9 maja zapalmy świeczki na grobach żolnierzy radzieckich

Po smoleńskiej katastrofie z 10 kwietnia 2010 roku naród rosyjski w szczery i ujmujący sposób wyraża swą solidarność z narodem polskim. Okazywane przez Rosjan współczucie, chęć niesienia pomocy, a także gotowość do rozpoczęcia dyskusji o tragicznych wydarzeniach naszej wspólnej historii, dają nadzieję na nowe otwarcie w obustronnych relacjach.

W uznaniu tej solidarności 9 maja zapalmy znicze na cmentarzach żołnierzy radzieckich, na grobach Rosjan i przedstawicieli innych narodowości, którzy również zginęli daleko od domu, daleko od bliskich. Nie chcemy relatywizowania historii. Apelujemy jedynie, by w imię pamięci o tych wszystkich, którzy zginęli tragicznie, narodziło się pojednanie pomiędzy Polska i Rosją.

prof. Monika Adamczyk-Garbowska, historyk literatury, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Jerzy Antczak, reżyser

prof. Erwin Axer, reżyser

Jerzy Baczyński, redaktor naczelny "Polityki"

Hanna Bakuła, malarka, pisarka, publicystka

Małgorzata Balasińska, romanistka

prof. Leszek Balcerowicz, ekonomista, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, b. wicepremier

Jadwiga Barańska, aktorka

prof. Agata Bielik-Robson, filozof, Polska Akademia Nauk, Uniwersytet Warszawski

Anna Bikont, dziennikarka

ks. dr Marek Blaza SJ, teolog

Seweryn Blumsztajn, dziennikarz

Jacek Bocheński, pisarz

dr Henryka Bochniarz, prezydent Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych Lewiatan, b. minister przemysłu

Teresa Bogucka, publicystka

ks. Adam Boniecki MIC, redaktor naczelny "Tygodnika Powszechnego"

Halina Bortnowska-Dąbrowska, publicystka, przewodnicząca Rady Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka

prof. Jerzy Bralczyk, językoznawca, Uniwersytet Warszawski

Małgorzata Braunek, aktorka

prof. Michał Bristiger, muzykolog, prezes Stowarzyszenia De Musica

Jacek Bromski, prezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich

Andrzej Brzeziecki, redaktor naczelny "Nowej Europy Wschodniej"

Beata Chmiel, menedżer kultury, członek Rady Programowej Centrum Sztuki Współczesnej

Zamek Ujazdowski w Warszawie.

dr Włodzimierz Cimoszewicz, senator, b. premier

Izabella Cywińska ,reżyser, dyrektor artystyczny Teatru Ateneum w Warszawie, b. minister kultury

prof. Stanisław Czachorowski, hydrobiolog, entomolog, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

prof. Przemysław Czapliński, historyk literatury, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Krzysztof Czyżewski, dyrektor Ośrodka "Pogranicze - sztuk, kultur, narodów" w Sejnach

Jan Andrzej Dąbrowski, prezes Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego we Wrocławiu

Waldemar Dąbrowski, dyrektor Teatru Wielkiego - Opery Narodowej, b. minister kultury

prof. Janusz Degler, historyk literatury, teatrolog, Uniwersytet Wrocławski

Krystyna Demska-Olbrychska, teatrolog

prof. Stanisław Dubisz, językoznawca, Uniwersytet Warszawski

Magdalena Dudzińska, pisarka

Andrzej Dudziński, rysownik, grafik

dr Rafał Dutkiewicz, prezydent Wrocławia

Feliks Falk, reżyser

Elżbieta Ficowska, pedagog

Tomasz Fiałkowski, redaktor

prof. Magdalena Fikus, genetyk, Polska Akademia Nauk

ppłk Tadeusz Filipkowski, członek Rady Naczelnej Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, prezes Fundacji Filmowej Armii Krajowej

prof. Aleksander Fiut, historyk literatury, Uniwersytet Jagielloński

Hanna Flis-Kuczyńska, dziennikarka

Grzegorz Gauden, dyrektor Instytutu Książki w Krakowie

prof. Maciej Geller, fizyk, Uniwersytet Warszawski, dyrektor Festiwalu Nauki w Warszawie

