Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Poeta religijny i mistyk naprawdę nazywał się Johannes Scheffler, ochrzczony został w kościele św. Elżbiety w Breslau (Wrocławiu) w 1624 r., kształcił się za młodu w dziedzinie medycyny, filozofii i prawa. W 1653 r. przechodząc na katolicyzm, przyjął imię Angelus, pracował na rzecz ubogich, wreszcie w wieku 37 lat został kapłanem i zakonnikiem. Zmarł w 1677 r. i został pochowany w kościele św. Macieja. Można organizatorom konkursu pogratulować: znamienitszego patrona dla wielokulturowej, europejskiej, a zarazem wrocławskiej nagrody trudno byłoby znaleźć.
Nagrodę w 2005 r. ufundowały władze miasta Wrocławia. Angelus jest dziś po laurze Mediów Publicznych Cogito (200 tys. zł) najwyższą finansową nagrodą dla pisarza w Polsce. Zwycięzca prócz statuetki Angelusa autorstwa Ewy Rossano odbiera czek na 150 tys. zł. Dla przypomnienia: laureaci innych prestiżowych konkursów literackich (np. Nike, Nagrody m.st. Warszawy) otrzymują "jedynie" po 100 tys. zł.
Celem Nagrody jest wyróżnienie najlepszej książki prozatorskiej opublikowanej w języku polskim w roku poprzednim. Laureatem, jak głosi regulamin, może zostać "pisarz pochodzący z Europy Środkowej za dzieło podejmujące tematy najistotniejsze dla współczesności, zmuszające do refleksji, pogłębiające wiedzę o świecie innych kultur". Do konkursu można zgłaszać autorów pochodzących z 21 krajów: Albanii, Austrii, Białorusi, Bośni i Hercegowiny, Bułgarii, Chorwacji, Czech, Estonii, Litwy, Łotwy, Macedonii, Mołdawii, Niemiec, Polski, Rosji, Rumunii, Serbii, Słowacji, Słowenii, Ukrainy i Węgier. Kontrowersyjną sprawą może być zaliczenie przez organizatorów książek autorów z Rosji w skład dorobku pisarzy Europy Środkowej. O tym, jak rozumieć ten obszar, gdzie przebiegają jego granice, ciekawie wypowiedział się w wywiadzie, który publikujemy w tym dodatku, Jurij Andruchowycz.
Konkurs składa się z czterech etapów. Wydawcy zgłosili w tym roku do konkursu 51 książek, spośród których jury dokonało wyboru czternastu nominowanych, a następnie finałowej siódemki. W jury - obradującym pod przewodnictwem rosyjskiej poetki, dziennikarki i tłumaczki Natalii Gorbaniewskiej - znalazło się prócz poety i wydawcy Ryszarda Krynickiego aż siedmioro krytyków literackich: eseista Stanisław Bereś, publicyści Piotr Kępiński z "Nesweeka" i Justyna Sobolewska
z "Dziennika", poeta i prozaik Julian Kornhauser, dramatopisarz i prozaik Tomasz Łubieński, historyk literatury Andrzej Zawada oraz publicysta "Rzeczpospolitej" Krzysztof Masłoń.
Pierwszym laureatem Nagrody został ukraiński pisarz Jurij Andruchowycz wyróżniony za powieść "Dwanaście kręgów". Rok później: Austriak Martin Pollack - autor książki "Śmierć w bunkrze - opowieść o moim ojcu". W tegorocznym finale zagościły po dwie książki autorów z Niemiec, Węgier, Polski i jedna z Rosji. Między bajki można włożyć teorie feministek, jakoby życie literackie w naszym kraju było zdominowane przez mężczyzn, skoro w finale reprezentują nas książki dwóch znakomitych pisarek: Małgorzaty Szejnert i Olgi Tokarczuk.
***
Gala Nagrody Angelusa będzie stanowić pretekst do odwiedzin Polski przez wybitnych pisarzy z Europy. Nam, polskim czytelnikom, stworzy okazję do bliższego poznania literackiej mapy kontynentu. Kibicuję książce "Harmonia caelestis" Pétera Esterházy’ego. A Państwo?
