Gwałt na Dinie

Gwałt na Dinie kończy dobry okres w życiu Jakuba.

03.08.2014

Czyta się kilka minut

Gwałt na Dinie kończy dobry okres w życiu Jakuba. Wszak bez większych waśni zdołał z całą rodziną i wielkim dobytkiem opuścić dom Labana; w nocy nad rzeką Jabok pokonał anioła i otrzymał nowe imię; całkiem udanie przeszło spotkanie z bratem Ezawem i każdy z nich bez spięć poszedł swoją drogą. Wszystko wskazywało na to, że Jakub planuje dłużej pomieszkać w jednym miejscu. Kupił nieco ziemi. Zbudował pierwszy stały dom dla siebie, a zwierzętom sporządził solidną zagrodę. Szukał zapewne jakiegoś porozumienia z miejscową ludnością. A to wymagało taktu: nie należało zadzierać z silniejszymi, wypadało unikać konfrontacji. Trzeba było pomyśleć o żonach dla swoich synów, a branie ich spośród miejscowych kobiet nie było właściwym rozwiązaniem. Ale przede wszystkim należało żyć zgodnie z prawem nakazanym przez Boga. Nie tylko nie wolno było zadawać bólu i popełniać wobec obcych niesprawiedliwych czynów, ale też Izraelici oczekiwali od siebie, że zachowają swój odrębny styl bycia, żyć będą wedle swoich praw, a przede wszystkim wierzyć w swojego Boga i Jemu pozostawać wierni. Jakub musiał nieźle lawirować między tymi często trudnymi do pogodzenia zasadami. Pokazuje to właśnie historia córki Lei, Diny.

Została porwana i zgwałcona przez syna króla Hamora. Król udał się do Jakuba z misją pojednawczą: prosił o rękę Diny i obiecał, że Jakub będzie mógł osiąść pośród jego poddanych i brać żony spośród córek jego ludu, a córki Izraela połączą się z Hamorytami. Pozornie synowie Jakuba na wszystko się zgodzili, stawiając tylko jeden warunek: że mężczyźni dokonają na sobie obrzezania. Król udał się po radę do mieszkańców miasta (czyżby panowała tu jakaś forma demokracji, jak w „Błagalnicach”?) i ci zgodnie przyjęli warunki. Na trzeci dzień po obrzezaniu, gdy ból był największy, nastoletni bracia Lewi i Symeon uderzyli. Zabili wszystkich mężczyzn, porwali dzieci, kobiety i dobytek. Wszyscy uszli dalej i dotarli do Betel.

Dwa razy Jakub zareagował na gwałt zadany przez synów. Po raz pierwszy zaraz po tych krwawych wydarzeniach, mówiąc: „Zafrasowaliście mię, a przywiedliście mię o ohydę u obywateli ziemi tej, u Chananejczyków i Ferezyjczyków; ja niewielką liczbę ludu mam, a zabrawszy się przeciwko mnie, porażą mnie, a tak zginę ja, i dom mój” (Rdz 34, 30). Jakub nie potępia przemocy jako takiej, potępia niemądre użycie przemocy. Wypowiada się jak polityk i jak władca obdarzony szczególną misją – on ma bronić swej rodziny przed wrogami i nie wszczynać nawet najsłuszniej uzasadnionych wojen. Można podejrzewać, że Jakub chciał osiąść między obcymi, nie miał nic przeciw obrzezaniu mieszkańców Sychem, ale nie spodziewał się takiej gwałtowności synów. Gdy umierał, a wszystkie dawne strapienia już się od niego oddaliły, udzielał każdemu z synów napomnień i poleceń. Do braci Sychema i Lewiego tak powiedział: „Przeklęta zapalczywość ich, iż uporna, i gniew ich zatwardziały. Rozdzielę je w Jakóbie, a rozproszę je w Izraelu”. Jakub potępił nie tyle synów, ile obecne w nich cechy charakteru złe same w sobie, bo mogą tylko przysporzyć konfliktów. Patriarcha chce narodu bez tych skaz, typowych podobno dla ludów południowych. Chce narodu złożonego z ludzi w miarę roztropnych i pokojowo nastawionych. Wie, że z takimi typami, jak ci dwaj bracia, Izrael nie przetrwa i nie stanie się liczny jak gwiazdy na niebie. Jakub był księciem, postawił sobie dalekosiężne cele i według nich budował swoją taktykę. Machiavelli mógłby być z niego dumny.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
(1951-2023) Socjolog, historyk idei, publicysta, były poseł. Dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego. W 2013 r. otrzymał Nagrodę im. ks. Józefa Tischnera w kategorii „Pisarstwo religijne lub filozoficzne” za całokształt twórczości. Autor wielu książek, m… więcej

Artykuł pochodzi z numeru TP 32/2014