Copernicus Festival 2024: Maszyna

Co nas czeka w czasie tegorocznego festiwalu? O tym przeczytacie w tym katalogu. Spotykać się będziemy od 21 do 26 maja w Muzeum Inżynierii i Techniki w Krakowie. Przed południem – na Śniadaniach Mistrzów; po południu – na rozmowach, debatach i wykładach.

14.05.2024

Czyta się kilka minut

Grafika na okładce katalogu: Anna Kubik
Grafika na okładce katalogu: Anna Kubik

Gdy piszę te słowa, skonstruowana pół wieku temu sonda Voyager 1 znajduje się w odległości ponad 24 mld km od naszej planety – i nadal pędzi w nieznane, każdej sekundy pokonując 17 km. Kilka miesięcy temu jej komputery pokładowe uległy awarii, ale wreszcie udało się wznowić z nią dialog. Nie było to łatwe: korzystamy dziś z innych urządzeń niż te, które zainstalowaliśmy na Voyagerze. W rozwoju technologii półwiecze to wieczność – dość powiedzieć, że miliony razy potężniejsze maszyny obliczeniowe od tych, które być może zaprowadzą Voyagera w pobliże obcych globów, wykorzystujemy dziś do tego, by przesyłać znajomym urocze obrazki z kotkami.

To dobra lekcja tego, że o jakości technologii nie świadczy tylko jej złożoność – kluczową zaletą może być prostota. Narzędzia olduwajskie, po raz pierwszy wykonane z kamienia 3 mln lat temu przez jakieś afrykańskie dwunożne małpy, rozprzestrzeniły się po różnych kontynentach i nie straciły na znaczeniu przez kolejne 2 mln lat. Można je było wytworzyć w każdej chwili – choć wymaga to pewnej wprawy! – a mają niezliczone zastosowania. Pomyślcie o naszych dawnych przodkach, gdy usłyszycie kolejny raz, że w kamieniste podłoże Marsa – jedyny znany glob zamieszkany wyłącznie przez roboty – wwiercają się wysłane przez nas łaziki. Jako ludzie przeszliśmy długą drogę. O wiele dłuższą niż ta, którą pokonała nasza posłanniczka na kosmiczne sympozjum.

Ale, jak wyjaśnia w pierwszym tekście tego katalogu Marcin Miłkowski, w rozwoju naszej technologii i cywilizacji nie chodzi tylko o to, że nauczyliśmy się budować coraz sprawniejsze narzędzia i maszyny. Rzecz polega również na tym, że zaczęliśmy myśleć o świecie tak, jakby był maszyną – jakby składał się z mechanizmów, które możemy rozbierać na części, manipulować nimi i się im przyglądać z różnych perspektyw. Myślimy w ten sposób nawet o życiu – jako efekcie współpracy wielu zazębiających się, choć „bezdusznych” mechanizmów.

Na pozostałych stronach tego katalogu przedstawiamy naszych głównych gości oraz tematy, którymi zajmiemy się podczas tegorocznego festiwalu. Prezentujemy też nominacje w konkursie Mądra Książka Roku oraz program naszego festiwalu. Spotykać się będziemy od 21 do 26 maja w Muzeum Inżynierii i Techniki w Krakowie. Przed południem – na Śniadaniach Mistrzów; po południu – na rozmowach, debatach i wykładach. Na wieczorne pasmo filmowe zapraszamy do Kina Mikro. Dla chętnych wraz z naszymi partnerami przygotowaliśmy też wiele interesujących warsztatów.

Jak piszą Marta Bielińska i Michał Eckstein, sięgając po średniowieczną metaforę – my sami jesteśmy częścią machina mundi. Poświęćmy ten festiwal, by przemyśleć, co to znaczy.


PROGRAM COPERNICUS FESTIVAL 2024: Wykłady i warsztaty rodzinne, rozmowy i pasma filmowe, wystawy i wiele więcej. Sprawdź wszystkie wydarzenia tegorocznej edycji COPERNICUS FESTIVAL: MASZYNA i wybierz z naszych propozycji coś dla siebie


REDAKCJA: ŁUKASZ KWIATEK
WSPÓŁPRACA: ŁUKASZ LAMŻA, PIOTR SZYMANEK
MĄDRE KSIĄŻKI: KAMIL KOPIJ, MARTA ALICJA TRZECIAK
PROJEKT GRAF. i FOTOEDYCJA: MAREK ZALEJSKI
TYPOGRAFIA: ANDRZEJ LEŚNIAK
KOREKTA: KLAUDIA BIEŃ, KATARZYNA DOMIN, SYLWIA FROŁOW, MACIEJ SZKLARCZYK 
PROMOCJA: DIANA SAŁACKA, ANNA PIETRZYKOWSKA
GRAFIKA NA OKŁADCE: ANNA KUBIK

Dofinansowano ze środków budżetu państwa przyznanych przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach Programu „Społeczna Odpowiedzialność Nauki II” oraz ze środków Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim.

Dziękujemy, że nas czytasz!

Wykupienie dostępu pozwoli Ci czytać artykuły wysokiej jakości i wspierać niezależne dziennikarstwo w wymagających dla wydawców czasach. Rośnij z nami! Pełna oferta →

Dostęp 10/10

  • 10 dni dostępu - poznaj nas
  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
10,00 zł

Dostęp roczny

365 zł 95 zł taniej (od oferty "10/10" na rok)

  • Natychmiastowy dostęp
  • Ogromne archiwum
  • Zapamiętaj i czytaj później
  • Autorskie newslettery premium
  • Także w formatach PDF, EPUB i MOBI
269,90 zł
© Wszelkie prawa w tym prawa autorów i wydawcy zastrzeżone. Jakiekolwiek dalsze rozpowszechnianie artykułów i innych części czasopisma bez zgody wydawcy zabronione [nota wydawnicza]. Jeśli na końcu artykułu znajduje się znak ℗, wówczas istnieje możliwość przedruku po zakupieniu licencji od Wydawcy [kontakt z Wydawcą]
Filozof i kognitywista z Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych oraz redaktor działu Nauka „Tygodnika”, zainteresowany dwiema najbardziej niezwykłymi cechami ludzkiej natury: językiem i moralnością (również ich neuronalnym podłożem i ewolucją). Lubi się… więcej

Artykuł pochodzi z numeru Nr 20/2024

Artykuł pochodzi z dodatku „Copernicus Festival 2024: Maszyna