Dekada Nagrody im. ks. Józefa Tischnera

2001

Stefan Swieżawski

Profesor filozofii, przez 30 lat kierownik Katedry Historii Filozofii na KUL. Na łamach "Znaku", "Więzi" i "TP" polemizował z ks. Tischnerem na temat tomizmu. Obserwator Soboru Watykańskiego II, jeden z inicjatorów rehabilitacji Jana Husa. Nagrodzony za książkę "Dzieje europejskiej filozofii klasycznej".

Jan Nowak-Jeziorański

Żołnierz i emisariusz AK, słynny "Kurier z Warszawy", po wojnie dyrektor Polskiej Sekcji Radia Wolna Europa, publicysta i pisarz. Odznaczony m.in. Orderem Orła Białego. Zmarł w 2005 r., pochowany na Powązkach. Przez kapitułę wyróżniony za całokształt działalności.

ks. Herbert Hlubek

Duszpasterz akademicki, przyjaciel ks. Tischnera. Prowadził katowicki KIK, formował pokolenia śląskiej inteligencji. Rzadko zabiera głos w debacie publicznej, ceni poszukiwanie prawdy poprzez niezależne myślenie i dialog. Uhonorowany za "pracę u podstaw" na rzecz dialogu Kościoła i świata.

2002

Bronisław Baczko

Historyk filozofii i myśli społecznej, współzałożyciel Warszawskiej Szkoły Historyków Idei. W marcu 1968 r. zmuszony do emigracji. Badacz Oświecenia i Rewolucji, zajmuje się też problemem utopii. Wyróżniony za książkę "Hiob mój przyjaciel. Obietnice szczęścia i nieuchronność zła".

Ryszard Kapuściński

Reportażysta, publicysta, fotograf, autor ponad dwudziestu książek. Jeden z najbardziej znanych polskich pisarzy. Jego "Cesarz", o władcy Etiopii Hajle Sellasjem, został przetłumaczony na ponad 30 języków. Zmarł w 2007 r. Nagrodzony za całokształt twórczości.

Bogdana Pilichowska-Ragno

Z wykształcenia etnolog. W latach 80. zajmowała się charytatywną dystrybucją lekarstw z zagranicy. Przewodnicząca Stowarzyszenia Pomocy Obywatelskiej im. Anny Fiszerowej prowadzącego Aptekę Darów, rozprowadzającą darmowe leki wśród potrzebujących. Nagrodzona za wkład w polski kształt dialogu Kościoła i świata.

2003

Barbara Skarga

Łączniczka AK, w 1944 r. skazana przez Rosjan na 11 lat łagru. W 1988 r. uzyskała tytuł profesora nauk humanistycznych, była jednym z najwybitniejszych polskich filozofów. Odznaczona Orderem Orła Białego i Medalem św. Jerzego. Zmarła w 2009 r. w wieku 90 lat. Wyróżniona za książkę "Ślad i obecność".

Wojciech Jagielski

Reporter i korespondent wojenny "Gazety Wyborczej", publikował także w innych mediach. Specjalizuje się w tematyce Afryki, Azji Środkowej i Kaukazu. Nagrodzony za zbiór reportaży o Afganistanie "Modlitwa o deszcz".

ks. Andrzej Augustyński

Przewodniczący Stowarzyszenia "U Siemachy", prowadzącego ośrodki socjoterapii i całodobowe placówki dla tzw. trudnych dzieci i młodzieży (rodzinne domy dziecka, mieszkania chronione). Pełnomocnik Prezydenta Miasta Krakowa ds. Młodzieży. Nagrodzony w kategorii inicjatyw duszpasterskich i społecznych.

2004

ks. Tomasz Węcławski

Profesor nauk teologicznych, były rektor poznańskiego seminarium duchownego i członek Papieskiej Komisji Teologicznej, współtwórca Pracowni Pytań Granicznych UAM. Nagrodzony za książkę "Królowanie Boga. Dwa objaśnienia wyznania wiary Kościoła". W 2007 r. wystąpił z Kościoła.

Wiktor Osiatyński

Prawnik, konstytucjonalista, wykładowca. Brał udział w pracach nad Konstytucją z 1997 r. Członek Komitetu Helsińskiego w Polsce i założyciel Komisji Edukacji w Dziedzinie Alkoholizmu i Innych Uzależnień. Wyróżniony za książkę "Rehab", opisującą wychodzenie z nałogu.