Janusz Głowacki, pisarz

prof. Michał Głowiński, teoretyk i historyk literatury, Polska Akademia Nauk

prof. Stanisław Goldstein, matematyk, Uniwersytet Łódzki

dr Agnieszka Graff, pisarka, publicystka, Uniwersytet Warszawski

dr Hieronim Grala, historyk, Uniwersytet Warszawski

Anka Grupińska, pisarka, dziennikarka

Remigiusz Grzela, pisarz

dr Michał Grzymała-Kazłowski, architekt

Julia Hartwig, poetka

prof. Jerzy Hausner, ekonomista, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, b. wicepremier

Agnieszka Holland, reżyserka

ks. prof. Wacław Hryniewicz OMI, teolog, Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II

prof. Danuta Hübner, posłanka do Parlamentu Europejskiego, b. komisarz Unii Europejskiej ds. polityki regionalnej

Jerzy Illg, redaktor naczelny Społecznego Instytutu Wydawniczego "Znak"

prof. Andrzej Jajszczyk, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

Krystyna Janda, aktorka

prof. Maria Janion, historyczka literatury

prof. Jerzy Jarzębski, historyk literatury, Uniwersytet Jagielloński

dr hab. Grażyna Jasieńska, antropolog, Uniwersytet Jagielloński

Ksawery Jasieński, lektor radiowy i telewizyjny

prof. Michał Jasieński, biolog, Wyższa Szkoła Biznesu - National-Louis University w Nowym Sączu

prof. Jerzy Jedlicki, historyk idei, Polska Akademia Nauk

dr Adolf Juzwenko, historyk, dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu

prof. Janusz Kijowski, reżyser filmowy i teatralny, wiceprezes Stowarzyszenia Filmowców Polskich, dyrektor naczelny i artystyczny Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie, Uniwersytet Warmińsko-Mazurskim

dr Jarosław Klejnocki, pisarz, poeta

prof. Jerzy Kłoczowski, historyk, dyrektor Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej w Lublinie

Piotr Kłoczowski, wicedyrektor Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie

Stanisław Kłys, adwokat

Krystyna Kofta, pisarka

Maja Komorowska, aktorka

prof. Leszek Kolankiewicz, kulturoznawca, Uniwersytet Warszawski

dr Michał Komar, pisarz, Collegium Civitas w Warszawie

Hanna Kordasiewicz, adwokat

Marcin Kornak, redaktor naczelny antyfaszystowskiego magazynu "Nigdy Więcej"

prof. Alina Kowalczykowa, historyk literatury

Nina Kowalewska-Motlik, prezes zarządu New Communications

Irena Kowalik, ekonomistka

prof. Tadeusz Kowalik, ekonomista, Polska Akademia Nauk

Krzysztof Kozłowski, dziennikarz, b. minister spraw wewnętrznych

Ewa Krasińska, tłumaczka

Krystyna Krynicka, wydawca

Ryszard Krynicki, poeta

prof. Ireneusz Krzemiński, socjolog, Uniwersytet Warszawski

Olga Krzyżanowska, lekarz, b. wicemarszałek Sejmu

Waldemar Kuczyński, ekonomista, publicysta, b. minister przekształceń własnościowych

Sebastian Kudas, ilustrator, rysownik

dr Jarosław Kuisz, prawnik, redaktor naczelny "Kultury Liberalnej"

Danuta Kuroń, Uniwersytet Powszechny im. Jana Józefa Lipskiego w Teremiskach

Jarosław Kurski, zastępca redaktora naczelnego "Gazety Wyborczej"

Kazimierz Kutz, reżyser

prof. Andrzej de Lazari, historyk idei, Uniwersytet Łódzki

prof. Jerzy Limon, anglista, Uniwersytet Gdański, prezes Fundacji Theatrum Gedanense

Olga Lipińska, reżyserka

Ewa Lipska, poetka

Jan Lityński, matematyk

Krystian Lupa, reżyser

Bogusław Lustyk, malarz

Joanna Lustyk, prawnik

ks. dr Andrzej Luter, teolog, publicysta

Marcel Łoziński, reżyser

Olgierd Łukaszewicz, aktor

Alojzy Łysko, prawnik

prof. Paweł Machcewicz, historyk, Uniwersytet Warszawski, dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku

Bronisław Maj, poeta

Janusz Majewski, reżyser

prof. Andrzej Mencwel, historyk kultury, Uniwersytet Warszawski

prof. Krzysztof Michalski, filozof, Boston University, Uniwersytet Warszawski, rektor Instytutu Nauk o Człowieku w Wiedniu

Janusz Michałowski, reżyser

Adam Michnik, redaktor naczelny "Gazety Wyborczej"

