Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Jest jakoś bardziej osobisty niż inne opisy ewangeliczne. Noc. Nikodem - jak mówi tekst, dostojnik żydowski - przychodzi do Jezusa, by z nim porozmawiać. Musiało w nim coś głęboko nurtować, że wybrał się na tę rozmowę. Oczywiście, bał się kompromitacji. Dlatego wybrał noc. Ale rozumiał, że nie może tych spraw pozostawić na boku.
Nikodem rozpoczyna spotkanie od uprzejmości, ale i pewnego usprawiedliwienia swojej wizyty:
- Rabbi, wiemy, że od Boga wyszedłeś jako nauczyciel. Nikt bowiem nie mógłby czynić znaków, jakie Ty czynisz, gdyby Bóg nie był z nim.
Jezus wie, co gnębi Nikodema, i od razu kieruje rozmowę na właściwe tory:
- Zaprawdę, zaprawdę powiadam ci, jeśli się ktoś nie narodzi powtórnie, nie może ujrzeć Królestwa Bożego.
Można przypuszczać, że Nikodem doskonale rozumie, o jakie urodziny chodzi, ale się broni. Próbuje całą rzecz sprowadzić do absurdu:
- Jakżeż człowiek może narodzić się, będąc starcem? Czyż może wejść powtórnie do łona swej matki i narodzić się?
Jezus cierpliwie, ale z naciskiem, wyjaśnia:
- Zaprawdę, zaprawdę powiadam ci, jeśli się ktoś nie narodzi z wody i z Ducha, nie może wejść do Królestwa Bożego. To, co się z ciała narodziło, jest ciałem, a to, co się z ducha narodziło, jest duchem. (...) Wiatr wieje, gdzie chce, i szum jego słyszysz, lecz nie wiesz, skąd pochodzi i dokąd zdąża. Tak jest z każdym, kto się narodził z ducha.
Nikodem nie daje za wygraną:
- Jakżeż to się może stać?
Jezus mu odpowiada pytaniem:
- Ty jesteś nauczycielem w Izraelu, a tego nie wiesz?
Uczony w Piśmie powinien znać tę biblijną historię:
- Jak Mojżesz wywyższył węża na pustyni, tak trzeba, by wywyższono Syna Człowieczego. Tak bowiem Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy, kto w niego wierzy, miał życie wieczne.
Teraz Nikodem nie pyta. Wygląda na to, że jakiś opór w jego wnętrzu został przełamany. Nikodem rozumie aluzję do węża wywyższonego na pustyni, choć zapewne nie docenia dosłowności porównania. Wie, że w 21. rozdziale Księgi Liczb jest opisane, jak Mojżesz kazał przybić do pala miedzianego węża. Przy końcu swojej Ewangelii, w 19. rozdziale, św. Jan opisuje, jak po śmierci Jezusa, Józef z Arymatei, który był uczniem Jezusa, lecz ukrytym z powodu obawy przed Żydami, i Nikodem, ten, który po raz pierwszy przyszedł do Jezusa w nocy, przybyli do rzymskiego prokuratora, Piłata, i prosili o ciało Jezusa, by je pogrzebać. Ciekawe, czy gdy Nikodem zdejmował ciało Jezusa z krzyża, przypomniał sobie o tym wężu, którego Mojżesz kazał przybić do pala, i czy pamiętał słowa Jezusa, że Bóg tak umiłował świat, że dał Syna swego... Nie wiemy, co myślał wtedy Nikodem. Ale jest faktem, że śmierć Jezusa na krzyżu była jakimś domknięciem tamtej nocnej rozmowy.
***
Inna rozmowa. Bardzo zwięzła. Tylko dwa zdania. Po jednym wypowiedzianym przez każdego z rozmówców. Ale zdania o wielkim ciężarze gatunkowym. Każde jest, w pewnym sensie, owocem całego życia. Teraz, gdy życie dobiega końca, gdy ma potrwać jeszcze tylko kilka lub kilkanaście minut, zdania te nabierają ogromnej wagi. Tylko dwa zdania.
Pierwsze: wspomnij na mnie, gdy przyjdziesz do swojego królestwa (Łk 23, 42). To nie był tylko chwilowy odruch, lecz dojrzała, choć szybka decyzja. Wynik bilansu dobra i zła całego życia: My przecież sprawiedliwie odbieramy karę za nasze uczynki, ale On nic złego nie uczynił (23, 41). Nawrócenie może być szybkim aktem, podjętym nawet w ostatniej chwili, ale musi być zdecydowanym opowiedzeniem się po stronie dobra. Wówczas odpowiedź przychodzi natychmiast.
Drugie zdanie: Dziś jeszcze będziesz ze mną w raju (23, 42). Dziś jeszcze. On wie.
Na krzyżu widnieje napis w trzech językach: Jezus Nazarejczyk, król żydowski. Na pośmiewisko, dla wyszydzenia. Wiotki znak niezależności rzymskiego namiestnika. Jeszcze tak niedawno Piłat zadał Mu pytanie:
- Czy Ty jesteś królem żydowskim?
- Królestwo moje nie jest z tego świata. Gdyby królestwo moje było z tego świata, słudzy moi biliby się, abym nie został wydany Żydom. Teraz zaś królestwo moje nie jest stąd (J 18, 33-36).
Dziwne królestwo: TERAZ i nie-STĄD. Żyjemy w naszym TERAZ i w naszym TU. Zanurzeni w tym po uszy. Poza ciasno nas otaczającą linią horyzontu nie dostrzegamy nic. To jest nasze TERAZ i nasze TU. Ale wiemy, jak szybko TERAZ przemija. Zanim zdążymy wypowiedzieć słowo "teraz", TERAZ już przeminęło. Już je wyparło inne TERAZ. TU jest trochę trwalsze, ale i ono dzieli losy TERAZ: jutro nasze TU będzie całkiem inne niż dziś.
Zadomowiliśmy się w naszym TERAZ i TU, ale to jest złudne zadomowienie. Naprawdę nasz Dom nie jest stąd.
W scenie z Łotrem - a scena ta rozciąga się na wszystkie pokolenia, na tak długo, jak długo będzie czytana Ewangelia - Jezus z krzyża wskazuje na prawdziwy Dom. Ale krzyż jest twardo umocowany w Ziemi. Obszar czasu i obszar wieczności wzajemnie się przenikają. Czas przemija i prowadzi do wieczności, ale wolno nam wierzyć, że w wieczności czas zostanie jakoś odzyskany. Wszystko, co zrobiliśmy dobrego, zostanie nam zwrócone w ogromnym zwielokrotnieniu.
On sam przecież powiedział, że ziarno wrzucone w glebę wydaje plon: jedno trzydziestokrotny, inne sześćdziesięciokrotny, a jeszcze inne stokrotny (Mt 13, 8).
