Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →
Akademię Szwedzką, powołaną w 1768 r. przez króla Gustawa III i na mocy testamentu Alfreda Nobla przyznającą literacką nagrodę jego imienia, pogrążył w kryzysie skandal obyczajowy. Skandal zresztą kryzysu nie zainicjował, tylko go zradykalizował. „Nieśmiertelność” członków, mająca zapewnić ich niezależność, stała się kulą u nogi. Od 1989 r. kolejni rezygnowali – a póki żyją, nie można ich zastąpić. Dziś z osiemnastu zostało dziesięciu, co paraliżuje pracę Akademii. Okazało się też, że jej członkowie z największym trudem znoszą się nawzajem, a decyzje objęte ścisłą tajemnicą wyciekały.
No i mamy ponad stuosobową Nową Akademię, która skrzyknęła się sama i składa się z wydawców, dziennikarzy, krytyków i działaczy kulturalnych. Przyzna jednorazowo, kopiując terminarz Akademii Szwedzkiej, Nową Nagrodę Literacką. 46 kandydatur – większość zresztą z żelaznego grona potencjalnych noblistów – zgłosili bibliotekarze, do końca lipca poddane będą one publicznemu głosowaniu, z finałowej czwórki wyłoniony zostanie laureat i Nowa Akademia się rozwiąże. Czwórka powinna się składać w połowie z pisarek.
Rada podkreśla, że „literatura wiąże się z demokracją, otwartością, empatią i szacunkiem, a nie z przywilejami, mataczeniem, arogancją i seksizmem”. Miejsce arystokratycznego „ja” (geniusz+smak) zajmie demokratyczne „my/oni” plus statystyka i wyczucie bibliotekarzy. Empatia, otwartość, szacunek – wszystko to wpisuję w rubrykę „pobożne życzenia”. Trzymam kciuki, ale też liczę na sukces nowego statutu starej Akademii, nad którym pracuje król Karol XVI Gustaw. Bo gmach oświeceniowych podstaw, na których zbudowana jest cywilizacja Zachodu, na naszych oczach pęka. ©