Krzysztof Myszkowski, pisarz, redaktor naczelny "Kwartalnika Artystycznego"

prof. Tomasz Nałęcz, historyk, Uniwersytet Warszawski, b. wicemarszałek Sejmu

Zofia Nasierowska, fotografik

Małgorzata Nocuń, zastępca redaktora naczelnego "Nowej Europy Wschodniej"

Maciej Nowak, dyrektor Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie

prof. Stanisław Obirek, antropolog, Uniwersytet Łódzki

Daniel Olbrychski, aktor

Joanna Olczak-Ronikier, pisarka

prof. Zbigniew Opacki, historyk, Uniwersytet Gdański

Marcin Orliński, poeta, krytyk literacki

prof. Wiktor Osiatyński, prawnik, Central European University w Budapeszcie

o. Wacław Oszajca SJ, poeta, publicysta

prof. Ryszard Otręba, grafik

Bohdan Paczowski, architekt

Jacek Pałasiński, dziennikarz

dr Rafał Pankowski, socjolog, Collegium Civitas, koordynator Centrum Monitorowania Rasizmu w Europie Wschodniej "Nigdy Więcej"

prof. Henryk Panusz, biochemik, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Daniel Passent, dziennikarz

prof. Krzysztof Pomian, dyrektor naukowy Muzeum Europy w Brukseli

prof. Jerzy Pomianowski, pisarz, redaktor naczelny "Новая Польша"

Sławomir Popowski, publicysta

prof. Maria Prussak, historyk literatury, Polska Akademia Nauk

prof. Grzegorz Przebinda, rusycysta, historyk idei, Uniwersytet Jagielloński

Maciej Maria Putowski, scenograf

Wacław Radziwinowicz, dziennikarz

Stanisław Radwan, kompozytor

Marek Radziwon, dyrektor Instytut Polskiego w Moskwie

Antoni Rodowicz, grafik

prof. Adam Daniel Rotfeld, b. minister spraw zagranicznych, współprzewodniczący Polsko-Rosyjskiej Grupy ds. Trudnych

dr Michał Rusinek, pisarz, tłumacz, Uniwersytet Jagielloński

ks. prof. Jacek Salij OP, teolog, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Dorota Segda, aktorka

Janusz Sepioł, senator

Andrzej Seweryn, aktor, reżyser

Ewa Siemińska-Degler, filmoznawca

prof. Dorota Simonides, etnolog, Uniwersytet Opolski

Jerzy Simonides, inżynier

Natalia Sineaeva-Pankowska, dziennikarka

Piotr Skiba, aktor

prof. Lech Sokół, teatrolog, Polska Akademia Nauk

Aleksander Smolar, politolog, prezes Fundacji im. Stefana Batorego

Eugeniusz Smolar, Centrum Stosunków Międzynarodowych w Warszawie

Józef Stachów, redaktor naczelny krakowskiego wydania "Gazety Wyborczej"

Ewa Starowiejska, scenograf

Alan Starski, scenogra

Wiesława Starska, kostiumolog

prof. Jerzy Szaflik, lekarz, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Joanna Szczepkowska, aktorka, pisarka, prezesem Związku Artystów Scen Polskich

Małgorzata Szczęśniak, scenograf

Kazimiera Szczuka, krytyczka literacka

Wisława Szymborska, poetka, laureatka Nagrody Nobla

prof. Wiktoria Śliwowska, historyk, Polska Akademia Nauk

prof. Rene Śliwowski, historyk literatury, Uniwersytet Warszawski

dr Krzysztof Środa, pisarz

prof. Magdalena Środa, etyczka, Uniwersytet Warszawski

Róża Thun, posłanka do Parlamentu Europejskiego

Olga Tokarczuk, pisarka

prof. Joanna Tokarska-Bakir, antropolog, Uniwersytet Warszawski, Polska Akademia Nauk

Teresa Torańska, dziennikarka, pisarka

prof. Robert Traba, dyrektor Centrum Badan Historycznych Polskiej Akademii

Nauk w Berlinie, redaktor naczelny "Borussia"