Teresa Sawicka i Marta Sawicka

Siostry Teresa (nauczycielka j. rosyjskiego) i Marta (z wykształcenia ekonomistka) w prywatnym mieszkaniu założyły w 1980 r. kuchnię dla ubogich (po śmierci Teresy w 2010 r., Marta prowadzi ją sama), utrzymywaną z datków i zbiórek. Nagrodzone za długoletnią pracę charytatywną.

Zygmunt Kubiak

Znawca historii antycznej, tłumacz, eseista, profesor Uniwersytetu Warszawskiego. Laureat Nagrody Kościelskich w 1963 r., autor monumentalnej "Mitologii Greków i Rzymian". Zmarł w 2004 r. Otrzymał pośmiertną honorową nagrodę specjalną za twórczość translatorską, w tym za przekład "Wyznań" św. Augustyna.

2005

Ks. Wacław Hryniewicz

Teolog i wybitny ekumenista, profesor KUL, większość swego dorobku poświęcił tezie o powszechnym zbawieniu. Krytykował stosunek Stolicy Apostolskiej do innych wyznań chrześcijańskich. Uhonorowany za dwie książki: "Kościół jeden jest. Ekumeniczne nadzieje nowego stulecia" i "Dlaczego głoszę nadzieję?".

Mirosława Grabowska

Profesor socjologii, pracownik UW, współzałożycielka Instytutu Badań nad Podstawami Demokracji i członek Zarządu Fundacji im. Stefana Batorego. W PRL od połowy lat 70. związana z opozycją. Bada m.in. relacje państwo-Kościół. Kapituła doceniła jej książkę "Podział postkomunistyczny".

ks. Manfred Deselaers

Pochodzi z Niemiec, w Polsce mieszka od 1989 r., doktorat obronił na PAT. Edukator Holokaustu po kursie w instytucie Yad Vashem, członek Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej. Nagrodzony za długoletnią pracę nad pojednaniem polsko-niemieckim i chrześcijańsko-żydowskim w Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu.

2006

Karol Tarnowski

Krakowski filozof i intelektualista, pianista - ukończył Akademię Muzyczną. Kierownik Katedry Filozofii Boga na UPJPII, wykładowca UJ. Zajmuje się problemami Boga i wiary. Członek redakcji "Znaku". Nagrodę otrzymał za książkę "Usłyszeć niewidzialne".

Piotr Kłodkowski

Doktor hab. nauk humanistycznych, prof. nadzw. WSIiZ w Rzeszowie, dyrektor tamtejszego Instytutu Badań nad Cywilizacjami. Specjalizuje się w politologii i stosunkach międzynarodowych. Obecnie ambasador RP w Indiach. Nagrodzony za książkę "O pęknięciu wewnątrz cywilizacji".

Janina Ochojska-Okońska

Założycielka Polskiej Akcji Humanitarnej i jej prezes. Absolwentka astronomii na UMK w Toruniu, wolontariuszka fundacji "EquiLibre", w 1992 r. organizowała pomoc humanitarną dla Jugosławii. Nagrodzona za realizację ideału solidarności.

2007

Władysław Stróżewski

Filozof, uczeń prof. Romana Ingardena, od 1957 r. związany z  UJ. W 2003 r. otrzymał tytuł doktora honoris causa tej uczelni. Wykłada na Wydziale Filozoficznym krakowskiego "Ignatianum". Brał udział w spotkaniach intelektualistów z Janem Pawłem II w Castel Gandolfo. Wyróżniony za całokształt twórczości.

Rafał Dutkiewicz

Inżynier matematyk, doktorat z logiki obronił na KUL. Na przełomie lat 70. i 80. organizował Tygodnie Kultury Chrześcijańskiej. Był związany z "Solidarnością" - pełnił funkcję przewodniczącego Komitetu Obywatelskiego we Wrocławiu. Od 2002 r. jest prezydentem Wrocławia. Kapituła doceniła jego książkę "Nowe horyzonty".

Brat Moris Maurin

Z pochodzenia Francuz, członek zgromadzenia małych braci Jezusa od Karola de Foucauld. Przyjaciel wielkiego personalisty Jacques’a Maritaina. Od 1992 r. mieszka na stałe w Polsce, obecnie w Izabelinie pod Warszawą. Uznany rekolekcjonista i pisarz, wyróżniony za książkę "Wierzę w Kościół".

2008

Ks. Robert J. Woźniak

Doktorat z teologii dogmatycznej obronił na Uniwersytecie Nawarry w Pampelunie. Od 2005 r. jest pracownikiem Katedry Antropologii Teologicznej na UPJPII. Wyróżniony za książkę "Przyszłość, teologia, społeczeństwo".

