Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Nie jakiś konkretny geniusz – wybitny naukowiec, przenikliwy filozof, niezwykle utalentowany muzyk czy fantastyczny poeta – lecz geniusz jako zjawisko, które odegrało istotną rolę w naszej kulturze.
Dwieście lat temu określenie kogoś tym mianem miało charakter realnej nobilitacji. Romantyczni twórcy – nie tylko poeci, ale przede wszystkim oni – występowali na scenie społecznej jako jednostki obdarzone wyjątkową mocą, dzięki której – jak wierzono – możliwy był wgląd w istotę rzeczy. Ta tajemnicza zdolność, której źródła były rozmaicie określane, wyróżniała geniuszy spośród reszty użytkowników kultury i zarazem wpływała na kształt tej ostatniej.
Dziś o geniuszu mówimy już w zupełnie inny sposób, umieszczamy tę kategorię w innych kontekstach i zazwyczaj umniejszamy jej znaczenie. Czy słusznie?
Podczas festiwalu zastanowimy się, jaką rolę geniusz odegrał w kulturze? Jakie procesy doprowadziły do powstania tego fenomenu i jakie przemiany zostały dzięki niemu zainicjowane? Przy tej okazji będziemy pytać także o same podstawy kultury. Dlaczego stała się udziałem jedynie naszego gatunku? Jak doszło do wytworzenia języka i jaka jest jego natura? Czy istnieje język uniwersalny, pierwotna podstawa wszystkich języków, którymi porozumiewamy się dziś na świecie? I co obecność takiego rdzenia, podstawowych kategorii, oznacza dla naszych wzajemnych międzykulturowych relacji?
Copernicus Festival rusza w Krakowie już 18 maja!
Hasłem przewodnim drugiej edycji jest "Geniusz".
- Dowiedz się więcej na stronie festiwalu copernicusfestival.com
- Przeczytaj więcej tekstów ze specjalnego dodatku festiwalowego
Poza tym będziemy badać różne formy geniuszu, zastanawiając się, czy możliwa do uchwycenia jest ich wspólna podstawa, czy też każdy geniusz – muzyczny, sportowy, naukowy – posiada wyjątkowe właściwości. A jeśli rzeczywiście istnieją między nimi fundamentalne różnice, to czy zasadnie określamy te różne przejawy wybitności za pomocą jednego pojęcia?
Mniej więcej od połowy XX w. trwa spór o to, czy świat płynnej nowoczesności potrzebuje jeszcze geniuszy. Naukowcy mówią, że musimy ująć zjawisko genialności w nowy sposób, niejako je zdetronizować. Geniusz ustępuje dziś miejsca człowiekowi kreatywnemu, któremu do właściwego rozwoju potrzebne są odpowiednie warunki społeczne. Czy jednak nasz świat może się rozwijać bez wybitnych jednostek? To kolejna kwestia, którą podejmiemy podczas tegorocznej edycji naszego festiwalu.
W jednym z tekstów Denis Diderot próbuje dociec, na czym polega sekret geniuszu. Czy to wyobraźnia? A może władza sądzenia? Dowcip? Usposobienie charakteru? Smak? Żadne z powyższych. Według Diderota źródłem geniuszu jest wyjątkowy zmysł obserwacji, tajemnicza przenikliwość, która w niezawodny sposób pozwala rozpoznać, które z naszych przedsięwzięć przyniosą znakomite efekty. Nie jest to ani jedyna, ani nawet najlepsza z dostępnych definicji geniuszu, ale jedno możemy Państwu obiecać już dziś: wszyscy zaproszeni przez nas goście – naukowcy, filozofowie, pisarze, muzycy i artyści wizualni – posiadają ów zmysł obserwacji w nadmiarze i będą się nim z Państwem dzielić podczas wszystkich festiwalowych spotkań.
Zapraszamy!
Grzegorz Jankowicz, Dyrektor wykonawczy Copernicus Festival
Festiwal Kopernika to jedno z przedsięwzięć Fundacji Tygodnika Powszechnego, dla których otrzymany przez nas odpis 1% podatku umożliwił uzyskanie dotacji w programach Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Gminy Miejskiej Kraków.
WARTO ODDAĆ 1% PODATKU FUNDACJI TYGODNIKA POWSZECHNEGO KRS 0000125605