Grzegorz Turnau, piosenkarz, kompozytor

Jerzy Tyszkiewicz, prawnik

dr Bożena Umińska-Keff, poetka, pisarka, publicystka

prof. Jerzy Vetulani, neurobiolog, Polska Akademia Nauk

Andrzej Wajda, reżyser

Krzysztof Warlikowski, reżyser

dr hab. Andrzej Waśkiewicz, socjolog, Uniwersytet Warszawski

dr Karolina Wigura, socjolog, dzienniarka, członkini redakcji "Kultury Liberalnej"

dr Hanna Winogrodzka-Szaflik, lekarz, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Elżbieta Wojnowska, pieśniarka, kompozytorka, pedagog

prof. Jan Woleński, filozof, Uniwersytet Jagielloński

prof. Anna Wolff-Powęska, historyk, dyrektor Instytutu Zachodniego w Poznaniu

Henryk Woźniakowski, prezes Społecznego Instytutu Wydawniczego "Znak"

Ludwika Wujec, działaczka samorządowa

Katarzyna Zachwatowicz-Jasieńska, muzyk

Krystyna Zachwatowicz-Wajda, scenograf

Adam Zagajewski, poeta

Gerard Zalewski, reżyser

Adam Zamoyski, historyk, prezes zarządu Fundacji Książąt Czartoryskich w Krakowie

Krzysztof Zanussi, reżyser

o. dr Maciej Zięba OP, dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku

Aleksander Z. Zioło, prawnik, innowator społeczny

Jacek Żakowski, dziennikarz

abp Józef Życiński

Aktualna lista nazwisk jest dostępna pod adresem: www.9maja.pl

O inicjatywie

Akcja 9maja.pl to oddolna inicjatywa obywatelska. Zależy nam na poparciu osób o różnych poglądach politycznych, pragnących poprawy stosunków polsko-rosyjskich.

Akcja jest odpowiedzią na życzliwość zwykłych Rosjan, którzy po tragicznych wydarzeniach pod Smoleńskiem okazali solidarność w żalu, przynosili znicze i kwiaty przed polskie placówki dyplomatyczne w Rosji. Wiemy, że wielu Polaków zapala świece na grobach żołnierzy radzieckich 1 listopada, ale majowa data daje nam szansę podziękowania za wsparcie już teraz. Ze słowem "spasiba" nie należy się spóźnić, aby nie stracić szansy na podjęcie próby "przepracowania" wzajemnych emocji, które ujawniła smoleńska katastrofa. Nie mamy złudzeń - to początek procesu, który wymaga czasu. Jak wspominamy w liście, występujemy przeciwko relatywizowaniu historii; jesteśmy świadomi, że akcja może spotkać się z zarzutami gloryfikacji zbrodniczego systemu. Trudno o większe nieporozumienie. Zapalając znicze nie zamierzamy usprawiedliwiać działań Armii Czerwonej i NKWD na terenach Polski, a jedynie wspomnieć, że w tej strasznej wojnie zginęli obok Polaków, Żydów i osób innych narodowości, również miliony zwykłych Rosjan walczących w szeregach sowieckiej armii. Rosjanie byli ofiarami systemu sowieckiego. Im też należy się pamięć.

Uwaga: jako koordynatorzy akcji 9maja.pl podjęliśmy wspólną decyzję, że nie będziemy udostępniać naszych danych osobowych. Prosimy o wyrozumiałość: pragniemy podkreślić wspólnotowy wymiar akcji oraz wagę gestu każdego Polaka, który 8 lub 9 maja zapali znicz na mogiłach żołnierzy radzieckich i tym samym przyczyni się do polsko-rosyjskiego pojednania. Z uczestnikami akcji można się łatwo skontaktować za pośrednictwem Facebooka, do czego zachęcamy. O inicjatywie piszą od jej początku najważniejsze polskie media, m.in. "Gazeta Wyborcza" i "Rzeczpospolita". Dla niektórych z Państwa data 9 maja w tytule akcji może wydać się kontrowersyjna, dla większości Rosjan jest to jednak data końca wojny. Nie chcemy, by wybór daty świadczył o chęci relatywizowania historii. Pragniemy jedynie zachęcić Polaków do refleksji nad jednostkowym wymiarem tragicznej historii XX wieku i zaproponować, by 8 lub 9 maja, a później każdego 1 listopada, kiedy zwyczajowo wspominamy zmarłych, zapalili świeczkę na grobach poległych żołnierzy.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp kwartalny

Kwartalny dostęp do TygodnikPowszechny.pl
  • Natychmiastowy dostęp
  • 92 dni dostępu = aż 13 numerów Tygodnika
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
89,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]

Artykuł pochodzi z numeru TP 19/2010