Krystyna Kurczab-Redlich

Pisarka i publicystka, z wykształcenia prawnik. Korespondentka polskich mediów w Rosji, autorka książek o tym kraju i filmów dokumentalnych o Czeczenii. Otrzymała prestiżową Nagrodę im. Karola Dziewanowskiego, przyznawaną korespondentom. Wyróżniona za książkę "Głową o mur Kremla".

Siostra Anna Bałchan

Zakonnica ze Zgromadzenia Sióstr Maryi Niepokalanej, z zawodu mechanik obróbki skrawaniem. W 2001 r. założyła Stowarzyszenie PoMOC dla Kobiet i Dzieci im. Marii Niepokalanej (obecna nazwa od 2010 r.), jest prezesem zarządu. Pomaga kobietom porzucić prostytucję. Wyróżniona za swoją pracę.

2009

Siostra Barbara Chyrowicz

Filozof, etyk, należy do Zgromadzenia Misyjnego Służebnic Ducha Świętego, od 2002 r. kieruje Katedrą Etyki Szczegółowej KUL, a od 2010 r. jest profesorem nauk humanistycznych. Specjalizuje się w zagadnieniach bioetyki. Współpracuje z "TP" i "Znakiem". Nagrodzona za książkę "O sytuacjach bez wyjścia w etyce".

Aleksander Smolar

Politolog, publicysta. Wyrzucony z PZPR za obronę Leszka Kołakowskiego. Uczestnik protestów z marca 1968 r. W latach 1971-89 przebywał na emigracji. Doradca Tadeusza Mazowieckiego i Hanny Suchockiej. Od 1990 r. prezes Fundacji im. Stefana Batorego. Nagrodę otrzymał za całokształt publicystyki.

Katarzyna Kałamajska-Liszcz i Krzysztof Liszcz

Katarzyna Kałamajska-Liszcz jest historykiem sztuki, jej mąż lekarzem psychiatrą, współzałożycielem fundacji "Daj Szansę". Adoptowali czwórkę dzieci z zespołem FAS (zaburzenia rozwoju płodu wywołane spożywaniem przez matkę alkoholu). Prowadzą warsztaty rehabilitacyjne.

2010

Ks. Michał Heller

Teolog, filozof, kosmolog. Członek Papieskiej Akademii Nauk i pracownik Watykańskiego Obserwatorium Astronomicznego, laureat prestiżowej Nagrody Templetona, nazywanej "katolickim Noblem". Autor licznych publikacji, nagrodzony za całokształt twórczości.

Tomasz Rakowski

Antropolog kultury i etnolog, adiunkt w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UW, a także lekarz oddziału ratunkowego. Zajmuje się m.in. antropologią społeczności zubożałych. Wyróżniony za książkę "Łowcy, zbieracze, praktycy niemocy. Etnografia człowieka zdegradowanego".

Henryka Krzywonos-Strycharska

W sierpniu 1980 r. zatrzymała tramwaj - pracowała jako motornicza - co zapoczątkowało strajki komunikacji w Trójmieście. Działaczka opozycji, sygnatariuszka Porozumień Sierpniowych. Razem z mężem adoptowała 12 dzieci i stworzyła rodzinny dom dziecka, za co została nagrodzona przez kapitułę.

2011

Piotr Sikora

Doktor filozofii, teolog, adiunkt w Katedrze Filozofii Religii i Dialogu Międzyreligijnego w krakowskim "Ignatianum". Związany z ruchem Medytacji Chrześcijańskiej. Wyróżniony za książkę "Logos niepojęty".

Dariusz Kosiński

Profesor Wydziału Polonistyki UJ, dyrektor programowy Instytutu im. Jerzego Grotowskiego. Znawca sztuki aktorskiej XIX w., historii polskiego teatru i tradycji performatywnej. Współpracuje z "Dialogiem" i "Didaskaliami". Uhonorowany za książkę "Teatra polskie. Historie".

Uniwersytet dzieci

Założony przez Agatę Wilam w 2007 r. w Krakowie, ma ośrodki w innych miastach. W zajęciach prowadzonych na uczelniach, w muzeach i teatrach uczestniczy 5,5 tys. dzieci w wieku 6-14 lat. Wykładowcami są m.in. naukowcy, politycy, pisarze. Nagrodzony za edukację dzieci na wzór akademicki.

Opracował Łukasz Ziółkowski