jest też kryzys humanitarny – w opinii obserwatorów, najgorszy obecnie taki kryzys w skali światowej. W obliczu tych faktów narasta presja na arabską koalicję, aby zakończyć tę wojnę. Na początek września zaplanowano w Genewie rozmowy pokojowe – byłyby to pierwsze takie rozmowy od dwóch lat.
Wprawdzie zakulisowe rozmowy, w których w roli pośrednika występuje przede wszystkim Oman – ten sułtanat na Półwyspie Arabskim sąsiaduje zarówno z Arabią Saudyjską, jak też z Jemenem – doprowadziły do tego, że Huthi zaprzestali ataków w cieśninie Bab al-Mandab, dzięki czemu Arabia Saudyjska mogła w minionym tygodniu wznowić transporty ropy przez Morze Czerwone. Jednak z drugiej strony doszło do nasilenia walk o miasto Hudeida. Równocześnie Arabia Saudyjska i Zjednoczone Emiraty Arabskie apelują, aby wspólnota międzynarodowa zwiększyła presję na Huthich, żeby skłonić ich do większych ustępstw.
Wszystko to nie zmienia faktu, że tymi, którzy ciągle najbardziej cierpią w tym konflikcie byli, są i będą jemeńscy cywile.
Przełożył WP
INGA ROGG jest reporterką szwajcarskiego dziennika „Neue Zürcher Zeitung” na Bliskim Wschodzie. Przez wiele lat mieszkała w Bagdadzie, obecnie mieszka w Stambule.
