Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Księga odnosi się do sześciu zdarzeń z historii świata i Izraela. Zaczyna się od objawienia Tory na górze Synaj, prowadzi przez opis piekła i raju ku opowieściom o zbudowaniu Świątyni. W rozdziale drugim czytamy: „Pewnego dnia spotkałem człowieka, który powiedział mi, że mikra (Tanach, Biblia) była dana na górze Synaj, natomiast nie została tam objawiona Tora ustna (miszna). Odpowiedziałem mu, że obie Tory zostały dane na górze Synaj i opowiedziałem mu taką przypowieść: »Do czego jest to podobne? Król z krwi i kości miał dwóch ulubionych służących. Bardzo ich kochał. Każdemu dał miarkę pszenicy i wiązkę lnu. Mądry utkał z lnu piękny obrus. Wziął pszenicę, zmielił ją i z niej upiekł pyszne chleby. Potem położył je na stole i przykrył obrusem czekając na nadejście króla. A głupiec nic nie zrobił. Przybył władca i powiada do nich, pokażcie mi to, co ode mnie otrzymaliście. Pierwszy pokazał, co upiekł i utkał, drugi przyniósł miarkę pszenicy, a na niej ułożone wiązki lnu. Co za wstyd! I kogo król nagrodził? Tego mądrego«. Tak samo jest z Torą. Wiekuisty, błogosławiony On, na górze Synaj dał Torę Izraelowi, a dana była jako pszenica, z której wyrabia się piękną mąkę, i len, z którego szykuje się okrycie”.
W Szemot Rabba 26 (komentarze do Księgi Wyjścia) czytamy: „Co dał Bóg Mojżeszowi, gdy przebywał czterdzieści dni na górze Synaj? Dał mu dar, jakim jest Tora. Co mógł Mojżesz się nauczyć przez czterdzieści dni z Tory, która jest większa niż wszystkie ziemie, a głębsza niż najgłębsze oceany? Odpowiedź jest następująca: Pan, oby był błogosławiony, nauczył Mojżesza tylko podstawowych zasad”. Tego samego uczył wielki hiszpańsko-żydowski filozof Josef Albo, żyjący na przełomie XIV i XV w., przeciwnik wszelkiego dogmatyzmu. „Nie ma logicznych podstaw stwierdzenie, że Tora jest zamknięta i dostosowana do wszelkich życiowych okoliczności, ponieważ te się nieustannie zmieniają, są zbyt liczne, by można je zamknąć w jednej księdze. Dlatego Bóg dał Mojżeszowi jedynie ogólne i podstawowe zasady i mędrcy z każdego pokolenia będą z Tory wydobywać bardziej szczegółowe reguły”. Ciężar zrozumienia i stosowania Tory zostaje przesunięty na mądrego sługę. Albo dokładniej, na regułę postępowania wedle wyboru i wskazań większości. Dlatego Tora ma 49 oblicz do opisania czystości i tyleż do pojmowania nieczystości.
Mówiąc już bardziej współczesnym językiem, pluralizm postaw przy studiowaniu Tory jest nieunikniony, ale, co zabrzmi jeszcze mocniej, jest niezbędny. Im więcej widzimy w niej odcieni, tym lepiej. A prawdziwym mędrcem zasługującym na to, by zasiadać w Sanhedrynie, radzie i sądzie najwyższym, będzie tylko ten, kto przedstawi 150 uzasadnień, jak możemy określić czystość i nieczystość martwego zwierzęcia. Jakże potrzebna jest po temu dyskusja i znajomość prawa. Trzeba zawsze postępować jak mądry sługa. ©
