Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Urodzony w 1974 r., Serhij Żadan to jeden z największych talentów w literaturze ukraińskiej. Poeta, prozaik, performer i reżyser, głośny już także na świecie, w kraju jest wprost uwielbiany przez młodsze, posowieckie generacje czytelników. Za Jurijem Andruchowyczem powtarza się wymowny frazes, którym ten o pokolenie starszy pisarz skwitował jedno z kolejnych dzieł Żadana: „Cóż, znowu napisał swoją najlepszą książkę”.
Żadan ze znawstwem sięga do bogatej spuścizny ukraińskiej awangardy futurystycznej. W tonie kpiarsko-buntowniczym podejmuje też wolnościowe wątki ukraińskiego anarchizmu: zjawiska dziś dopiero systematycznie badanego przez historyków, a pod względem zasięgu i siły oddziaływania – porównywalnego przede wszystkim z wariantem hiszpańskim tego nurtu. Te tradycje dystansują poetę zarówno od rudymentów ideologii i kultury sowieckiego etatyzmu, jak i od uroszczeń nacjonalistycznych. Łączą się też ze zdrowo sceptycznym sądem o zachodnich realiach i zderzeniu z nimi kruszącego się rodzimego tradycjonalizmu. Bunt i kontestację spowija aura humoru i liryzmu – nieraz jeszcze gorzko młodzieńczego, a w ciekawy sposób godzącego się z poetyką współczesnych subkultur wielkomiejskich i stylów kultury pop.
Rastafariańsko wystylizowana „Etiopia” Żadana (2009) to integralna, odrębna konstrukcja w dwóch cyklach poetyckich: „Palacze” łączą pastiszowe i parodystyczne liryki, respektujące tradycyjne reguły metrum i rymu; „Poeci” sprozaizowanym vers libre dodają zjadliwy komentarz do naturalnie groteskowych scen z życia współczesnej Ukrainy.
ADAM POMORSKI (ur. 1956) jest tłumaczem poezji i prozy rosyjskiej, poezji angielskiej, niemieckiej, białoruskiej oraz ukraińskiej, historykiem idei, prezesem Polskiego PEN Clubu.